Mieke en Tony Neven

Veel bedrijfsleiders krijgen de ondernemersmicrobe al mee van in hun jeugd. Dat is niet anders voor Mieke Neven die opgroeide in de dynamische ondernemersfamilie Neven. Hoewel ze al snel op eigen benen stond, geeft ze sinds de overname van digitale drukkerij Burocad en Digiking voor het eerst ook effectief leiding aan een dertigtal medewerkers. Vader Tony Neven kijkt mee vanachter de schermen en ziet dat het goed is. De door de wol geverfde ondernemer is de best mogelijke adviseur die een jonge ondernemer zich kan wensen. Maar hoe werkt dat in de praktijk tussen vader en dochter? We legden Mieke en Tony op de rooster van De Dubbel.

Tony Neven hoeft eigenlijk geen introductie meer. Hij begon zijn loopbaan bij Sentinel Foam, het verpakkingsbedrijf van de familie in Wellen, dat later verkocht werd en nog steeds bestaat onder de naam Pregis. Na de verkoop in 1987 bleef Tony nog drie jaar binnen de groep om dan terug te keren en Sentinel Computer over te nemen van zijn vader. De onderneming werd samen met zusterbedrijf Care4data een wereldspeler in de markt van digitale gegevensdragers en stelde in haar glorieperiode vele honderden mensen te werk. Tot de markt ineenstortte en in 2004 het pijnlijke faillissement volgde. 

Tegenwoordig leidt Tony het Genkse Festapack en bekleedt hij tal van bestuursmandaten. Zo is hij bestuurder in de internationale raad van bestuur bij drie dochterbedrijven van de RAJA Group, waar ook Festapack en de Belgische RAJA-vestiging in Tongeren onder valt. Tony Neven zetelt verder als bestuurder bij onder meer ANL Plastics (het verpakkingsbedrijf van zijn broer), GEOS (onderzoek van bouwmaterialen) en Frigilunch Veurne (kant-en-klare maaltijden). Hij is handelsrechter en lid van verschillende raden van advies.

STERCK. Waar zit voor u het verschil in de rol van eigenaar, bestuurder of CEO?

Tony Neven: “Eigenaar of aandeelhouder zijn is een puur financiële kwestie. Je benoemt je bestuurders en management en daarmee uit. Ik heb nooit het verschil gemaakt tussen leiding geven in een bedrijf waar je in de eigendomsstructuur zit of niet. Dat is voor je werk eigenlijk niet relevant. Het kan als mede-eigenaar een extra stimulans zijn om mee te genieten van de opbrengst die je realiseert, maar dat is niet de essentie.”

“Bestuurder zijn is totaal iets anders. Je werkt op het strategisch niveau, de controle en het bijsturen van het management. Ik vind wel dat je operationele kennis en ervaring nodig hebt om als bestuurder goed te kunnen functioneren. Als je een tijd enkel nog bestuurder bent vervaagt onherroepelijk je kennis over bijvoorbeeld de laatste ontwikkelingen en wetgeving. Daarom is het belangrijk om beide rollen te combineren. Al deelt wellicht niet iedereen die mening. “ 

STERCK. Mieke, jij bent de vierde generatie ondernemers in de familie?

Mieke Neven: “Aan papa’s kant en aan mama’s kant heb ik fantastische rolmodellen, zowel van mensen met heel kleine bedrijfjes als met grote internationale vestigingen. Voor mij is het niet de schaal die ertoe doet. Het is het ondernemerschap op zich dat mij aanspreekt. Dat bestaat in veel verschillende vormen. Toen ik Burocad had overgenomen, wenste één van mijn beste vrienden me proficiat met het feit dat ik nu echt ondernemer was. Dat vond ik zelf heel raar. Het is niet omdat ik nu een aantal medewerkers op de payroll heb, dat ik daarvoor geen ondernemer was.”

Ik ben jaloers op haar groot empathisch vermogen. 

STERCK. Heb je altijd al een bedrijf willen hebben?

Mieke: “Toch niet. Ik wilde eerst architecte worden en later journaliste. De interesse voor het economische is er tijdens mijn studies gekomen. Uiteindelijk is het wellicht meer een kwestie van bloed dat kruipt waar het niet gaan kan, dan een weloverwogen beslissing. Ik heb als zelfstandig consulent verschillende internationale opdrachten aangenomen en ben dan uiteindelijk met Care4print begonnen, mijn eigen printmanagementbedrijf. Daarmee zijn we trouwens nog steeds actief. Op die manier heb ik Nicole Reyskens en Frank Huyers bij Burocad leren kennen.” 

Goede flik, slechte flik

STERCK. Hoe is die overname verlopen?

