Welke trends in ICT?

De indrukwekkende technologische veranderingen van de laatste 50 jaar gaan we de komende 10 jaar nog eens overdoen, maar dan in veel sneller tempo. Dat is alvast de mening van de 4 ICT-experts die STERCK. Magazine voor dit debat bij elkaar bracht. Bedrijven mogen niet te lang nadenken want tegen dat ze beslist hebben is het te laat. Kwestie van je goed te laten informeren en begeleiden dus.

Welke evoluties zijn belangrijk?
Lecluyse: “De muur die er klassiek tussen ICT en de business­ stond, is langzaam aan het vervagen. Het domein van business intelligence (BI) bijvoorbeeld zit niet meer alleen bij de ICT-manager, maar ook bij de CFO en in andere geledingen van de organisatie. ICT moet daardoor pro-actiever worden. Ze moeten niet enkel reageren op vragen maar ook nadenken hoe ze zelf een impact kunnen hebben op de groei van hun onderneming. Ook outsourcing en offshore-ontwikkeling is een belangrijke tendens. Ik zie veel outsourcing naar het buitenland foutlopen omdat men dit teveel alleen aan de buitenlandse partner overlaat. Begeleiding is erg belangrijk. Zeker in ontwikkeling concurreren we met lageloonlanden zoals India, Zuid-Afrika, … waar best wel sterke technische profielen afstuderen. Maar of ze de core business van onze lokale bedrijven begrijpen, is een heel andere kwestie. Als lokale spelers hebben we daar een belangrijke begeleidingstaak.”

Van Calster: “Vroeger kwam een automatiseringsvraag in de retail van de ICT-afdeling. Tegenwoordig komt die veel meer van de marketingafdeling. Men gaat ervan uit dat het technische aspect automatisch in orde is en gaat nu veel meer kijken naar kleurtjes, vormgeving, … Voor onze software werken we ook met nearshore in onder meer Macedonië. Maar wat zij grafisch doen is onverteerbaar voor onze klanten. Het front-end werk moet lokaal gebeuren. Je moet dus de combinatie maken.”

Lecluyse: “Veel KMO’s zijn geïnteresseerd om bepaalde zaken in het buitenland te gaan doen om hun project beterkoop te maken. Alleen hebben die bedrijfsleiders vaak weinig voeling met ICT. Dan moet je al veel geluk hebben om een offshore of nearshore-project te doen slagen. Een goede begeleiding kan dat vermijden.”

Smits: “Prijs en ondersteuning zijn niet het belangrijkste issue. Het gaat over kwaliteit, stiptheid en continuïteit van processen. Een KMO-bedrijfsleider is vooral geïnteresseerd dat zijn business blijft lopen. Wij moeten daarvoor zorgen en oplossingen bouwen. In welk land dat gebeurt is onze verantwoordelijkheid, maar de business van onze klant moet op elk moment blijven lopen.”

Een KMO-bedrijfsleider wil vooral dat zijn business blijft lopen.

Van Calster: “Vroeger speelde efficiëntie­verhoging alleen op kantoor. Nu zien we het overal. Alles wordt gemonitord. Benzinestations gaan bijvoorbeeld meten of er tijdens het tanken geen diefstal is, om zo de kleine verliezen eruit te halen. En dat gebeurt allemaal via de cloud.”

Van Roey: “We wonen in een land met nagenoeg de hoogste loonkost van de wereld. Je moet dus alle ressources optimaal gebruiken. Ook wij hebben een nearshore-team in Centraal-Europa en daarbij is communicatie erg belangrijk. Zij kunnen de technische zaken doen, maar de communicatie met de klant moet hier gebeuren.”

Lecluyse: “We werken wel eens samen met professionals uit Afghanistan. Qua tijdszone is dat nog ok en ze spreken perfect Engels. Maar als je vraagt om een programma voor een supermarktkassa te schrijven, dan moet je eerst uitleggen wat een supermarkt is en wat een kassa is. Hun referentiekader is totaal verschillend.”

Van Roey: “De cloud is nu algemeen aanvaard. Dat maakt het veel gemakkelijker om vernieuwingen te implementeren omdat je dit perfect op afstand kan doen. Salestrajecten worden korter omdat de initiële investering voor de klant lager ligt. Je moet dan zorgen dat de dienstverlening en kwaliteit goed blijven. Dat is goed voelbaar in de markt. Vaak hebben bedrijven verschillende noden en hebben ze hiervoor in het verleden verschillende applicaties ontwikkeld. De uitdaging is om deze met elkaar te linken en het geheel up-to-date te houden. We moeten streven naar eenvoud en zoveel mogelijk zaken binnen dezelfde applicatie doen.”

