Tongeren is met 2.260 ondernemingen en zelfstandigen het vierde grootste economisch centrum van onze provincie. Burgemeester Patrick Dewael en schepen van economie Guy Schiepers maken zich sterk dat hun gemeente de breedste waaier aan subsidiemaatregelen en ondersteuning voor handelaars, middenstanders en ondernemers heeft. Dat vraagt de nodige tekst en uitleg.
“De Tongerse bedrijven situeren zich grotendeels op drie industrieterreinen”, schetst Guy Schiepers. “Ons paradepaardje is Tongeren-Oost. Het is één van de snelst ingevulde industrieterreinen geweest, en dat heeft veel te maken met de ligging. Tegen de E313 aan, op 90 km van Brussels Airport en de haven van Antwerpen. Ook de luchthavens van Luik en Maastricht liggen vlakbij. Op Tongeren-Oost is 60% van de aanwezige bedrijven dan ook gerelateerd aan logistiek. We willen er nu een bijkomend terrein van 50 ha ontsluiten.”
“Het tweede en oudste industrieterrein in Tongeren is Overhaem, een gebied van 80 ha langs de Luikersteenweg. Daar situeren zich een aantal bedrijven die al langer in Tongeren zijn zoals Lambrechts, HN autotransport, Ambiorix, ...
Ontwikkelingsmaatschappij Futurn heeft er recent nog een 10-tal eenheden gebouwd voor kleinere KMO’s. Tot slot is er ook nog de zone Tongeren Noord, met een tiental hectare aan kleinere ondernemingen.”
STERCK. Jullie verwachten veel van de uitbreiding van Tongeren-Oost?
Guy Schiepers: “De 150 beschikbare hectare zijn quasi volgebouwd met 34 bedrijven die een tewerkstelling van kleine 2.000 jobs opleveren. Een aantal internationale bedrijven zoals SKF en Bose hebben hier indertijd hun Europees hoofdkantoor gevestigd, wat toch wel iets betekent. Het uitbreidingsdossier is een werk van lange adem maar daar komt nu duidelijk schot in de zaak. We hopen de gronden binnen 2 tot 3 jaar op de markt te hebben. Er is ook een nieuwe toegang voorzien aan de nieuwe rotonde in Genoelselderen, rechtstreeks naar het industrieterrein.
Tongeren vervult in
Zuid-Limburg een sleutelfunctie.
In het kader van SALK heeft de provincie en de POM zich achter het dossier geschaard en werken we samen met LRM. Alle kandidaat-investeerders zijn welkom maar we willen ons zeker opnieuw focussen op logistiek omwille van de hogervermelde troeven. We liggen in het hart van de Euregio, op een steenworp van Nederland, Duitsland en onze Waalse buren.
STERCK. Intussen dringt ook een revitalisering van Overhaem zich op?
Schiepers: “We zijn dit jaar aan de voorbereiding daarvan begonnen. We hebben er jammer genoeg te maken gehad met een faillissement en een bijhorende sanering die lang aangesleept heeft, maar nu moeten de verbeteringswerken op korte termijn kunnen starten.”
STERCK. Wat zijn de belangrijkste economische beleidslijnen van de stad?
Schiepers: “Als lokale overheid is je rol op het vlak van economie relatief beperkt. De uitbreiding van Tongeren-Oost is zeker hét speerpunt. Maar we hebben recent ook een begeleidingscel Ondernemen en Investeren opgericht. Vandaag moet een investeerder vaak meerdere loketten afgaan voor vergunningen, ruimtelijke ordening, ... In de nieuwe begeleidingscel zijn alle betrokken diensten vertegenwoordigd. Zo kunnen we hem snel en optimaal vooruit helpen. We willen mensen die ondernemingszin en lef aan de dag leggen maximaal ondersteunen.”
Rome achterna
De stad Tongeren werkt aan twee cultuurhistorisch projecten met de ontsluiting van de schatkamer (2016) en het uitgraven en ontsluiten van de kelders onder de basiliek (2017). “Dat gebouw is 11 eeuwen oud”, zegt Guy Schiepers. “Als we zes verschillende kerken die daar voordien gestaan hebben kunnen blootleggen en ontsluiten dan hebben we een attractiepool waar mensen nu voor naar Rome gaan.”
20.000 euro subsidie
STERCK. Binnen de kleinhandel en horeca in Tongeren is de link met toerisme en cultuur erg belangrijk?