Mieke: “Initieel kwam de vraag om directeur te worden bij Burocad, maar ik wilde Care4print niet opgeven en zag ook wel potentiële belangenconflicten. Nadien kwam een overname ter sprake en toen zijn we de onderhandelingen gestart. Als printmanager ken je de drukkerijen waar je mee samenwerkt vaak van binnen en van buiten. Toch is het nog een grote stap om als eigenaar in een productieomgeving te stappen, in een heel competitieve sector waar flinke investeringen nodig zijn.” 

Tony: “Het waren atypische onderhandelingen omdat Mieke een heel goed contact had met Frank en Nicole. Dan is echt onderhandelen een beetje moeilijk. Nochtans heb je in elke overname een aantal discussiepunten die uitgeklaard moeten worden. Dan heb je een goede flik en een slechte flik nodig. Gezien haar dagelijks contacten was het voor Mieke aangewezen om de goede flik te zijn. Ik stond er veel verder vanaf wat het makkelijker maakte om moeilijke thema’s aan te snijden.”

STERCK. Welke rol speelt jouw vader op zakelijk gebied voor jou?

Mieke: “Papa is iemand die niet zomaar zijn mening zal geven maar eerder vragen zal stellen waardoor ik mijn mening kan vormen. Hij laat soms een ander licht schijnen over een zaak, of brengt iets aan waar ik nog niet over nagedacht heb. We voeren zelden urenlange conversaties. Het is zijn sterkte dat hij met één vraag of zin kristalhelder kan duiden wat juist het probleem of de essentie is. Dat bewonder ik enorm in hem. Daarom wordt hij wellicht ook zo graag gevraagd voor raden van bestuur en advies. Het is een enorme meerwaarde om iemand te hebben die analytisch de dingen doorziet en de vinger op de wonde kan leggen. Hij heeft ook mee voor de financiering gezorgd.” 

Papa kan met één vraag of zin kristalhelder de essentie aanduiden.

STERCK. Tony, wat bewondert u in uw dochter?

Tony: “Ik vind de commerciële aanleg van Mieke heel sterk. En ook haar empathisch vermogen is iets waar ik alleen maar jaloers op kan zijn. Daardoor heeft ze ook een enorm netwerk, zowel zakelijk als privé. Daar kan je aan werken, maar dat krijg je toch niet zomaar.”

STERCK. Hoeveel praten jullie met elkaar over ondernemen? 

Tony: “Soms is dat een paar keer per week een uur. Soms twee weken niet. We hebben maandelijks één formeel moment waar we de cijfers bespreken, maar daar kunnen ook andere zaken aan bod komen. De rest is afhankelijk van de behoefte van Mieke.”

Mieke: “Er zijn weekends dat we mekaar zien en het totaal niet over zaken gaat, en sommige momenten gaat het alleen maar daarover.”

Daadkracht

STERCK. Wat heb je vooral van je vader geleerd?

Mieke: “Soms is er iets waarvan je voelt dat het de foute richting uitgaat. Je herkent bepaalde zaken, maar het ontbreekt aan daadkracht om in te grijpen. Achteraf ben ik altijd heel blij over een beslissing, maar ik doe er soms te lang over. Ook al weet je welke weg het uit moet gaan. Dan heb je al eens een por nodig om dat effectief uit te voeren. Misschien speelt het verschil tussen man en vrouw daar ook een rol in. Een vrouw denkt misschien langer na over emotionele kwesties.”

Tony: “Dat is voor stuk normaal. Meestal ben je niet geneigd om de zaken die je als onaangenaam ervaart als eerste aan te pakken. Dat is puur menselijk. Ik zie het als mijn rol om af en toe even te vragen hoe ver één en ander staat. De ervaring leert dat je met uitstellen niet veel zaken oplost. Sommigen hopen daar misschien op, maar dat gebeurt toch maar heel zelden (lacht).”

STERCK. In welke mate gaat Mieke haar eigen weg?

Tony: “Heel sterk eigenlijk. Operationeel en technisch ken ik haar business niet. Dat is dan ook haar winkel. Mijn rol ligt meer in de backoffice, in het advies. Met de aankoop en verbouwing van het nieuwe pand van Burocad ben ik bijvoorbeeld nauw betrokken, omdat ik dat goed ken. Daar hoeft zij haar tijd niet in te steken.” 

Investeren en innoveren

STERCK. Wat zijn de belangrijkste uitdagingen in de printsector?

Mieke: “Er zijn nogal wat toetreders op de markt. Zowel offsetdrukkerijen die begrijpen dat de toekomst in het digitale ligt, als de opkomst van internetdrukkerijen die naar prijs toe heel scherp werken maar niet de service en flexibiliteit bieden die onze klanten zoeken. Klanten kunnen een aantal zaken tegenwoordig ook relatief gemakkelijk zelf doen. Het is een uitdaging om voorloper te blijven op investeringsvlak en ons aan de bovenkant van de markt te onderscheiden.”

STERCK. Het is ook een kapitaalintensieve sector?