Smits: “Het is niet altijd simpel om alles naar de cloud te brengen. Soms is het noodzakelijk om voor bepaalde applicaties zoals ERP nog gedeeltelijk ‘on premise’ te blijven werken. Dan spreek je over hybride oplossingen. De zogenaamde uptime en continuïteit van werkprocessen is heel belangrijk. Office-365 is een goed voorbeeld waarbij je kan kiezen welke data je in de cloud zet en welke niet. We maken jaarplannen voor alle klanten waarbij we naar hun business en hun doelstellingen kijken. Op basis daarvan maak je een IT-plan. Elk bedrijf is uniek.”

Security wordt prioritair

Van Roey: “Security is tegenwoordig een belangrijke weg om bij een klant binnen te komen. Als je weet dat de hoeveelheid data die bereikbaar moet zijn om de 15 maanden verdubbeld, dan wordt security steeds belangrijker. Het omzetcijfer in de cybercriminaliteit ligt trouwens 5 keer hoger dan wat bedrijven spenderen aan cybersecurity. Veel incidenten worden nog weggemoffeld. Men ziet security nog te vaak als een verzekering. Daar gaat men pas naar kijken als er effectief iets gebeurt. Vanaf 2017 legt Europa een meldingsplicht op waarbij alle securityproblemen binnen de 3 dagen gemeld moeten worden. En men gaat bedrijven bestraffen als ze zich niet voldoende beveiligd hebben met een boete die kan oplopen tot 5% van hun wereldwijde omzet. Europa wil meer inzetten op preventie.”

Het omzetcijfer van cybercriminaliteit ligt vijf keer hoger dan het budget voor cybersecurity.

Lecluyse: “Belangrijk is ook welke data je gaat beveiligen. Niet alle data is even gevoelig of belangrijk.”

Smits: “Cybercriminaliteit via ‘ransommails’ is tegenwoordig echt iets van elke dag. Als je een incident meemaakt waarbij al je data versleuteld is en je er niet meer aankan, dan is zelfs de meest onbelangrijke data onmisbaar. Dat is een onderschat fenomeen.”

Van Calster: “Bedrijfsleiders denken soms nog dat de IT-verantwoordelijke alles kan, maar die tijd is lang voorbij. Er is veel meer specialisatie. Cybersecurity is zo’n heel specifiek expertisedomein.”

Lecluyse: “Operationele veiligheidskwesties vragen een sterke specialisatie en dat moet je aan klanten ook durven aanbevelen. Je werkt best in partnership met bedrijven die daarin gespecialiseerd zijn.”

Smits: “Dat zie je trouwens ook in andere domeinen zoals managed services waarbij wij het netwerk beheren en samenwerken met een Navision of andere ERP-leverancier.”

Van Roey: “De menselijke factor is erg belangrijk in cybersecurity. Een belangrijke taak is dan ook weggelegd voor HR om de medewerkers op te leiden hoe ze met hun data, hardware en paswoorden moeten omgaan.”

The internet of things (IOT): trending, maar nog heel exotisch?

Van Calster: “IOT is soms nog moeilijk te vatten omdat het niet te vergelijken valt met de klassieke laptop of tablet. Het gaat om de connectie van jouw wasmachine, koelkast, domotica-systeem, … met het internet. Vroeger was er een netwerk met een pc en een IP-adres. Nu kan iemand tientallen apparaten aansluiten op het netwerk om monitoring te doen. De netwerken worden daardoor complexer.”

Van Roey: “Vroeger kenden we de IP4-norm. Daarmee had je 4 miljard IP-adressen die je kon verdelen over een wereld van 10 miljard mensen. Nu gaan we naar de IP6-norm waarbij we per inwoner van deze planeet een getal van 26 cijfers aan IP-adressen kunnen toekennen. Dat zegt genoeg.”

Van Calster: “IOT maakt monitoring en efficiëntieverhoging mogelijk. Je kan alles gaan meten en met elkaar verbinden en niet alleen in de consumenten­elektronica. Alleen zien de mensen dat niet altijd. Maar de data die via de cloud beheerd gaat worden groeit daardoor ook enorm.”

Smits: “Proximus heeft onlangs een nieuw datanetwerk in gebruik genomen - genaamd LoRa – dat daar op inspeelt. Het heeft een lage frequentie zodat het energieverbruik aan de ontvangende kant veel lager ligt en je hoeft ook niet altijd online te zijn. Het is gemaakt in samenwerking met grote spelers zoals IBM en KPN. Dat soort initiatieven gaat IOT meer visueel maken. Datacommunicatie wordt mogelijk tegen een lagere prijs. Een zeer efficiënte oplossing met veel toekomstmogelijkheden dus.”

