Uit het grootste Belgische onderzoek ooit naar stress op het werk blijkt dat leidinggevenden het vaakst werkstress ervaren. Toch zijn het vooral niet-leidinggevenden die moeilijker kunnen omgaan met stress.
Over een periode van bijna drie jaar peilde Mensura online bij ruim 28.000 werknemers naar de mate waarin zij werkgerelateerde stress ervaren. 23% van de ondervraagden had op het moment van de bevraging een leidinggevende functie.
Niet-leiding-gevenden worstelen meer met stress
Niet geheel verwonderlijk is de stresservaring naar aanleiding van het werk bij leidinggevenden groter dan bij niet-leidinggevenden. Ongeveer 60% van de leidinggevenden geeft aan matig tot zeer gestresseerd te zijn. Bij niet-leidinggevenden - zowel arbeiders als bedienden - is dat net geen 50%. Maar op het vlak van omgang met werkstress, blijkt net het omgekeerde. Ook al geven leidinggevenden aan meer stress te ervaren, toch blijken ze er beter mee om te kunnen. Zo’n 4 op 5 leidinggevenden (81%) beweren meestal tot altijd gezond met hun stressniveau om te gaan. Bij niet-leidinggevenden is dat minder het geval: bijna 1 op 4 (24%) geeft te kennen soms tot nooit gezond met werkstress om te kunnen. Een frappanter cijfer, dat ook om actie vraagt.
De belangrijkste oorzaken van stress
Het onderzoek peilde ook naar stressoren (wat geeft je stress?) en stressbuffers (wat remt je stress af?). Dit geven werkende Belgen aan als de grootste stressfactoren:
- de nood aan concentratie
- werkdruk en emoties veroorzaakt door de aard van het werk en professionele contacten
- de moeilijkheidsgraad van het werk
- de sfeer op de werkvloer
Werksfeer is water én vuur voor stressbeleving. Een collegiale omgeving waar collega’s bijspringen voor elkaar helpt stress te kanaliseren. Maar het omgekeerde is ook waar: een toxische omgeving waar het principe ‘ieder voor zich’ geldt, is een vliegwiel voor druk en spanningen.
Duidelijke afspraken en communicatie beste stressbuffers
Te lange blootstelling aan hevige stress is nefast voor de mentale en fysieke gezondheid en kan op termijn tot uitval leiden. Daarom is het als bedrijf belangrijk om overtollige of aanhoudende stress te verlichten of weg te nemen.
Dit zijn volgens de respondenten de belangrijkste stressbuffers:
- heldere werkprocedures en een duidelijke manier van werken
- (een zekere mate van) vrijheid en zelfstandigheid om het werk zelf te organiseren en beslissingen te nemen
- de steun en waardering van een leidinggevende.
Autonomie is natuurlijk niet in alle jobs evident of zelfs mogelijk. Veel arbeidersfuncties bieden op dat vlak weinig speelruimte. In die gevallen is het aangewezen om extra aandacht te besteden aan andere stressremmende factoren.
Organisaties moeten juiste omgang met stress faciliteren
Het is vooral zaak om leidinggevenden en medewerkers de tools aan te reiken zodat ze alles wat van hun verwacht wordt ook naar behoren in de praktijk kunnen brengen. Het is daarom zinvol om te investeren in leiderschapstrainingen die de focus leggen op coaching en in sensibilisering van medewerkers.