Over de grenzen
Gunter Janssen & Geert Proost

Over de grenzen

Export is pionierswerk

“AJK is een pareltje van de Limburgse economie. Door onze bescheidenheid is het alleen te weinig opgeblonken”, stelt commercieel directeur Geert Proost. Hij leidt sinds een jaar de expansie van de producent van afvalpersen, kippers en containers in goede banen. 75 procent van de productie is bestemd voor export naar landen uit de hele wereld. Kwalitatief hoogstaande maakindustrie en internationalisering. Een succesverhaal uit Bocholt.

Geert Proost is de eerste externe directeur in het familiebedrijf waar Gunter Janssen sinds enkele jaren als tweede generatie de algemene leiding in handen heeft. “Ik kom van GDF-Suez waar wereldwijd 400.000 mensen werken. Het contrast met een familiebedrijf van 200 medewerkers in het noorden van Limburg is groot. Maar er schuilt hier een ongelofelijk potentieel aan groei en export. Daarom ben ik de uitdaging aangegaan.”

AJK is een typisch productiebedrijf met één constante. Alles wat er geproduceerd wordt, gebeurt door eigen mensen. De lokale verankering en band met de omgeving is groot. Iedereen die er werkt komt uit de buurt en is vast in dienst. “We geloven heel sterk in die verankering”, legt Geert Proost uit. “Als Limburgse KMO dragen we mee een verantwoordelijkheid voor de werkgelegenheid in Limburg die sowieso al zwaar onder druk staat. Dat is niet gemakkelijk. Veel van onze concullega’s doen dat niet en kunnen voor de standaardproducten agressief en concurrentieel uit de hoek komen. Een standaardcontainer is geen high tech. Als je die tegen 50 procent van de loonkosten kan maken weet je zo dat het moeilijk wordt.”

Vanuit Japan
komen klanten bij ons
in Bocholt kopen.

STERCK. Hoe slagen jullie erin om toch succesvol te zijn?

Geert Proost: “We investeren heel sterk in productietechnisch ondersteunende maatregelen. Zo hebben we een lasersnijmachine en staalstraalmachine gekocht. Daarmee slaan we twee vliegen in 1 klap. We zijn enerzijds een economisch verankerd punt op vlak van tewerkstelling in deze regio. En anderzijds kunnen we topkwaliteit aanbieden. De waardering voor onze producten in binnen- en buitenland is heel hoog. 

over de grenzen

We hebben klanten die uit Japan komen om in Bocholt een vrachtwagenbak te kopen. Uiteraard kunnen ze die ook veel dichter bij huis vinden én goedkoper. Maar ze kiezen voor ons omwille van onze ‘black box’. Dankzij onze staalstraalmachine ligt de kwaliteit van de verf op onze producten enorm hoog. Japan heeft een zeeklimaat. Europese merken zijn er de Rolls Royce van de vrachtwagenindustrie. Daar ga je geen bak op monteren die na een paar jaar al begint weg te roesten. Ondanks de enorme afstand komen ze dus naar hier en blijven ze naar hier komen.” 

Export groeit

STERCK. De klemtoon in de toekomst ligt nog sterker op export?

Proost: “We exporteren al heel wat jaren in heel Europa en zelfs tot in regio’s zoals het Midden-Oosten, Azië en Afrika. We gaan die export verder structureren en uitbouwen omdat we er sterk in geloven. In België kent iedereen in de sector ons en kunnen we nog wel groeien. Maar dat gaan geen tientallen procenten meer zijn. In de rest van de wereld is – ondanks de jarenlange export – ‘the sky the limit’. Alleen voor de standaardcontainers is export quasi onmogelijk. De vrachtprijs ligt dan al snel hoger dan het product zelf. Voor afvalpersen, laadbakken van vrachtwagens en mijnbouw zijn er veel meer mogelijkheden (zie kaderstuk nvdr.)” 

STERCK. Hoever reikt jullie groeiambitie?

Proost: “75 procent van onze omzet halen we uit export. Vooral daar mikken we dus op verdere groei. Hoeveel die gaat zijn is koffiedik kijken. Je moet natuurlijk rekening houden met productiecapaciteit. Een groei van 50% zouden we bijvoorbeeld niet zomaar aankunnen. Je moet er de mensen en faciliteiten voor hebben. We hebben de afgelopen jaren geen medewerkers hoeven te ontslaan en zelfs aanwervingen gedaan. AJK is een sociaal rustige fabriek. Dat komt omdat onze mensen ook wel voelen dat ze in een uniek familiebedrijf werken.”

STERCK. Naar hoeveel landen exporteert AJK?

Proost: We zijn actief in meer dan 30 landen. Eén van mijn kinderen kreeg onlangs op school in het kader van Broederlijk Delen een video te zien over mijnbouw en de bedreiging die dat is voor de boeren in Peru. Mijn zoontje zat vooraan in de klas. En het eerste wat hij zag was een gigantische vrachtwagen van AJK. Je komt ons op de meest exotische plaatsen tegen (lacht).” 