Lecluyse: “Het goede nieuws voor ondernemers is dat het een ongelofelijke massa aan opportuniteiten geeft. Afhankelijk van waar je bijvoorbeeld in een luchthaven loopt, krijg je tegenwoordig reclame te zien die afgestemd is op jouw profiel. We beseffen nog niet half welke mogelijkheden er allemaal ontstaan.”

Het ‘Internet of Things’ geeft ondernemers een ongelofelijke massa aan opportuniteiten.

Van Calster: “Je kan in Nederland op je werk al een sms krijgen dat je moet vertrekken omdat de bus er binnen twee minuten aankomt, rekening houdend met het verkeer. Dat soort slimme toepassingen gaat enorm groeien.”

Van Roey: “Beide voorbeelden doen we zelf bijvoorbeeld al in Bobbejaanland waar we reclame kunnen aanpassen aan het facebookprofiel van de bezoekers en hun kunnen sturen naar plaatsen in het park waar het minder druk is. Enkel omwille van feit dat ze hun wifi hebben aanstaan.”

Welk ERP-systeem: een moeilijke keuze?

Van Roey: “Het is erg belangrijk dat een ERP-oplossing gemakkelijk aanpasbaar is. Elk bedrijf is net iets anders. Het mag niet meer zo zijn dat je massa’s ontwikkelingskosten moet neertellen als je iets op maat wil krijgen. Maar bedrijven moeten zich soms ook aanpassen aan de tool. We zien regelmatig dat deze soms beter uitgerust is, dan dat de bedrijven gewend zijn om te werken. Daarnaast is het CRM-aspect in veel ERP-toepassingen onderontwikkeld en bestaat dit vaak naast de ERP-oplossing zelf. Dan moet er een goede koppeling zijn. Als we onze klanten meer in de watten willen leggen, dan moet alle communicatie met hen geweten zijn. En ook mobiliteit en security zijn belangrijk. Medewerkers moeten van op eender welke plaats hun job kunnen doen.”

Van Calster: “Je moet de applicatie inderdaad niet altijd willen aanpassen aan de manier van werken maar af en toe moet je voor de laatste 10 procent de manier van werken aanpassen. Dat kan soms een enorm prijsvoordeel opleveren.”

Smits: “Voor elk softwareproject is een goede analyse cruciaal. Wat verwacht de klant? Wat is zijn doelstelling die op het einde van het project gehaald moet worden? Als je dat niet goed in kaart brengt lukt het niet. En dan is de begeleiding essentieel. Je moet naast de klant gaan zitten. Een snelle return on investment is erg belangrijk.”

Van Roey: “We doen vaak een fit/gap-analyse waarbij we de standaard mogelijkheden van de applicatie naast de noden van de klant leggen. Vaak denkt de klant vooraf zeer specifieke zaken nodig te hebben, die maatwerk vereisen. Maar door de standaard mogelijkheden van de applicatie te zien, ziet de klant altijd nieuwe opportuniteiten om zijn “business te runnen”. Zo blijft de kost van maatwerk beperkt, waardoor de klant de beslissing makkelijker kan nemen om een investering te doen. Maar de voorbereiding moet goed zijn, met een team van key-users van de klant die bij de ­analyse betrokken zijn en die het bedrijf goed kennen. Als een project niet lukt, is het heel vaak een gevolg van het feit dat men in de organisatie te weinig mensen heeft kunnen vrijmaken voor de begeleiding.”

Alles in the cloud of toch niet?

Van Roey: “Een ERP-oplossing die niet cloudbased is, is sowieso ten dode opgeschreven. Je merkt in business intelligence dat men zelfs met ‘natural language’ al enorm veel analyses kan maken. Je typt gewoon een zin in en je krijgt de juiste informatie uit je massa van data. Dan maakt het niet uit op welke plaats die data staat.”

Lecluyse: “Bedrijven werken ook meer en meer met goede data- en BI-experten, zodat de rapportering kan worden samengebracht zonder dat systemen noodzakelijk gesynchroniseerd zijn. In grote organisaties is dat vaak een moeilijk en complex gebeuren.”

Van Calster: “In productieomgevingen wordt er wel nog vaak offline gewerkt omdat de kosten gigantisch hoog oplopen als er bijvoorbeeld iets met de internetverbinding fout loopt. Het hangt van je business af of je volledig cloudbased moet werken of niet.”

Het hangt van je business af of je volledig cloudbased moet werken of niet.

