Jo Van Moer begon 25 jaar geleden in Melsele zijn eigen transportbedrijf met een gammele truck van zeker 15 jaar oud. Hij viel geregeld in panne. Vandaag rijdt Van Moer Logistics met 240 vrachtwagens. De groep stelt 560 mensen tewerk. Het DNA van het familiebedrijf is evenwel nog altijd hetzelfde. Jo Van Moer is nog steeds ‘Jo’ voor de werknemers. Vader Van Moer loopt met zijn 78 jaar nog rond op het bedrijfsterrein en vult onder meer de benzinetanks van de 20 kleine bedrijfswagentjes bij. Moeder Van Moer komt op de bureaus de bloemetjes begieten. “Wij zijn zo groot geworden en wij willen het ook zo houden”, zegt stichter-eigenaar Jo Van Moer (45).
Het lijkt erop alsof de containeractiviteiten in de haven van Antwerpen geleidelijk verplaatst worden naar de Linkeroever. De verhuis van grote groepen als MSC van Rechter- naar Linkeroever is daar zeker niet vreemd aan. De haveninstallaties in en om Zwijndrecht en Kallo breiden onafgebroken uit. Van Moer Logistics speelde daar in de afgelopen jaren doelbewust op in. Terwijl er vandaag gevochten wordt om de laatste stukjes beschikbare grond prijst het management zich gelukkig dat het met de concessie Oudendijk van 7,2 hectaren een van de laatste kansen in handen kreeg om die verdere expansie mee te ondersteunen.
Het Waasland mag alvast fier zijn op Van Moer Logistics. Wat de familie Van Moer in de afgelopen jaren neergezet heeft, mag gezien worden. De Van Moer’s zijn echte ‘selfmade men’. Vader Hector komt uit een honkvast Waas landbouwersgezin en had steeds de goesting in zich om te ondernemen. De drie zonen Dirk, Marc en Jo hebben zijn genen gekregen. Zowel Dirk als Marc runnen vandaag hun eigen bedrijf en hebben daarbij elk voor zich een heel specifieke marktniche gevonden. Jo begon op z’n 20ste met een eigen truck en reed als zelfstandig chauffeur voor derden. Het ging daarbij aanvankelijk zeker allemaal niet vanzelf. Hij diende al snel te concluderen dat er met gewoon transport niet veel te verdienen viel. Het was onafgebroken vechten om klanten te vinden. De concurrentie in de transportsector is moordend. Zeker toen steeds meer Oosteuropese transportbedrijven de markt opkwamen en in veelal deloyale concurrentievoorwaarden de sector helemaal overhoop haalden.
Tijdens de crisis hebben we alles uit de kast moeten halen om overeind te blijven.
Bij het uitbreken van de financiële crisis in 2007 leek het er zelfs even op alsof Van Moer het niet meer zou halen. “Wij hadden toen net sterk geïnvesteerd in onze expansie in Zwijndrecht, hadden magazijnen opgetrokken en bijkomende trucks aangekocht. Terwijl de hele economie zowat in elkaar stuikte en verschillende banken weggeveegd werden, zaten wij met bergen schulden. Wij hebben toen alles uit de kast moeten halen om het bedrijf overeind te houden en zelfs ons eigen huis verkocht. We hebben toen echt zwarte sneeuw gezien.”
Wie honger heeft vecht ervoorSTERCK. Nogal wat ondernemers deden in die jaren een beroep op familiekapitaal. U kon niet terecht bij vader Van Moer?
Jo Van Moer: “Kijk eens, dit is nu net de typische aard van onze familie. Moeder stelde effectief de vraag of het niet het moment was om Jo financieel bij te springen. Maar weet je wat onze vader toen stelde? Iemand die honger heeft, vecht ervoor. Ze lieten me gewoon doorgaan zodat ik zelf de dynamiek opbracht om de dingen overeind te houden. Oh ja, vader heeft al eens de mazouttank gevuld. Maar effectief: wij hebben in die jaren leren vechten en onszelf uit de gracht leren halen. In die mate dat we zeker in de crisis geleerd hebben hoe we de dynamiek van de firma nog verder konden aanscherpen. We hebben het gehaald. Met de steun van al onze mensen. Weet je, vandaag zijn we met 560 man. Maar de eerste chauffeur, de eerste bediende en de eerste magazijnier zijn hier nog altijd aan de slag. Die mensen zijn ons al die jaren trouw gebleven en hebben met ons het ergste doorstaan."
Kleppers binnengehaald
STERCK. De crisis was een omslagpunt voor Van Moer Logistics. U hebt de firma helemaal overhoop gehaald en nieuwe structuren ingebouwd?
