Het is fijn wonen in Westerlo en Olen. De twee Kempische gemeenten hebben dan ook veel met elkaar gemeen. Beide staan ze voor een authentiek plattelandsgevoel gekoppeld aan veel lokale werkgelegenheid, goede voorzieningen en een bloeiende middenstand en horeca. Een evenwicht dat mensen blijft aantrekken maar dat ook elke dag bewaakt moet worden, vertellen Guy Van Hirtum (burgemeester Westerlo), Filip Verrezen (schepen van lokale economie Westerlo) en Kris Gebruers (schepen van lokale economie Olen).
Met meer dan 10.000 arbeidsplaatsen is Westerlo een belangrijke regionale draaischijf voor tewerkstelling. Filip Verrezen: “Het is zo dat het aantal arbeidsplaatsen al vele jaren groter is dan de actieve bevolking in onze gemeente. Daar zijn verschillende redenen voor. De belangrijkste is natuurlijk de decennialange aanwezigheid van verschillende internationale bedrijven op ons grondgebied. De voornaamste zijn de vrachtwagenbouwer DAF, cosmeticabedrijf Estée Lauder, de bekende Belgische multinational Agfa-Gevaert en Kaneka.”
Guy Van Hintum: “Deze grote bedrijven hebben de afgelopen jaren aanzienlijke investeringen gedaan. Dit is een gunstig signaal dat erop wijst dat zij nog lang zullen blijven. We kunnen zeggen dat zij zich ondertussen definitief verankerd hebben in onze gemeente”.
Kris Gebruers: “Ook Olen kent een lange geschiedenis van nijverheid en industrie. Het voornaamste, internationale voorbeeld hiervan is Umicore, het vroegere Union-Minière. De lange aanwezigheid van deze multinational heeft zelfs geleid tot het ontstaan van één van de drie dorpskernen van onze gemeente, namelijk Sint-Jozef Olen. Deze grote werkgever draagt heel wat bij aan de 7.000 tot 8.000 arbeidsplaatsen die Olen rijk is. Dat is natuurlijk heel wat voor een gemeente van 12.500 inwoners.”
Olen telt 7.000 tot 8.000 arbeidsplaatsen. Dat is natuurlijk heel wat voor een gemeente van 12.500 inwoners.
Ruimte voor kmo’s en industrie
Onder andere door de aanwezigheid van deze internationale bedrijven is er in Westerlo en Olen al jaren flink wat ruimte voor industrie en kmo’s. Ook in de toekomst willen beide gemeenten met lokale ondernemers in nauw overleg komen tot gepaste gebouwen en infrastructuur.
Filip Verrezen: “We hebben verschillende grotere bedrijvenzones op ons grondgebied. Op de grens van Heultje en Hulshout is er een grote zone die groeide uit het gegeven dat Agfa-Gevaert zich daar 100 jaar geleden vestigde. Het grootste terrein bevindt zich in de deelgemeente Oevel. Daarnaast hebben we kamp Reme, dat deels in Olen en deels in Westerlo ligt en de Ambachtenstraat in Westerlo-centrum. Er zijn ook enkele kleinere terreinen, verspreid over Westerlo en de zeven deelgemeenten waar kmo’s en lokale ondernemingen terechtkunnen. De afgelopen jaren werd de voormalige slachthuissite in Voortkapel omgevormd tot een modern bedrijventerrein met 21 units. Ook de nieuwe kmo units van de Moestoemaatheide aan het op- en afrittencomplex van E313 zijn erg in trek. In totaal is er ruimte voor een honderdtal bedrijven op deze terreinen."
Guy Van Hirtum: “Er is daarenboven ook nog Kamp C, een internationaal geroemd centrum voor duurzaamheid en innovatie. De provincie Antwerpen is de drijvende kracht achter dit project. Hier zijn momenteel al meerdere bedrijven in verschillende sectoren gevestigd die allen een specifieke focus hebben op duurzaamheid en milieuvriendelijk bouwen en verbouwen. Op de site is op korte termijn nog wel wat uitbreiding mogelijk.”
