AI of Artificiële Intelligentie, is een tak in de computerwetenschappen die zich bezighoudt met het maken van zelflerende software. Faktion, met kantoren in Antwerpen en Singapore, is één van de wereldwijde trendsetters in de sector. “Een bedrijf dat niet investeert in AI zal op termijn geen plaats meer hebben in de economie,” stelt Joeri Van Steen, Managing Partner & CTO van Faktion.
STERCK. Wat is het concept van Faktion?
Joeri Van Steen: “Eigenlijk zijn wij een softwarebedrijf met een sterke specialisatie in kunstmatige intelligentie of Artificial Intelligence. Wij helpen klanten automatisaties door te voeren die vroeger zonder AI niet mogelijk of te duur waren. Kostenefficiëntere oplossingen bouwen, daar draait het voor ons om.”
STERCK. Kan u daar een voorbeeld van geven?
Van Steen: “Voor energieleveranciers hebben wij een AI gemaakt die helpt in het detecteren van zonnepanelen op basis van luchtfoto’s. Op die manier kunnen ze meer doelgerichte marketingacties uitvoeren. Een ander voorbeeld: voor diverse fabrieken maakten we AI-oplossingen voor het optimaliseren van machine-instellingen om zo tot een hogere productie te komen met minder defecten. Internationale bandenfabrikant Bridgestone gebruikt onze AI om beter de slijtage te kunnen voorspellen van remmen, banden, olie of andere onderdelen van een wagen.”
STERCK. Is AI vooral een zaak voor grote bedrijven of kunnen ook kmo’s er hun voordeel mee doen?
Van Steen: “Om bedrijven beter te helpen met het identificeren van wat AI voor hen kan betekenen, hebben wij vorig jaar onze Strategy Services opgericht. Op basis van workshops helpen wij klanten om de toepassingen met de hoogste ROI en de laagste kost in kaart te brengen. Op deze manier maken zowel grote als middelgrote bedrijven kennis met de voordelen van AI”
STERCK. Kmo’s wensen graag concrete oplossingen voor een probleem. In hoeverre kunnen AI-oplossingen dit garanderen?
Van Steen: “Hiervoor bouwen we meer en meer standaardsoftwareoplossingen die aangeboden worden als een product. Een voorbeeld hiervan is Metamaze, een product voor het automatisch inlezen, begrijpen en verwerken van handgeschreven documenten, facturen, bestelbonnen, leningsaanvragen of een bill of lading. Zonder AI is dit vaak een manueel proces. Voor kleine kmo’s is dit soms een parttimejob, voor grote bedrijven betreft het vaak teams van tientallen medewerkers die niks anders doen. Door AI kunnen deze mensen efficiënter ingezet worden voor andere bedrijfsprocessen.”
Eigen business evalueren
STERCK. Voor meer de helft van de bedrijfsleiders is AI nog een ver-van-mijn-bedverhaal.’ Hoe overtuigt u hen van de meerwaarde?
Van Steen: “AI is niet alleen een verhaal van technologie bouwen maar vooral een opportuniteit om de eigen business te evalueren en een visie voor de toekomst te formuleren. De allereerste en belangrijkste stap is de visie aan de top van het bedrijf. Initiatieven stromen vaak bottom-up, maar zonder een top-downbeslissing, empowerment en uitvoering strandt het schip heel snel. Een geïnspireerd leiderschap kijkt rond zich heen, ontwikkelt een visie over wat AI voor het bedrijf zou kunnen betekenen en durft ook te falen. Hoewel AI een maturiteit heeft bereikt om robuuste en kwaliteitsvolle automatisaties door te voeren, heerst er nog een vrij grote argwaan en schrik bij vele bedrijfsleiders omdat het een bijzonder groot engagement vraagt om deze initiatieven op te starten.”
STERCK. Waar heeft deze koudwatervrees nog mee te maken?
Van Steen: “AI betekent een grote verandering voor een bedrijf en dat houdt een risico in. De verandering bestaat er niet alleen in dat AI wordt toegepast in onder meer geautomatiseerde processen waardoor de jobinhoud verandert. Fundamenteler gaat het om een reorganisatie die nodig is om het datapotentieel van het bedrijf ten volle te benutten. Data op een geïnstitutionaliseerde manier capteren en efficiënt structureren zal aanzienlijk wat inspanningen en investeringen vergen doorheen de organisatie. Niet elke bedrijfsleider heeft de appetijt of het mandaat van zijn aandeelhouders om deze risico’s te nemen. Het ontbreekt vaak niet alleen aan een visie, dikwijls gaat het ook over de algemene houding van een bedrijf. Dat zorgt ervoor dat AI meer dan ooit tevoren een kwestie is die als agendapunt zou moeten komen op de raad van bestuur. Dat gebeurt nog te weinig. De bedrijven die morgen aan de leiding zullen liggen, zijn de ondernemingen die vandaag met AI aan de slag durven gaan.”
Evolutionaire technologie
STERCK. Kan u de impact van AI ook doortrekken naar het consumentenniveau?
Van Steen: “AI verandert ons leven al op een drastische manier, hoewel wij daar als individu niet altijd bij stilstaan. Het is eigen aan AI dat de maatschappelijke en technologische wijzigingen niet zo drastisch ervaren worden, maar eerder subtiel ons leven binnendringen. In tegenstelling tot de revolutionaire iPhone-technologie is AI een evolutionaire technologie die een veel diepgaandere impact heeft op de samenleving dan het internet en de smartphone ooit zal gehad hebben.”