Bescheidenheid

STERCK. Limburgse bedrijven moeten inzetten op innovatie en internationalisering. Daar zijn jullie een schoolvoorbeeld van? 

Proost: “Die raad durf ik ook aan andere Limburgse productiebedrijven te geven. Kijk eens verder dan uw kerktoren. We zijn een kleine en bescheiden provincie maar er schuilt hier wel enorm veel potentieel. Ik heb in mijn carrière al talloze internationale watertjes doorzwommen en dan merk je toch steeds het respect voor Vlaams en Limburgs ondernemerschap. Ook aan de andere kant van de wereld. We moeten meer naar buiten durven komen. Dat geldt evenzeer voor AJK. We zijn te bescheiden terwijl we een pareltje in de Limburgse economie zijn. Alleen is het te weinig opgeblonken. Je moet zeggen wat je kan en wat je doet. Limburg is een mooie provincie met mooie bedrijven die ver over de landgrenzen een goed imago hebben. Maar om de één of andere manier zijn er veel Limburgers die dat niet durven roepen.” 

STERCK. Jullie kijken naar de hele wereld terwijl jullie producten toch duur zijn om te transporteren?

Proost: “De grote bakken die we maken kunnen niet overal geproduceerd worden. Slechts weinigen hebben daarvoor de kennis en knowhow. Dat speelt in ons voordeel. Het grootste verschil zit in de kwaliteit. Al is het niet altijd gemakkelijk om aan de andere kant van de wereld over kwaliteit te gaan praten als ze nog maar weinig of geen ervaring hebben met AJK-producten. In Europa is dat gemakkelijker.” 

STERCK. Hoe is jullie aanwezigheid in het buitenland praktisch georganiseerd?

Proost: “In de mijnbouw werken we met partners zoals een Bas Trucks, die lokaal sterke verankeringen hebben en rechtstreeks met de vrachtwagenmerken. Die krijgen de vraag van de mijnbouwfirma’s en komen dan bij ons terecht. Op het vlak van afvalpersen werken we met eigen vestigingen en met buitenlandse dealers. En we hebben ook een heel goede band met de grote afvalverwerkers die op Europees niveau werken zoals een Suez Environnement, van Gansewinkel, Veolia, … .”

over de grenzen

Innovatie

STERCK. Jullie komen binnenkort ook met een nieuw type afvalpers naar buiten?

Proost: “We hebben een nieuwe oplossing ontwikkeld voor fastfoodrestaurants, grotere restaurants en hotels. Die zitten vaak op een locatie waar elke vierkante meter grond peperduur is. Te duur voor een traditionele afvalpers. Ofwel werken ze dan met een rolcontainer die veel ophaalbeurten nodig heeft en in de zomer insecten- en stankproblemen veroorzaakt. Ofwel moet men de grond ingaan maar dat is erg kostelijk. De nieuwe cassettepers Solido die we ontwikkeld hebben is veel compacter dan de traditionele pers en volledig stank- en insectenvrij. Deze kan op een veel kleinere oppervlakte staan en de inhoud is groter dan die van een rolcontainer. We hebben in België nu de eerste McDonalds ermee uitgerust maar ik zie daar nog enorme mogelijkheden. Elke grotere Europese stad kampt met plaatsgebrek. We zien een kans en gaan die maximaal benutten. We werken hiervoor overigens samen met Suez Environnement en Havi logistics, de logistieke poot van Mc Donalds.” 

STERCK. Ook dat is weer een mooie toepassing van internationalisatie en innovatie? 

Proost: “Dat klopt. Eigenlijk speelt de Noord-Limburgse bescheidenheid ons parten. Als AJK in Antwerpen of Brussel had gelegen dan was het bedrijf wellicht al 5 keer van naam en eigenaar veranderd. Het feit dat het hier in Noord-Limburg verscholen ligt in de eikenhouten groene bossen maakt dat je dit verhaal meer dan 50 jaar hebt kunnen laten rijpen. Er schuilt bij ons enorm veel knowhow die we nu kunnen opschalen. Het past volledig in de geest van SALK. Als Limburgs bedrijf willen we daar mee onze schouders onderzetten en hopelijk krijgen we er ook ondersteuning voor.

Innovatie is trouwens zo’n typisch containerbegrip. Ik vraag altijd aan mensen: wat is dat? Dan krijg je vaak een uitleg over verbeteren van producten en nieuwe producten ontwikkelen. Eigenlijk is het voor mij heel eenvoudig. Ik geef altijd het voorbeeld van een dobbelsteen. Wat doet die als je ermee gooit? Die rolt. Waarom maken ze die dobbelsteen dan niet rond (toont ronde dobbelstenen nvdr.)? Juist…! Natuurlijk zit hier een truc achter en is het een marketingtool. Maar innovatie is voor mij de meest logische vorm in een product gaan zoeken.” 

