Bekaert en staal, het is een combinatie die al bijna 150 jaar gensters slaat. De onderneming groeide vanuit Zwevegem uit tot een multinational en drijft sinds jaar en dag op marktgerichte innovaties. Die sluiten vandaag perfect aan bij onder meer de trend naar elektrificatie en het gebruik van duurzame energiebronnen. “Ik blijf het fantastisch vinden om te zien hoe we via nieuwe technologieën peper en zout toevoegen aan de hier al rijkelijk aanwezige knowhow”, vertelt Sonja Sioncke, Vice President Sustainable Innovation.
Bekaert, opgericht in 1880 in België door Leo Leander Bekaert, begon als producent van prikkeldraad voor de landbouw. Een jaar later had het bedrijf al een eerste patent. Nog voor het eind van de 19de eeuw, bracht het een beschermende zinklaag op producten aan en werd het aanbod uitgebreid met draad- en hekwerkproducten. Al snel diversifieerde Bekaert zijn activiteiten, met toepassingen in de bouw, industrie en infrastructuur.
Tijdens de 20e eeuw breidde Bekaert zijn productportfolio uit. “De focus verschoof gaandeweg naar hoogwaardige toepassingen, zoals geavanceerde coatings en staalkoord ter versteviging van banden. Vanaf het nieuwe millennium hebben we onze activiteiten verder uitgebreid. Die zijn nu sterk gericht op duurzaamheid: innovaties die helpen om de klimaatverandering tegen te gaan. Sinds de verkoop van Bekaert Fencing in 2005 oriënteren we ons vooral op onze expertise in staaldraadtransformatie en deklaagtechnologieën die worden gebruikt voor de ontwikkeling van nieuwe oplossingen. Dat kan ook met andere materialen dan staal zijn.”
- 69 productiesites in 23 landen
- 1.600 oprichtingsjaar
- 2.000 patenten
- 24.000 medewerkers
Productversteviging
STERCK. Hoe uitgebreid is de productportfolio op vandaag?
Sonja Sioncke: “Die omvat circa 2.000 patenten, die grotendeels het gevolg zijn van een verduurzaamde aanpak. In de automotivesector blijven we een mondiale speler op vlak van staaldraad voor de versterking van auto- en vrachtwagenbanden: één op drie auto’s wereldwijd rijdt op banden waarin onze producten zijn verwerkt. Daarnaast maken we onder meer componenten voor ruitenwissers, antistatische pellets en koperdraadsystemen die worden gebruikt voor de zetelverwarming van auto’s. Een ander bekend product is Dramix®, staalvezeltechnologie die is gecreëerd voor de versteviging van beton. Met Dramix® heb je zowel minder beton als minder staal nodig, wat resulteert in minder CO2-uitstoot. Tegelijk gaat het beton langer mee en verbetert de scheurweerstand van de betonconstructies. Het is een vaak gebruikt alternatief voor traditionele wapening, zoals wapeningsstaal of netten.”
STERCK. In welke mate anticiperen jullie op de trend naar elektrificatie in de automobielsector?
Sonja: “AmpactTM is één van de merken waarmee we inspelen op die transitie. Dat is een geïsoleerde koperen haarspeldpin die is ontworpen voor statoren in elektrische motoren met een hoog voltage (800V en meer), zodat die sneller kunnen opladen en langer rijden. Een andere recente ontwikkeling is Currento®. Deze innovatie focust zich op de optimalisatie van elektrolyseprocessen door gebruik te maken van geavanceerde poreuze transportlagen (de zogenaamde PTL’s) met titanium. Het is een product dat illustreert hoe we op groene waterstoftechnologieën inzetten.”
STERCK. Wat is de rode draad doorheen jullie innovatie-inspanningen?
Sonja: “De meeste innovaties ontstaan uit dialoog met de klant, over hun bestaande of toekomstige noden. Vervolgens gaan we aan de slag in één van onze R&D-centra, bijvoorbeeld in Deerlijk. Uiteraard blijven we ook onze productieprocessen optimaliseren, waardoor we in staat zijn om de performantie van onze producten te verhogen of het verbruik van materialen te reduceren.”
STERCK. Hoe slaagt de onderneming erin haar organisatie voortdurend op die innovatiestrategie aan te passen?
