De openbare aanbesteding is een beproefd en degelijk systeem waarmee de overheid eerlijke mededinging garandeert en de goedkoopste offerte kan weerhouden. Naast de “lasten” uit het lastenboek moet de offerte dan wel uitgaan van de ideale situatie om tot een scherpe prijs te komen. De concurrentie voor de algemene aannemingen in de aanbestedingen is immers bijzonder sterk.
Er zijn twee belangrijke voorwaarden: de bouwheer moet goed weten wat hij wil (en na de start niet tal van wijzigingen doorvoeren) en de ontwerpers dienen sluitende dossiers te maken. Voor dit laatste geldt ook en zoals zo vaak dat “goede afspraken goede vrienden maakt”.
Dit wordt de afgelopen jaren steeds moeilijker om meerdere redenen:
- Door scherpe concurrentie staan de ontwerpkosten onder druk waardoor ontwerpers minder geld en tijd hebben om hun dossiers op te maken.
- Ook de complexiteit van de gebouwen is enorm toegenomen, zowel op energetisch als op architecturaal vlak. Dat kom niet in het minst door de architecturale ambities van veel bureau’s zelf. Hiervoor is het belangrijk om een evenwicht te zoeken tussen de meerkost en de meerwaarde voor de maatschappij van deze architecturale ambities. Zijn hogere ambities niet vooral weggelegd voor de bureaus met ervaring of voldoende ondersteuning?
- De diversiteit van de materialen. Het is goed en noodzakelijk dat ontwerpers op de hoogte zijn van nieuwe producten, maar zij dienen in de eerste plaats na te kijken of het bewuste product voldoende concurrenten heeft (minimum 3 en bij voorkeur 5) alvorens het op te nemen in hun lastenboek. Dit fenomeen doet zich niet enkel voor in de speciale technieken (elektriciteit, HVAC, sanitair, liften, medische gassen…) maar de laatste tijd ook meer en meer in de architectuur zelf.
Bouwteam
Als men voor de formule van een bouwteam kiest wordt - in tegenstelling tot bij de aanbesteding - de aannemer aangeduid voor het ontwerpdossier op punt staat. Het voordeel hiervan is dat de dure ontwerpen met een beperkte meerwaarde of zonder meerwaarde snel worden uitgesloten en dat goedkopere uitvoeringsvarianten onmiddellijk worden opgenomen in de prijs voor de klant.
Bovendien wordt de procedure voor het aanstellen van de aannemer aanzienlijk beperkt. Sogiaf nv beschikt met haar performante studiedienst en uitgebreid uitvoeringsteam over de nodige ervaring om in bouwteam elk project vlot en efficiënt tot een succes te brengen.
Stefaan van de Vloed is algemeen directeur van Sogiaf en ziet een aantal evoluties in het principe van aanbestedingen.