Pionier

STERCK. Kan u dat ook doortrekken naar export?

Proost: “De wereldkaart biedt zoveel kansen. Als je een goed product hebt, waarom ga je dat dan niet wereldwijd verkopen? Ook dat is de meest eenvoudige vorm zoeken. Vaak denken mensen te veel na en zijn ze te weinig bezig met de essentie van het verhaal. Stap eens uit je cocon en luxepositie. Leer van elkaar en durf de boel openbreken en in vraag stellen. In Japan zeggen ze dat je een pionier kan herkennen aan de pijlen die hij in zijn rug heeft zitten. Die maken hem sterker want het betekent dat hij kan doorgaan. Export is ook vaak pionierswerk. We hebben bij AJK al wel wat pijlen in onze rug zitten en ervaring opgebouwd. Die Japanse klant die hier bij ons zijn bakken komt bestellen is voor mij een stimulans om het groots te durven zien.” 

STERCK. Ik heb u nog niet horen klagen over de hoge loonkosten?

Proost: “Natuurlijk zijn die te hoog. Maar we hebben hier een prachtig bedrijf. In plaats van na te denken hoe we tegen die Oost-Europese arbeiders die hier vaak als zelfstandige aan de slag zijn, gaan opboksen, moeten we meer nadenken wat wij wel kunnen en wat anderen niet kunnen. Dat is een andere benadering. Noem het ook gerust innovatie. Een bedrijf zoals AJK is moeilijk te vinden omdat we zo’n gevarieerd productieaanbod hebben. We hebben in elk segment apart wel concurrenten en maar vaak is die interne complementariteit een troef. In afval heb je bijvoorbeeld op een bepaald moment zowel persen nodig, als containers, als vrachtwagens die dat ophalen, ... Dat kan allemaal bij ons.

Stap uit je cocon,
breek de boel open
en stel alles in vraag.

 

Het nadeel is soms dat we afvalpersen bouwen. Mensen zetten die niet voor in de tuin, maar achter, ver weg waar niemand deze ziet. Daardoor zijn er heel veel bedrijven die onze persen gebruiken zonder dat je het weet.”

STERCK. U heeft op een jaar tijd prima uw draai gevonden in Noord-Limburg?

Proost: “Ik kom van een zeer groot bedrijf en mijn vrouw zei nog dat ik mij in Noord-Limburg te beperkt ging voelen. Het was voor mij de reden om het wel te doen. En wat merk ik nu? AJK is voor mij één gigantische snoepwinkel. Er zijn hier meer mogelijkheden dan bij een multinational. En er is zodanig veel ondernemerschap binnen het bedrijf aanwezig. Veel meer dan men zelf beseft. Eigenlijk zijn het allemaal kleine ondernemers die hier werken. Het is een uitdaging en hele eer om ze te laten uitbreken. Ik heb me nog nooit zo gelukkig gevoeld bij een bedrijf en kom letterlijk elke dag fluitend naar mijn werk.”.

3 buitenlandse groeipolen voor AJK
  1. Afvalpersen
    Hierin heeft AJK in Europa naam en faam opgebouwd. In het Verenigd Koninkrijk werken klanten soms nog met afvalpersen van 15 jaar oud en pikt AJK de draad terug op om de verkoop te stimuleren na de economische crisis. Ook in Scandinavië en Duitsland neemt de vraag opnieuw toe. In Zuid-Europa zijn sommige klanten tijdens de crisis op zoek gegaan naar goedkopere oplossingen maar daar lijkt men meer en meer op terug te komen. De vraag begint er opnieuw langzaam te stijgen.
  2. Vrachtwagen opbouw
    In Frankrijk is AJK op het vlak van afvalpersen veruit de marktleider. “Als we daar extra willen groeien kan dat met onze andere producten en daar is de opbouw van vrachtwagens er een van. De stalen bak en alles wat erbij hoort wordt wel nog in Bocholt geproduceerd, maar de opbouw in Frankrijk zal voortaan ook in onze vestiging in Lille gebeuren. Daarvoor doen we nu een flinke investering. Hetzelfde gaan we daarna in Nederland en Duitsland doen waar we ook een eigen verdeelcentrum hebben.”
  3. Mijnbouw
    AJK blijft de klassieke kippers bouwen. Maar daarnaast is ook de ontwikkeling van een gloednieuwe pusher klaar. "Dat is een heel grote vrachtwagen die zijn lading eruit duwt in plaats van kipt. Als je een lading van 60 ton kipt en de vrachtwagen staat scheef, dan gebeuren er regelmatig ongelukken. Met de pusher is dat heel wat veiliger. We hebben daar 2 jaar zwaar in geïnvesteerd samen met onze Nederlandse partner Bas Trucks. Ze kunnen die vrachtwagens en mijnbouwmachines ook in full operational leasing aanbieden aan heel grote mijnbouwers in bijvoorbeeld Afrika. Dat is uniek.”
Top5 meest gelezen
    Top5 gedeelde artikels