Van Moer: “We waren in al die jaren in feite alles zelf blijven doen. Personeelsbeleid, aankoop, klantenwerving, IT... We werkten dag en nacht om de dingen onder controle te houden. Iemand als Willy Naessens maakte mij daar op een bepaald moment attent op. Hij zei me dat het zo niet langer verder kon, dat we structuren dienden in te bouwen in het bedrijf. We moesten bepaalde diensten professionaliseren. Je kan dat als ondernemer niet allemaal in je eigen handen blijven houden. Je moet daar bekwame mensen op zetten zodat je ook zelf de kans krijgt om je met andere dingen bezig te houden.
De markt consolideert en veel bedrijven xworden uitgerangeerd.
In 2012 heb ik in dat opzicht Eric Noterman aangetrokken als CEO. Eric was toen de topman van DP World België. Ik kon hem ertoe overhalen om mee in ons groeiverhaal te stappen en onze ambitieuze expansieplannen te helpen realiseren. Ik ben er in elk geval bijzonder trots op dat ik verschillende van dergelijke kleppers heb kunnen overtuigen om mee in de boot te stappen. Vandaag bestaat ons directiecomité uit tien man, inclusief mezelf en mijn echtgenote Anne Verstraeten. Naast Eric Noterman zetelen ook nog Steven Pauwels, Joost Van Lierde, Dennie Lockefeer, Aert Wezenbeeck, Ann Cools, Yves Hebb en Geert Oliebos.”
Ook Van Moer Logistics wordt geconfronteerd met de wurgende mobiliteitsproblematiek in en om Antwerpen. Vele trucks staan vaak urenlang in de file en verliezen geld. Ook in Zwijndrecht delen ze de visie dat trucks weghalen van de baan op termijn de eigen groeikansen kan versterken. Vandaar de optie om een eigen spoorwegterminal te runnen, een haventerminal te gaan exploiteren in Vilvoorde, te gaan varen voor Umicore in Hoboken en een eigen shuttletrein in te leggen tussen linker- en rechteroever. “We zijn inderdaad transporteurs maar indien we morgen een truck van de weg kunnen halen dan aarzelen we niet.” Waarbij dan wél betreurd wordt dat de overheid geen échte inspanningen doet om de wurgende fileproblemen aan te pakken.
STERCK. Structuren nemen doorgaans veel spontaneïteit weg uit een onderneming. Dreigt Van Moer niet weg te groeien van zijn familiale roots?
Van Moer: “Ik wil er in elk geval op toezien dat dit niet gebeurt. Wij hebben in het recente verleden altijd heel korte beslissingslijnen gehanteerd. Weet je, veel fundamentele dingen zijn hier in deze bar, op een vrijdagavond beslist achter pot en pint. Wij hebben het altijd heel informeel gehouden. Ik herinner me nog die leuke vrijdagavonden in Melsele toen de chauffeurs bij hun thuiskomst elk voor zich hun verhalen kwamen vertellen op het bureau. Dat was top. Daar leer je ook als bedrijfsleider enorm veel uit. Dat wil ik erin houden. Dat is nu eenmaal ons DNA. Indien er iets moet beslist worden, roepen we gewoon iedereen samen, we discussiëren erover en nemen een besluit. Zo gaat het ook vandaag nog.”
Strategisch plan
STERCK. Intussen is de transportmarkt een heus slagveld geworden met tal van gedwongen overnames en faillissementen. Hoe ziet u Van Moer Logistics verder evolueren?
Eric Noterman: “Het gaat er vandaag inderdaad bepaald ruw aan toe. De markt staat zwaar onder druk. We merken dat overal. We gaan volgens mij door een soort consolidatieperiode waarin veel bedrijven uitgerangeerd worden. Het is zaak om stand te houden en attent te blijven. We hebben in het recente verleden van die turbulenties gebruik gemaakt om zelf overnames te doen. Indien we de kans krijgen gaan we dat in de toekomst nog doen. Met het management werken we aan een strategisch plan waarmee we een bepaald traject uittekenen. We zijn daarbij al veel eerder tot de conclusie gekomen dat je als puur transportbedrijf effectief niet veel kans meer maakt. Je moet het kader breder opentrekken en van je transportbedrijf een logistiek bedrijf maken.”