Sonja: “Ik werkte vroeger bij imec (wereldleider in nano-elektronica en digitale technologieën, red.). Daar is enorm veel kennis aanwezig, maar in alle eerlijkheid vind ik dat Bekaert daar echt niet voor moet onderdoen. Bekaert wil ook blijven groeien, bijvoorbeeld door complementaire technologieën te verwerven en te combineren met bestaande Bekaert-technologie. De acquisitie van Bexco uit Hamme, in mei 2024, past helemaal binnen dat kader. Net als Bekaert maakt Bexco synthetische touwen voor hijs- en verankeringssystemen, die onder meer bij offshore energieproductie, scheepvaart en andere maritieme toepassingen worden gebruikt. Via dergelijke overnames versterken we onze activiteiten in die sector en in duurzame energie.”
Het is geen toeval dat honderden mensen hier een lange anciënniteit hebben.
“Daarnaast zetten we ook zelf hard in op equipment. De machines die nodig zijn om voortdurend op tendensen in de markt in te spelen, zijn vaak ontworpen en gebouwd door Bekaert Engineering.”
Van gas naar elektriciteit
STERCK. Metaalbewerking is erg energie-intensief. Hoe uitdagend is het om die processen te verduurzamen?
Sonja: “We koesteren de ambitie om tegen 2030 onze CO2-uitstoot al gevoelig te verlagen en tegen 2050 CO2-neutraal te zijn. Dat zal sowieso gepaard gaan met ingrijpende veranderingen. We verbruiken bijvoorbeeld veel gas voor de verhitting van onze ovens en om zink op te warmen. Idealiter kunnen we onder meer voor die processen gas vervangen door elektriciteit. Voor sommige processen is die omschakeling niet evident en moeten we een deel van het proces opnieuw ontwikkelen.”
“De volledige overschakeling is uiteraard niet eenvoudig. We ervaren nu al dat het voor een aantal productieprocessen een huzarenstukje wordt om de transitie van gas naar elektriciteit te maken. Als globale speler is het onze ambitie om op elk van onze productiesites over te schakelen op groene energie, maar die is momenteel niet op elke locatie beschikbaar. Bij de optimalisatie van onze processen moeten we dan ook rekening houden met de beschikbaarheid van de zogenaamde ‘renewables’. Daarnaast werken we zo veel als mogelijk met gerecycleerd staal of groen staal, op voorwaarde dat het geen negatieve gevolgen heeft voor de kwaliteit die we leveren. Voor oppervlaktebehandeling streven we naar minder gebruik van chemicaliën ten voordele van watergebaseerde oplossingen.”
STERCK. Op welke manier bereiden jullie medewerkers voor op de evolutie die Bekaert als bedrijf ondergaat?
Sonja: “Via de Bekaert Academy verzorgen we de onboarding van nieuwe medewerkers en organiseren we op regelmatige basis opleidingen voor mensen die al langer bij ons actief zijn. Van origine is dit een vrij ‘zware’ nijverheid, maar door investeringen in automatisering en digitalisering zijn we erin geslaagd onze processen een stuk ergonomischer te maken, al neemt dat niet weg dat we voor sommige processen altijd mensen zullen blijven nodig hebben. Als we andere profielen nodig hebben, kunnen we huidige medewerkers ‘upskillen’ of op de arbeidsmarkt extra mensen zoeken. Bij de invulling van vacatures merken we dat Bekaert nog altijd een aantrekkelijke werkgever is. Het is geen toeval dat honderden mensen hier een lange anciënniteit hebben. Voor velen is Bekaert op het eind van hun carrière de enige werkgever geweest.”
STERCK. De gemeente Zwevegem is als het ware gebouwd rond Bekaert. Hoe is jullie rol als werkgever veranderd?
Sonja: “We mogen dan wel uitgegroeid zijn tot een multinational, het bedrijf zal zijn roots altijd trouw blijven. Vandaag hebben we klanten in 130 landen, die we bedienen vanuit 69 productiesites in 23 landen. Behalve in Afrika, produceren we op elk continent. Wereldwijd tellen we circa 24.000 medewerkers, waarvan 1.600 in België. 75 procent daarvan werkt in Deerlijk en Zwevegem, waar we onder meer staaldraadtoepassingen zoals kurkdraad voor champagneflessen en staalvezels maken. De site in Wetteren focust zich onder meer op de productie van Currento©, terwijl we in Aalter bijvoorbeeld liftriemen (‘elevator belts’) en in Antwerpen en Hamme synthetische touwen maken.”