Alkenaar Marc Penxten was voor het ondernemerschap in de wieg gelegd. Het transportbedrijf van zijn ouders bloeide onder zijn leiding uit tot een flinke KMO. Maar bloed kruipt waar het niet gaan kan en uiteindelijk erfde Penxten ook de politieke microbe van moeder Jenny Mommen. Na een kleine valse start heeft de N-VA-er als nieuwe burgemeester van Alken de touwtjes stevig in handen.
Economie speelt een belangrijke rol in de gemeente van 11.347 inwoners. De ontwikkeling van Alken is onlosmakelijk verbonden met brouwerij Cristal Alken die in 1928 haar eerste pilsbier van lage gisting op de markt bracht. Het latere Alken-Maes was lange tijd de grootste werkgever en draaischijf van het maatschappelijke en economische leven in de gemeente. Veel Alkenaren vonden er rechtstreeks of onrechtstreeks werk. Eind jaren zestig ontstond De Kolmen als één van de eerste industrieterreinen in de regio. Dat zorgde voor een nieuwe boost. De werkloosheidsgraad in Alken is met 4,85 procent bijzonder laag, het aantal arbeidsplaatsen is er groot.
Sterck. Wat maakt Alken interessant voor bedrijven?
Penxten: “De gemeente ligt heel centraal tussen Hasselt en St.-Truiden. Het industrieterrein bevindt zich vlakbij de Expressweg N80, met een vlotte en snelle ontsluiting naar de autosnelweg. Dat is een groot voordeel. Het gemeentebestuur heeft altijd positief gestaan tegenover bedrijven. Familiebedrijven kregen de nodige steun en er is aandacht om milieu- en bouwvergunningen vlot in orde te krijgen. We hebben bijvoorbeeld het ruimtelijk uitvoeringsplan aangepast om grotere gebouwen te kunnen splitsen in kleinere entiteiten die huurders wilden kopen. In dat soort zaken zijn we flexibel en denken we zoveel mogelijk mee met de ondernemers. Die vrijheid moet er zijn, en dit gezonde ondernemersklimaat willen we met de nieuwe bestuursploeg verder zetten.”
Familiaal
Sterck. Alken blijft een aantrekkingspool voor bedrijven uit de omgeving?
Penxten: “We hebben in Alken veel ondernemende mensen. Tal van familiale bedrijven zoals Glas Schiffeleers, de bouwbedrijven Vandenbos en Dethier en zoveel anderen hebben via familiale opvolging hun karakter behouden. Tegelijk zijn ze uitgegroeid tot grote KMO’s van vijftig, honderd en meer mensen. Toen die te klein zaten hebben we een aantal van hen kunnen verhuizen naar het industrieterrein De Kolmen. Ook verschillende bedrijven uit Hasselt en uit andere gemeenten zijn zo naar hier gekomen. Tegelijk hebben we de ondernemers uit Alken de kans gegeven om op hun eigen locatie te blijven groeien. Er zijn er maar weinig weggegaan. Ook op dit moment hebben we vragen van KMO’s uit de omgeving die graag naar Alken willen komen om uit te breiden en dicht bij de expressweg te liggen. In andere landelijke gemeenten kunnen ze niet meer uitbreiden.”
Sterck. Is er nog ruimte voor nieuwe bedrijven?
Penxten: “Het industrieterrein Kolmen is momenteel volzet. Alken beschikt nog over ongeveer 15 ha KMO-zone op twee plaatsen in de gemeente, die we graag verder willen ontwikkelen. Aan de brouwerij Alken-Maes is er de uitbreiding Kolmen die nog mogelijkheden biedt. De plannen zijn hier voor een deel afhankelijk van de toekomstplannen die eigenaar Heineken met de brouwerij heeft. Daarnaast hebben we achter Max Pels nog een hele strook die we ‘Landbouwlint’ noemen en waar in de toekomst de inplanting van nieuwe bedrijven moet mogelijk worden. Nieuwe economische activiteit is voor ons erg belangrijk. Tewerkstelling is een belangrijke bron van inkomsten en heeft ervoor gezorgd dat we één van de rijkere gemeenten in Limburg zijn.”
Sterck. Kijk u als burgemeester die zelf ondernemer is anders aan tegen ondernemen?
Penxten: “Ik probeer vooral mezelf te blijven en ook binnen het gemeentebestuur ondernemer te zijn. Ik heb als ondernemer nooit buiten de lijntjes gekleurd en dat doe ik nu ook niet. In een gemeentebestuur heb je net zoals in een bedrijf flexibiliteit nodig en mensen die bereid zijn om op de kar te springen of de kar te trekken. Je moet mensen hebben die erin geloven. Dat vind ik heel belangrijk. Je hebt hier ook ambtenaren die op hun manier een stuk ondernemer zijn, anders blijf je als gemeente ook overeind. In totaal hebben we met het OCMW erbij trouwens een tweehonderdtal mensen in dienst. Dat is al een flinke KMO.”
Klankbord
Sterck. Jullie hebben ook een Alkense Raad voor Centrummanagement en Ondernemen opgericht (ARCO)?
Penxten: “De ARCO is inderdaad voor de eerste keer samengesteld, net zoals het Forum Lokale Economie. Het is de bedoeling om een open vergadering te creëren voor iedereen die iets met lokale economie te maken heeft. Ook de vrije beroepen, die in Alken massaal aanwezig zijn, kunnen deelnemen. De groep is bedoeld als overlegforum en als klankbord voor economische thema’s. We hebben in Alken trouwens heel wat ondernemers die eigenaar zijn van een bedrijf buiten Alken. Ook hen willen we graag betrekken bij de lokale economie. We willen een brug slaan tussen handelaars en industrie en hierin een juiste mix vinden. Net zoals met de fruit- en landbouwbedrijven die we in onze regio hebben.”
Sterck. U heeft een goede samenwerking met de andere burgemeesters in de regio?
Penxten: “De burgemeesters van Wellen, Borgloon, Kortessem, Heers en Alken delen inderdaad grotendeels dezelfde visie. We hebben dezelfde mentaliteit in onze streek. Zone-vreemde bedrijven willen we bijvoorbeeld in Alken centraliseren, liever dan ze naar Hasselt of St.-Truiden te laten trekken. Gezamenlijk weegt onze stem zwaarder. Op het vlak van economie willen we meer gaan samenwerken.”
Sterck. Ook toerisme moet in de toekomst meer aandacht krijgen?
Penxten: “We zijn een landelijke gemeente, de poort naar Haspengouw. En we hebben een station in Alken liggen. Heel wat toeristen komen naar hier om te fietsen. Samen met de buurgemeenten zouden we het toerisme verder willen promoten. Op het vlak van logies, horeca en streekgebonden producten is er nog flink wat groeipotentieel. De organisatie van grotere evenementen die volk trekken kan hier een katalysator in zijn. Spelbepalend is voor een deel ook de toekomst van de brouwerij. Gelukkig wordt Cristal opnieuw gepromoot als een sterk bier.”.