1.800 ha om te ondernemen

POM Antwerpen heeft als missie het economisch weefsel in de provincie te versterken door het ontwikkelen van duurzame bedrijventerreinen en –infrastructuur, het doelgericht werken op impulsen voor speerpuntsectoren zoals chemie, logistiek, bouw en het promoten van de provincie als investeringsregio. Dat is een hele mond vol. “Nu de economie weer aantrekt, kan POM ook weer op volle toeren draaien”, zegt algemeen directeur Luc Broos.

POM Antwerpen verkoopt ruimte om te ondernemen. De provincie beslaat in totaal 287.000 hectare. 17.000 daarvan zijn voorbehouden voor industrieterreinen en daarvan liggen er 9.000 in de haven. Dan blijven er nog eens 8.000 over verspreid over de rest van de provincie. Van die 8.000 is er vandaag 1.800 ha nog niet gebruikt. Er kan voorlopig geen economische activiteit plaatsvinden om uiteenlopende redenen: de gebieden zijn bestemd voor latere strategische ontwikkelingen of uitbreidingen, ze zijn slecht ontsloten of ze bevinden zich om de een of andere reden in een staat van onverdeeldheid. “Het is onze doelstelling om deze terreinen op de markt te krijgen zodat ze benut worden voor hetgeen ze bestemd zijn, namelijk vestigingsplaatsen voor bedrijven”, legt algemeen directeur Luc Broos uit. “Als autonome overheidsinstelling kunnen we soms iets meer druk uitoefenen om het verwervingsproces af te ronden.”

Diverse projecten

STERCK. Jullie zijn op heel wat plaatsen in de provincie actief?

Broos: “In Sint-Katelijne-Waver ontwikkelen we het project Veiling Zuid. Het gaat hier om een 55 ha groot regionaal bedrijventerrein voor agroindustrie: verwerkings- en verpakkingsbedrijven, toeleveringsbedrijven van veevoeders, meststoffen en dergelijke. Daarnaast gaat het ook om logistiek en distributie van onder meer agroproducten, landbouwmachines enz. en niet-grondgebonden agrarische productie zoals bijvoorbeeld een champignonkwekerij. We zijn begonnen met de verwerving van die terreinen en starten nu met de infrastructuurwerken. De eerste kandidaat-kopers hebben zich al gemeld.” 

Het is ons doel om ongebruikte bedrijventerreinen op de markt te krijgen.

STERCK. Er zijn nog heel wat projecten in ontwikkeling. Kan u enkele interessante noemen?

Broos: “Een belangrijk project is Lier Duwijck Fase 2. In de eerste fase werd al 12,5 ha verkocht, we spreken nu nog over 30 ha waarvan 20 ha netto. In het noorden van Antwerpen ontwikkelen we ook Wuustwezel Sterbos. Dat is een kleiner terrein maar aangezien de grond daar zeer schaars is, is dat een minstens even mooi project. Ook knap is het Wetenschapspark van de Universiteit Antwerpen in Niel: een unieke site voor kennisintensieve bedrijven die vooral actief zijn in environmental en life sciences. In het voorjaar van 2015 opent daar de incubator Darwin waar startende bedrijven kantoorruimten en laboratoria kunnen delen. Nadien kunnen ze doorgroeien naar het doorgroeigebouw Archimedes waar ze tot 200  vierkante meter kunnen huren.” 

STERCK. Ook in Willebroek zijn er plannen?

“In Willebroek ontwikkelen we onder meer Willebroek Noord, een verouderde bedrijvenzone in het noorden waar vroeger onder andere een cokesfabriek en ammoniak- en kunstmeststoffenfabriek lag. Momenteel  zijn ongeveer 40 ha van de industriegronden in dit gebied ongebruikt. De aanwezige bodemverontreiniging en achtergebleven afvalstoffen bemoeilijken de herontwikkeling van het gebied. Samen met OVAM, de gemeente en de NV Waterwegen en Zeekanaal proberen we ook hier de herontwikkeling te stimuleren. We sloten hiervoor een publiek-private samenwerking met een projectontwikkelaar.” 

STERCK. Merken jullie dat de economie weer aantrekt?  

Broos: “Het komt langzaam weer op gang. Steeds meer kandidaat-kopers melden zich. De crisis heeft ons uiteraard ook parten gespeeld. 2012 en 2013 waren nog moeilijke jaren, maar ik heb de voorzichtige indruk dat 2014 al beter is.”

De Chinese spoorverbinding

STERCK. De POM Antwerpen heeft de jongste jaren haar schouders gezet onder twee grote logistieke dossiers die tot de verbeelding spreken?

Broos: “Dat klopt. Het eerste dossier is de treinverbinding naar China. Concreet rijdt de trein vanuit Chongqing, de grootste stadsagglomeratie ter wereld, via Kazachstan naar Rusland en zo Europa binnen, richting Antwerpen. Dat kan in veertien dagen, tegen 40 dagen per schip. De trein is dus veel sneller dan een schip en goedkoper dan luchttransport. Een bijkomend voordeel is dat het om een 'green trade lane' gaat: alle douaneformaliteiten zijn vooraf geregeld. De jongste maanden werd hard gewerkt om de laatste obstakels weg te werken. Zo waren de grote temperatuurverschillen een probleem. De temperatuur schommelt te veel gedurende deze lange reis en kan zelfs tot 40 graden onder nul zakken." 

STERCK. Hoe los je dat op?

Broos: “In samenwerking met het Vlaams Instituut voor de Logistiek (VIL) hebben we dat probleem uitgeklaard met koelwagons die 15 dagen autonoom op dezelfde temperatuur blijven. De Chinese partners willen de goederentrein straks drie maal per week laten rijden. Nergens ter wereld worden meer laptops gemaakt dan in Chongqing. Een groot deel van die laptops gaat richting Europa en daar is de spoorverbinding ideaal voor. Antwerpen kan voor Chongqing een draaischijf worden voor de handel met bijvoorbeeld de VS of Afrika. Heel de wereld passeert immers in Antwerpen.”

STERCK. Een tweede project is het inzetten van hybride luchtschepen voor vrachtvervoer?

Broos: “Uit onze bevindingen blijkt dat het inzetten van luchtschepen mogelijk zal zijn voor bepaalde vervoersstromen. Zo hebben we berekend dat het economisch rendabel is om bijvoorbeeld verse vis in te vliegen vanuit Ijsland of Noorwegen. We realiseren een grote tijdswinst ten opzicht van truckvervoer en halen een groot prijsvoordeel ten opzichte van luchtvervoer. Ook projectcargo komt zeker in aanmerking voor dit soort transport. Zo is het niet zo onlogisch om grote windmolenwieken rechtstreeks van Denemarken naar de Thorntonbank in de Noordzee te vliegen.

Deze toestellen zijn zeer speciaal. Ze stijgen en landen verticaal, maar hoeven zelfs niet te landen om hun lading te lossen. Ze kunnen stil hangen in de lucht om de containers aan boord te halen zodat er geen infrastructuur moet gebouwd worden om de toestellen te laten landen. De eerste hybride luchtschepen zullen tot 65 ton lading kunnen vervoeren en operationeel worden vanaf eind 2016 in de Verenigde Staten. Grotere toestellen kunnen tot 500 ton of 70 containers aan boord nemen.

Wij gaan niet direct naar boven moeten kijken, maar het is niet ondenkbaar dat zulke toestellen zullen worden ingezet om containers van en naar een zeeschip te brengen dat in de Noordzee ligt.”