Schiepers: “We zijn sinds 2009 erkend als toeristisch centrum waardoor onze winkels op zondag mogen openen. Dat is ook de focus in onze promotie en citymarketing. In de ondersteuning van onze middenstand spelen toerisme en cultuur inderdaad een belangrijke rol. Tijdens het eerste jaar van deze legislatuur zijn we al met een plan gestart om de kleinhandel te ondersteunen met een gevelrenovatie tot 10.000 euro. Daarnaast is er een starterspremie van 10.000 euro voor elke nieuwe handelaar die begint in een leegstand pand. De twee premies zijn cumuleerbaar. Dat is uniek in Vlaanderen. Ook de Ambipas werkt bijzonder goed. Dat is een getrouwheidskaart die je bij de meeste Tongerse handelaars kan gebruiken en waarmee je punten kan verzamelen om gratis te parkeren, korting te krijgen of iets te eten en te drinken.”
STERCK. Het nieuwe ruimtelijk uitvoeringsplan voor het centrum moet het investeerders gemakkelijker maken?
Patrick Dewael: “We willen mensen stimuleren om bestaande panden te renoveren of een herbestemming te geven aan leegstaande gebouwen. De oorzaken van leegstand liggen meestal op macro-economisch vlak maar we zien in de stad toch een positieve evolutie. Door het nieuwe ruimtelijk uitvoeringsplan kan een woning vlotter en meer rendabel gerenoveerd worden door bijvoorbeeld op sommige plaatsen een verdieping hoger te bouwen.”
STERCK. Op welke manier overleggen jullie met ondernemers en handelaars?
Schiepers: “We zijn bijzonder blij met de ondernemersclub Tongeren die in 2010 gestart is en vanaf dag één bijzonder sterk draait. Chapeau voor het bestuur. We hebben op regelmatige tijdstippen overleg en dat werkt zeer vlot. De middenstandswerking kent meerdere organen waarbij de middenstandsraad centraal staat. Daarin zetelen de diverse verenigingen van handelaars en zijn wij ook als stadsbestuur vertegenwoordigd.”
STERCK. Qua mobiliteit wordt er reikhalzend uitgekeken naar betere verbindingen?
Dewael: “Dat is het verhaal van de halve ring rond Tongeren, de verbindingen vanuit Maastricht en Bilzen. Die ijzers liggen nu in het vuur en zijn met prioriteit opgenomen in het SALK. Alle mogelijke vooronderzoeken zijn intussen zo goed als afgehandeld. We zitten nu in de uitvoeringsfase en moeten erop toezien dat AWV en het Vlaams Gewest de plannen effectief opnemen in de budgetten. Als stad hebben we al de nodige stappen gezet naar onteigening van gronden en dergelijke. Het moet een belangrijke verbetering worden waardoor we het zwaar vervoer voor een stuk van de binnenring kunnen houden, weg van de toeristisch en archeologisch belangrijke wallen.”
Ondernemingszin en lef willen we maximaal ondersteunen.
Sprong vooruit
STERCK. Hoe ziet u de evolutie op korte en middellange termijn?
Dewael: “We hebben de wereldeconomie natuurlijk niet in de hand maar er zijn toch tekenen van opleving. Europa moet nog meer investeren in toekomstgerichte sectoren zoals telecommunicatie, digitale economie, grote infrastructuurwerken, …. De economische groei in de EU komt nu stilaan terug op 1,5 %. Boven de 2% ben je opnieuw over echte investeringen aan het praten. Als we dan ook nog de competitiviteitsproblematiek in België geregeld krijgen gaan we terug vooruit. We moeten zorgen dat we op dat moment in Tongeren klaar staan. Zo is het indertijd ook met Tongeren-Oost gegaan. Onze ligging is echt cruciaal. We kijken in Limburg veel naar de bipool Hasselt-Genk maar we vervullen in het zuiden van Limburg een sleutelfunctie.
We moeten trachten om investeringen naar België te halen, vervolgens naar Vlaanderen, dan naar Limburg en dan naar Tongeren. De Amerikanen en andere buitenlanders zijn gek op levenskwaliteit en die hebben we in Tongeren volop te bieden. Als Romeinse stad en oudste van het land bieden we cultuur à la carte. We hebben culinaire topkwaliteit, alle voorzieningen en aantrekkelijke horeca. De investeerders van destijds zeggen dat ze het zich nog geen moment beklaagd hebben. Met de begeleidingscel willen we het hen zo gemakkelijk mogelijk maken. En we zorgen dat de wooninfrastructuur volgt met projecten zoals Heuskensberg, De Kazerne, De Chocoladefabriek. Dan ben je aan het groeien als stad.
Op micro-economisch vlak moeten we ons – zoals elke stad - aanpassen aan de realiteit. Mensen consumeren en kopen tegenwoordig anders. Meer digitaal, meer buiten de stad. Daarom moeten we meer dan ooit inzetten op Tongeren als eerste stad en oudste stad van het land. Dat kan niemand ons ooit afnemen. Shopping blijft voor ons dus belangrijk en daar kunnen we cultuur en kunst aan koppelen. Zo krijg je een enorme economische multiplicator. Bijna alle 100.000 bezoekers van het Gallo Romeinsmuseum laten iets achter in de stad.”.