Mieke: “We hebben één van de meest uitgebreide en beste machineparken van de Benelux voor digitale print. Dat is altijd een duidelijke keuze geweest omdat we ook voor de top van bedrijven en bureaus werken. Maar de vernieuwingscyclus gaat erg snel. Permanent investeren en innoveren is noodzakelijk. We maken wekelijks dingen die we daarvoor niet konden maken. Daar moeten we misschien nog meer mee uitpakken. We nemen regelmatig opdrachten aan waarvan op het eerste moment nog niet 100% zeker is hoe we dat gaan realiseren. Dat is enorm spannend. (tot Tony) Waarom lach je?”

Tony: “In het begin van Sentinel Foam was dat hetzelfde. Dan beloofden we iets aan een klant en moesten we daarna in de fabriek kijken hoe we dat konden realiseren. Dat was heel plezant en creatief. Ook voor de medewerkers. Maar je hebt natuurlijk ook de routineopdrachten nodig om de productie te laten draaien en de machines aan het werk te houden.” 

Mieke: “Het is in onze business heel belangrijk om een one-stop-shop te kunnen zijn. Daar zit ook de synergie met Care4print. We kunnen de volledige vraag van een klant invullen. En voor wat we zelf niet doen bieden we via Care4print een heel concurrentieel alternatief voor offset, vellen- en rotatiedruk, promotionele artikelen, handling, …”.

Complexiteit groeit

STERCK. Tony, de uitspraak “Zorg dat je ’s morgens niet weet wat je ’s avonds verdiend zal hebben” komt van jou?

Tony: “Dat is eigenlijk een quote van mijn grootvader. Wanneer weet je dat niet? Als je ondernemer bent en zelfstandig voor je eigen lot instaat. Als je elke dag creatief moet zijn om je boterham te verdienen. Als niets op voorhand gewonnen is en je elke dag moet vechten. Dat vind ik de goede ingesteldheid om in het ondernemingsleven te staan.”

STERCK. Met het faillissement in 2004 bent u door een diep dal gegaan. Wat heeft u daaruit onthouden? 

Tony: “Dat ik blij ben dat ik de bedrijven en mijn privé altijd gescheiden heb gehouden. En dat je nog meer de internationale trends moet volgen. In 2004 was er in heel Amerika al geen disketteproducent meer. In Europa waren we nog met twee. Achteraf kan je zeggen dat we toen beter hadden moeten inschatten dat dit een eindig verhaal was. Eerst zijn we van diskette naar cd gegaan. Van het magnetische naar het optische. Dat vroeg een volledig nieuw machinepark. Daarna heeft de USB-stick alles veranderd. Nu gebeurt alles in de cloud. Timing en juiste keuzes maken is enorm belangrijk, zowel bij het instappen als bij het uitstappen. Dat wordt nog steeds crucialer.”

STERCK. In welke mate is uw visie op ondernemen door de jaren heen veranderd? 

Tony: “Fundamenteel is het niet anders dan vroeger, al is ondernemen wel moeilijker en complexer geworden. Midden jaren zeventig waren er mogelijkheden en groeipercentages waar je nu alleen nog maar van kan dromen. Het is veel harder geworden, zowel op het vlak van financiering als in de relatie met klanten en leveranciers. De grote groei is eruit. Vroeger waren er sectoren waar men blij was dat je kon leveren. Het was bijna een aanbiedersmarkt. Nu is het meer een vraagmarkt. Al zijn er nog altijd opportuniteiten en kansen. Dat geldt ook voor Mieke. De schaal van Burocad maakt het niet evident om het bedrijf te leiden. Ze heeft niet de grootte om een volledige structuur te hebben, maar moet wel aan alle regels van een groot bedrijf voldoen. Ze moet dus als bedrijfsleider veel tijd investeren in zaken die niet met de zuivere business te maken hebben. Ook doordat de regelgeving nog sterk is toegenomen.” 

STERCK. Wat is de toekomstambitie?

Mieke: “Groeien waar we goed in zijn. Zoals papa zei zitten we nu met een beetje vervelende grootte van bedrijf. Het is toch onze ambitie om op middellange termijn te groeien naar bedrijf met een goede structuur.”

Tony: “Je zou moeten kunnen verdubbelen qua omvang om tot een structuur te komen die het mogelijk maakt om de verschillende vakgebieden gespecialiseerd in te vullen. De huidige schaal vraagt enorm veel energie.”

STERCK. En voor u persoonlijk? 

Tony: “Ik ben zestig hè (lacht). Ik hoop dat zolang als ik fysiek in orde ben, ik ook bezig kan blijven. Ik neem nu wat meer verlof dan vroeger maar voor de rest werk ik graag. Met Festapack ben ik nog wel een tijd zoet, maar misschien komt er ook nog wel iets anders (glimlacht).”