Smits: “Je kan niet alles in de cloud steken. Met een hybride cloud zoek je naar een combinatie van cloud en opslag in een al dan niet extern datacenter. Dat gebeurt heel vaak. Net zoals de combinatie van public en private cloud.”

Van Roey: “Er is een tijd geweest dat men dacht dat de cloud niet veilig was. Maar ik denk dat het gemakkelijker is om in 1 datacenter 1000 KMO’s te beveiligen dan de serverroom van 1000 KMO’s te beveiligen.”

Lecluyse: “Waarom zou je dan in landen en steden nog datacenters hebben en niet evolueren naar enkele grote datacenters per continent?”

Van Roey: “Ik denk dat die evolutie zeker bezig is. Wij hebben ook nog een eigen datacenter maar de 3 grote spelers in de markt Amazon, Google en Microsoft winnen zo sterk terrein dat er op een bepaald moment keuzes in die richting gemaakt zullen worden. Uiteindelijk gaat het erom wat kwalitatief het beste is voor de klant.”

E-commerce

Van Roey: “België had een heel lage adaptatiegraad voor alles wat met e-commerce te maken heeft, en dat is zorgwekkend. De Belgische bedrijven hebben te lang gewacht om zich aan te passen aan de e-commerce. Op dit moment is België goed voor 43% van de export van de Nederlandse e-commerce. Ik hoop dat we daar als ICT-partners samen met onze klanten een inhaalbeweging kunnen maken. De klassieke vorm van zaken doen moet gemoderniseerd worden. Anders creëren we een eiland waar grote spelers uit het buitenland de markt beheersen. De beperkingen in onze wetgeving spelen daar ook een rol in. Daar moet verandering in komen.”

Lecluyse: “De grote bedrijven zijn vandaag wel al mee in het e-commerce­gebeuren, maar ze verdienen er nauwelijks aan. Ik denk dat men nog gaat terugkomen van heel het concept van gratis verzenden, gratis retourneren, 7-dagen-teruggave­recht, ... Als klein bedrijf kan je daar onmogelijk tegen concurreren.”

Van Roey: “Er moet veel meer een mix komen van e-commerce met de klassieke business. Je e-commercekanaal kan een perfecte marketingtool zijn voor je klassieke business. Het moet elkaar aanvullen.”

Van Calster: “Interactieve bestellingen in de winkel, de winkelbeleving en e-commerce erbovenop, dat is een winstmodel. Al hebben we nog wat stappen te zetten. Het doelpubliek bepaalt heel sterk die mix. In een winkel in Knokke willen mensen bediend worden. In een winkel van dezelfde keten op de Meir bestellen heel veel jongeren via de kiosk.”

Van Roey: “De indrukwekkende hoeveelheid aan technologische veranderingen die we de laatste 50 jaar hebben meegemaakt, gaan we de komende 10 jaar nog eens overdoen maar dan in veel sneller tempo. Bedrijven mogen niet te lang nadenken over veranderingen die ze willen doorvoeren want als je traag beslist kan het al te laat zijn. Je moet je goed laten informeren door specialisten ter zake en dan snel schakelen.”

Frenk Smits. [Mobile Access]
Mobile Access biedt middelgrote KMO’s een mix van innovatieve ICT-producten, diensten en oplossingen met een persoonlijke aanpak. Kernactiviteiten zijn managed services (beheer van IT-netwerken), communicatie & cloud-infrastructuur en software solutions. Mobile Acces telt 38 professionals en opereert vanuit Aartselaar.

Patrick Van Roey. [Vanroey.be]
Oprichter van het gelijknamige IT-bedrijf met locaties in Turnhout, Geel en Mechelen. Vanroey.be werkt rond 4 pijlers: security (met oa. de federale overheid als belangrijke klant), cloud (met eigen datacenter), mobility en applications (ontwikkeling voor diverse platformen). De bedrijvengroep telt een 100-tal medewerkers.

Dave Van Calster. [Nijkerk Computer Solution]
Nijkerk Computer Solutions is vooral gespecialiseerd in IOT, kioskoplossingen en het management daarvan. Het bedrijf is onder meer actief op de energiemarkt (smartmeter, …), in de retail en industriële automatisering (netwerken) met toestellen die soms in extreme omstandigheden moeten functioneren.

Tom Lecluyse. [USG ICT Professionals]
Deze afdeling van de USG-groep is geëvolueerd van klassieke detachering naar competence centers. Er ligt een sterke focus op infrastructuur, development, business intelligence, business analyse en project management. Een 250-tal ICT-consultants werken bij klanten in de industrie, de overheid, de banksector, de retail en steeds vaker ook het KMO-segment.