De familie blijft absoluut de meerderheidsaandeelhouder
Van Moer: “Daarbij gaat het niet enkel om het goederenvervoer per vrachtwagen. We willen ons in de toekomst positioneren als een geïntegreerde logistieke dienstverlener. We zien een en ander als onze brug naar de toekomst. Het is ons daarbij te doen om meer toegevoegde waarde te creëren en verschillende andere vervoers-
modaliteiten te integreren in ons concept. We waren in het verleden een van de eersten om ook aan te sluiten op de spoorweginfrastructuur. Onze spoorgebonden terminal werd volledig gekaderd in een totaalproject waarin ook watergebonden vervoer met onze haventerminal in Vilvoorde een eigen rol speelt. Precies daarom hebben we ook onze firmanaam omgevormd van Van Moer Transport tot Van Moer Logistics. Ik weet het, op de wegen zie je vandaag vooral de trucks van Van Moer. Maar we zijn ondertussen al veel meer dan gewoon een trucker.”
STERCK. Jullie hebben intussen ook al eigen vestigingen in Roemenië en Brazilië?
Noterman: “De internationalisering van onze activiteiten is een van de pijlers onder onze toekomstige expansie. We zijn daarbij vooral hard bezig in Roemenië waar we al verschillende vestigingen hebben. Allicht nog belangrijker is ons objectief om onze activiteiten sterker te diversifiëren. Dat hebben we eerder al gedaan met ‘Cleaning and Repair’, ‘Stevedoring’ en ‘Silvertrans’. We gaan ons in de toekomst evenwel specifiek richten op enkele bedrijfssectoren zoals de chemie, de voeding en de droge bulk. We willen daarbij totaalpakketten aanbieden. Op die manier worden we minder afhankelijk van de expediteurs maar kunnen we zelf aan het stuur zitten en met de grote jongens langetermijncontracten afsluiten.“
Veel fundamentele beslissingen zijn hier in deze bar op een vrijdagavond genomen.
STERCK. Waar staan jullie vandaag en waar willen jullie in 2020 staan?
Noterman: “Wij hebben verleden jaar een geconsolideerde omzet gerealiseerd van 87 miljoen euro. Dat was meer dan twee keer zoveel als in 2011. Wij gaan ervan uit dat we die lijn ook naar 2020 verder kunnen doortrekken. We zetten dus 200 miljoen euro voorop. Dit jaar wordt een overgangsjaar met een groei die beperkt blijft. Maar in functie van de lopende investeringsprojecten mogen we ervan uitgaan dat we dat cijfer in de komende jaren verder zullen kunnen opdrijven. We hebben daarbij een nieuwe vestiging geopend in Gent en bouwen de Oudendijk hier verder uit. Daar zullen we ongetwijfeld een versterkte dynamiek uit halen. In Zellik werken we samen met Delhaize, we verzorgen er de distributie naar hun warenhuizen. En in Hoboken verzorgen we voor Umicore transport van grondstoffen over het water.”
Financiering uit eigen middelen
STERCK. Groeien kost geld. Waar haalt een familiebedrijf als Van Moer Logistics de financiële slagkracht vandaan om deze groei te ondersteunen?
Van Moer: “Daar breken we ons vandaag effectief het hoofd over. Het lijkt evident dat we dit als familie in de toekomst niet alleen kunnen blijven dragen. Vandaag controleren we 96% van het kapitaal. Ik denk dat er op termijn ruimte moet kunnen komen voor een of meerdere investeerders. Familiekapitaal of risicokapitaal, daar zijn we nog niet uit. Maar er moet op termijn inderdaad iets gebeuren. We gaan er in alle scenario’s wel vanuit dat de familie Van Moer in alle opzichten de meerderheid van het kapitaal in handen blijft houden. Geen sprake dus van een eventuele meerderheidsaandeelhouder die de touwtjes in handen zou krijgen. Dat laten we in geen geval gebeuren.”
De echtgenote van Jo Van Moer, Anne Verstraeten, staat nog altijd in voor de planning en de dispatching van de transporten. Anne is al die jaren een van de sterk- houders van het bedrijf geweest. Ze werkte voorheen bij de Riga Natie waar Jo haar leerde kennen. Ze trok mee naar Melsele waar ze thuis in de huiskamer in de Gouden Gids naar namen van potentiële klanten zocht. Die werden naderhand bestookt met een fax waarin de nieuwe firma Van Moer Transport werd voorgesteld. Het waren keiharde tijden maar Anne heeft het allemaal meegemaakt.
STERCK. Een beursgang zou ook een oplossing kunnen bieden?
Van Moer: “Dat in geen geval. Zeker niet. Bij een beursoperatie leg je je vast in kortetermijnperspectieven. Je moet om het kwartaal rekenschap geven ten aanzien van de beursgangers die je dan meteen ook afrekenen. Zo zien wij dat niet. Van Moer Logistics is een project op lange termijn en dat willen we zo houden.