AI moet als agendapunt op de raad van bestuur komen. Dat gebeurt nog te weinig.
STERCK. Kan u dat concretiseren?
Van Steen: “Denk maar aan hoe Google via het Android-platform langzaam maar zeker de smartphone aan het veranderen is in een toestel waar kunstmatige intelligentie centraal staat. Dat uit zich onder meer in een digitale assistent die slimmer en slimmer wordt, de handige suggesties bij het formuleren van antwoorden in e-mails, het aanleren wanneer u niet gestoord wil worden enzovoorts. Al deze kunstmatige intelligentie komt pas naar de oppervlakte doorheen een groeiend aantal features die voor een gebruiker als erg natuurlijk aanvoelen en waar men in feite niet vaak bij stilstaat.”
STERCK. In de VS veroveren smart speakers de huiskamer, keuken en slaapkamer om boodschappen online te bestellen of vragen te beantwoorden. Hoe kijkt u tegen deze ontwikkelingen aan?
Van Steen: “Positief is dat het om een technologie gaat waar niet alleen jonge mensen mee aan de slag gaan maar ook oudere generaties. Dat is interessant: een goed gebruik van AI zorgt er uiteindelijk voor dat de users interfaces voor de toekomst er een heel pak gemakkelijker gaan uitzien. Minder complexe schermen om te bedienen, minder keuzes te maken en meer tijd om zich te concentreren op andere facetten van ons leven zoals creativiteit, familie of vrije tijd.”
STERCK. Zit er ook een dreiging aan het gebruik van AI?
Van Steen: “We moeten ervoor waken dat mensen niet teveel geassisteerd worden door AI in hun dagelijkse leven zodat ze minder en minder vragen gaan stellen in hun persoonlijke keuzes, minder creatief dreigen te worden in hun persoonlijke ontwikkelingen, en dat ze de wereld minder in vraag gaan stellen. Dat dit geen doemscenario is voor een verre toekomst zie je bijvoorbeeld al aan hoe AI gebruikt wordt om miljoenen mensen te beïnvloeden bij het maken van hun politieke keuze. Uiteindelijk moeten we vooral toch de meerwaarde van AI benadrukken, de maatschappelijke waarde is gigantisch groot: van snellere en goedkopere detectie van ziektes tot nieuwe businessmodellen waar de consument beter van wordt. Finaal worden wij, als mensen, er beter van.”
Groeikansen in Zuidoost-Azië
STERCK. Waar liggen de groeikansen voor Faktion?
Van Steen: “Veel concurrenten scoren erg goed op het bouwen van AI-algoritmes, wij zien de toekomst eerder in het operationeel krijgen van dergelijke AI-algoritmes. Het bouwen van een POC (proof-of-concept) is één ding, het integreren in een complex bedrijfsproces dat schaalbaar en veilig moet zijn, is een totaal andere benadering. Wij staan dan ook sterk in het operationaliseren van AI. We moeten nog verder specialiseren en verticaliseren door het bouwen van goeie AI-algoritmes en het operationaliseren ervan in volwaardige software oplossingen, maar ook in het blijven investeren in industriekennis.”
AI is een technologie waar niet alleen jonge mensen mee aan de slag gaan maar ook oudere generaties
STERCK. Wat betekent deze strategie voor het type medewerkers dat Faktion wenst aan te werven?
Van Steen: “Wij geloven niet dat de AI-kennis het verschil maakt maar wel de industriekennis. Als je geen kaas gegeten hebt om een industrieprobleem goed te begrijpen, dan sla je de bal mis. Met andere woorden: wij investeren graag in mensen die 15 jaar ervaring meebrengen uit de industrie. En aangezien toegang tot dergelijke industriekennis erg duur is, vergt dit een aanzienlijke investering van onze kant. Maar hoe hoog deze ook is, het is noodzakelijk om op termijn het verschil te maken.”
STERCK. Faktion is zeer actief in Zuidoost-Azië. Wat maakt de regio tot een groeimarkt?
Van Steen: “Het is een regio waar de economie enorm aantrekt en waar de markt geen legacy heeft waardoor ze meteen met nieuwe technologieën aan de slag kunnen gaan. In Singapore stippelde de overheid een uitgesproken AI-beleid uit voor de komende jaren wat een grote impact zal veroorzaken in de lokale markt en de buurlanden. Dit soort visionaire aanpak zien we niet in België, zelfs niet in Europa. We hebben dan ook beslist aanwezig te zijn in groeimarkten waar we geloven dat de economie er de komende vijf jaar gunstiger zal uitzien, en waar de adaptiegraad van AI-oplossingen door bedrijf en burger hoger lijkt te liggen dan in Europa.”
Uit meer dan 100 Europese kandidaten werd Joeri Van Steen gekozen als European CTO of the Year 2019. De award bekroont technologische leiders van succesvolle bedrijven die een prominente bijdrage leveren aan innovatie in Europa. Vorig jaar werd Faktion eveneens gelauwerd als snelst groeiende A1-scale op de DI Summit, de Belgische bijeenkomst voor data-innovatie.