Kris Gebruers: “Heel specifiek voor Olen is het gegeven dat 17% van ons grondgebied ingekleurd is als industriezone. Dat zorgt natuurlijk voor heel wat mogelijkheden. Er zijn in onze gemeente drie grote industriezones. In de eerste plaats gaat dit over de site van Umicore, die toch 80 hectare groot is. Er is ook de site Lammerdries, gelegen achter Olen Shopping Park en de Industrielaan. Daarnaast hebben we enkele kleinere kmo zones waarmee we ons richten op lokale bedrijven en ondernemers die op zoek zijn naar uitbreidingsmogelijkheden.”
Authenticiteit en groene troevenVolgens de schepenen en burgemeester creëert het landelijke karakter van hun gemeente en de aanwezigheid van prachtige natuur- en bosgebieden kansen voor lokale horeca en handelaars.
Kris Gebruers: “Olen is een gemeente met een lange geschiedenis en heel wat mooie natuur. Je kan prachtig wandelen in het Olens broek en op de voormalige militaire basis Teunenberg. Dit domein van 60 hectare groot is een afwisseling van bos en heide en wordt geleidelijk aan getransformeerd tot een rust- en wandelgebied. Voor fietsers is er onder andere de toeristische fietszoektocht in het kader van de jaarlijkse Olense Cartoonale. Dit alles koppelen we aan de lange geschiedenis en de vele legendes die Olen rijk is. We zullen hier in de toekomst nog meer op inzetten zodat de legendes de hele gemeente zullen doorweven en wandelaars, fietsers en andere bezoekers de gemeente ook op die manier leren kennen. We integreren dit ook in de eerste fase van de heraanleg van het dorpscentrum. In een latere fase betrekken we hier de plaatselijke horeca en middenstand bij. Zo zullen ook zij de toeristische troeven van onze gemeente ten volle kunnen benutten."
Filip Verrezen: “We hebben met de abdij Van Tongerlo en het kasteel en het bijhorend park van De Merode natuurlijk twee prachtige toeristische trekpleisters. Toen de familie De Merode een tijdje geleden 1.500 hectare verkocht hebben wij er alles aan gedaan om samen met de Vlaamse overheid en Kempisch Landschap dit gebied en bijhorende gebouwen te kopen. Zo verzekerden we ons dat Westelaren én bezoekers nog vele jaren van dit mooie groen kunnen genieten. Maar Westerlo is nog veel meer dan dat. Er is ook nog het natuurgebied Kwarekken, het recreatieve gebied de Beeltjens en de sportaccommodatie van Sporta. We proberen al deze troeven zoveel mogelijk te linken aan onze plaatselijke horeca met wandel- en fietsroutes. De bedoeling is toch dat we bezoekers een authentieke beleving kunnen aanbieden in deze Parel van de Kempen en dat ook de horeca en middenstand hier wel bij varen.”
Met de abdij Van Tongerlo en het kasteel en park van De Merode hebben we twee prachtige toeristische trekpleisters.
Mobiliteit en evenwicht
De goede ontsluiting van de Kempische gemeenten draagt ongetwijfeld bij tot de grote bedrijvigheid en vele mogelijkheden voor lokale ondernemers én internationale bedrijven. Toch blijft mobiliteit een knelpunt. Al liggen de prioriteiten hier wel anders in de twee gemeenten.
Kris Gebruers: “Het succes van de Olense bedrijventerreinen is voor een groot stuk te danken aan de vlotte bereikbaarheid. De gunstige ligging aan op- en afritten van de autosnelweg E313 zorgen ervoor dat veel ondernemingen en handelaars zich hier vestigen. Natuurlijk brengt dit wel een drukke verkeerssituatie met zich mee. Dit gaat dan uiteraard over het vrachtverkeer maar ook over de vele werknemers die met de wagen pendelen. Daarom zetten we in op een goede fietsinfrastructuur. Zo willen we mensen uit de omgeving stimuleren om de wagen toch thuis te laten. Dit project loopt al lang en kende een moeilijke onderzoeksfase. Desondanks verwachten we dit toch op korte termijn te laten landen. Daarnaast investeren we in een carpoolparking aan het afrittencomplex. Deze parking zal ook met het openbaar vervoer bereikbaar zijn. Zo willen we de file terugdringen en het Antwerpse hinterland opnieuw beter bereikbaar maken.”
Filip Verrezen: “Zoals zovele gemeenten heeft Westerlo op sommige punten ook te kampen met een mobiliteitsproblematiek. Vooral in de omgeving van de bedrijvenzone van Heultje is dit toch iets waar we ons hoofd al langer over breken. Het is zo dat die zone een beetje atypisch is, in die zin dat dit eerder organisch en historisch gegroeid dan gepland is. We willen de bestaande bedrijven daar alle kansen geven maar die mobiliteitsknoop moet wel opgelost worden. Natuurlijk zorgt het gegeven dat dit terrein op het grondgebied van twee gemeenten ligt er ook voor dat dit niet van vandaag op morgen kan. We moeten hier naar een goede modus vivendi en een evenwichtige verdeling van de lasten streven.”
Guy Van Hirtum: “Het is een grote uitdaging om het juiste evenwicht te vinden tussen lokale tewerkstelling en de nodige voorzieningen voor bedrijven enerzijds, en het bewaren van het landelijke karakter van onze gemeente anderzijds. We willen de bedrijven bij ons houden en nieuwe ondernemers aantrekken, maar we willen ook dat authentieke Kempische gevoel behouden. Tot nu toe is ons dat goed gelukt, de uitdagingen rond mobiliteit houden ons ook op dat vlak scherp.”
Lokale economie tijdens en na COVID-19 2020 stond voor de drie heren in grote mate in het teken van de coronacrisis en het treffen van de juiste maatregelen ter ondersteuning van de lokale economie. Vandaag kijken Olen en Westerlo terug vooruit en werken de gemeenten aan gelijkaardige initiatieven om ondernemers in tijden van crisis maar ook nadien goed te ondersteunen.
Filip Verrezen: “We kunnen niet ontkennen dat COVID-19 veel van onze aandacht gevraagd heeft. In samenspraak met onze lokale handelaars en ondernemers hebben we verschillende initiatieven genomen. We hebben, met succes overigens, geprobeerd om mensen te stimuleren om lokaal te kopen. Samen met UNIZO ontwikkelden we hiervoor het online platform ondernemendwesterlo.be. Naar grote bedrijven toe hebben we de belasting op drijfkracht voor 2021 met 25% verlaagd.”
Guy Van Hirtum: “Onze initiatieven ter ondersteuning van de lokale economie maken deel uit van het zogenaamde Kroonplan, waarbij we ook aandacht hebben voor preventie en opsporing van besmettingen, buurtwerking en het verenigingsleven. Aan dit plan is een ruime participatieronde voorafgegaan.”
Het is een grote uitdaging om het juiste evenwicht te vinden tussen lokale tewerkstelling en het bewaren van het landelijke karakter van onze gemeente.
Filip Verrezen: “We zullen die ondersteuning na deze crisis ook continueren en professionaliseren. We voorzien hiervoor een aanwerving van iemand die als aanspreekpunt zal fungeren voor de lokale economie. Deze persoon zal onder andere de plaatselijke middenstand ondersteunen op het terrein en de aanleg van nieuwe en de uitbreiding van bestaande bedrijvenzones opvolgen. Daarnaast zullen we samen met deze persoon de contacten en communicatie met onze ondernemers meer professionaliseren en stroomlijnen.
Kris Gebruers: “We hebben het afgelopen jaar vooral ingezet op de promotie en uitbreiding van bestaande initiatieven waarmee we onze ondernemers en handelaars kunnen ondersteunen. Alle Olense bedrijven hadden al langer een vaste plaats op de website van de gemeente. Sinds kort hebben we daaraan ook een pagina toegevoegd waar mensen de mogelijkheden voor afhalingen, leveringen en dergelijke aan de bevolking kunnen communiceren. We hebben ook de reeds bestaande Olense cadeaucheque, die klanten kunnen omruilen bij een plaatselijke handelaar, opnieuw gepromoot. Daarnaast zijn we heel gericht gaan werken op de noden van specifieke handelaars om hen ondersteuning op maat te bieden.
Net zoals onze buren in Westerlo zullen we in de toekomst inzetten op de aanwerving van een beleidsmedewerker lokale economie. Momenteel is er wel een aanspreekpunt en gebeuren de courante zaken wel zoals het moet. Maar we merken wel dat sommige vragen en dossiers toch steeds complexer worden en dat we ook daar extra aandacht voor moeten hebben en expertise voor moeten aanwerven. Ten slotte zullen we in de toekomst extra inzetten op de versterking van het netwerk van lokale ondernemers. We merken dat we daar toch nog een grote rol van betekenis kunnen spelen.”