Op 2 en 3 juni vond op het Genkse C-mine de negende editie van de Biomedica Summit plaats. Biomedica is de grootste Life Sciences & Healthcare beurs van de Euregio Maas-Rijn. Limburg heeft tijdens het tweedaags programma meer dan 1.000 onderzoekers, (para)medici, zorgverstrekkers, beleidsmakers en studenten verwelkomd. Het centrale thema voor de negende editie was ‘Health Innovations’. “Dit is zeer passend voor een sector die dankzij onderzoek, opleiding en innovatief ondernemerschap er permanent in slaagt de gezondheidzorg te verbeteren en nieuwe en efficiëntere behandelingsmethodes voor diverse ziektes en aandoeningen te ontwikkelen. Ook in onze provincie wordt geen inspanning onverlet gelaten om de Limburgse zorgsector versneld tot ontwikkeling te brengen,” aldus gedeputeerde van economie Marc Vandeput.
Limburg masterplan life sciences
Gedeputeerde Marc Vandeput: “Op amper acht jaar tijd heeft de Limburgse sector van Health & Care zich op de Vlaamse en Euregionale kaart gezet. De basis van de pijlsnelle ontwikkeling ligt ongetwijfeld in het masterplan van professor Piet Stinissen, decaan van de faculteit Geneeskunde en Levenswetenschappen van UHasselt.
Begin 2007 heeft de deputatie dit masterplan als een economische hefboom voor Limburg goedgekeurd. Hierdoor is het plan ingepast in de toenmalige Limburgovereenkomst, die naar aanleiding van de sluiting van Philips en de herstructurering van Ford Genk, is opgemaakt. Ik wil hier vermelden dat door deze Limburgovereenkomst ook bijkomend 1.900 rusthuisbedden in onze provincie zijn gerealiseerd. De uitbouw van de Limburgse ‘life sciences’ en ‘health & care’-sector heeft door de inpassing kunnen rekenen op vele Europese, Vlaamse en provinciale subsidies en op een budget van 2 miljoen euro vanuit de Stichting Limburg Sterk Merk (LSM). Hier ligt eigenlijk de basis voor de razendsnelle ontwikkeling.”
Ecosysteem
Anno 2015 is er in Limburg dan ook sprake van een echt zogenaamd ecosysteem inzake ‘life sciences’ en gezondheidzorg. In een dergelijk systeem zijn verschillende schakels belangrijk. Fundamenteel en toegepast onderzoek en specifiek klinisch onderzoek zijn essentieel. Gedeputeerde Marc Vandeput: “Mede dankzij de overheidssteun is de onderzoeksportfolio van het Biomedisch Onderzoeksinstituut van UHasselt en van de Limburgse hogescholen versterkt. Bovendien is er een sterk onderzoeksnetwerk met de Vlaamse en Euregionale universiteiten en onderzoekscentra uitgebouwd waardoor ook de elders verworven kennis in onze provincie kan worden ingezet.”
Via dit netwerk en het partnerschap met de academische ziekenhuizen is ook de biobank Ubilim opgestart. In deze biobank wordt lichaams-
materiaal van patiënten met een welbepaalde aandoening bewaard, samen met de gegevens over het ziekteverloop van de patiënt.
Dit materiaal kan vervolgens beschikbaar worden gesteld voor toekomstig wetenschappelijk onderzoek. Dat zal bijdragen tot een betere diagnose- en/of prognosestelling, tot een dieper inzicht in het ziekteproces en tot de ontwikkeling van efficiëntere therapieën. “Via een specifiek klinisch onderzoeksprogramma, het ‘Limburg Clinical Research Program’, wordt dan weer baanbrekend onderzoek verricht in vijf disciplines, met name cardiologie, oncologie, infectieziekten, anesthesie en fertiliteit. In het kader van het Strategisch Actieplan voor Limburg in het Kwadraat (SALK) is hiervoor een gecumuleerd budget van 2,4 miljoen euro Vlaamse en 1,9 miljoen euro provinciale middelen vrijgemaakt.”
Kwalitatieve zorgverlening via innovatieve zorgtechnieken
Naast het klinisch onderzoek wordt ook veel aandacht besteed aan innovatieve zorgtechieken om tegelijkertijd de zorgverlening én de werkomstandigheden van de zorgverleners te verbeteren. Gedeputeerde Marc Vandeput: “Vooral door toepassing van technische vernieuwingen en van ICT-technologie wordt permanent gezocht naar zorginnovaties. Op het vlak van telemonitoring en innovatieve revalidatietechnieken zijn belangrijke stappen voorwaarts gezet. De ontwikkelde innovaties zorgen er vaak voor dat er een vlotte overgang van ziekenhuisopname naar verdere thuisverpleging en -revalidatie kan worden gemaakt.”
Vooraleer dergelijke innovatie op ruime schaal kunnen worden toegepast, is vaak een intensieve testfase nodig. De Vlaamse overheid heeft hiervoor het instrument van de proeftuinen ontwikkeld. In Limburg is het proeftuinproject “Careville” goedgekeurd. In deze proeftuin zetten de partners in op de ontwikkeling van gebruikersgerichte innovaties die leiden tot een betere, veiligere en betaalbare ouderenzorg.
Gedeputeerde Marc Vandeput: “De voorbije jaren hebben wij ook vernieuwende samenwerkingsvormen tussen de verschillende zorginstellingen kunnen realiseren. Ik noem hier Hospilim, een samenwerking tussen de 9 Limburgse ziekenhuizen en 3 psychiatrische centra. Hospilim profileert zich niet alleen als een opdracht- en aankoopcentrale voor de gemeenschappelijke aankoop van goederen en diensten maar ook als een overlegplatform voor kennisdeling en projectinitiatie. Dit concept kan op zeer grote interesse van de andere Vlaamse provincies rekenen en wordt zelfs naar andere maatschappelijke en economische sectoren gekopieerd, o.a. voor de woonzorgcentra.”
Innovatief ondernemerschap
De meerwaarde van deze sterke Limburgse onderzoekswerking moet in eerste instantie gezocht worden in een efficiëntere diagnose en behandelingswijze van diverse ziektes. Zo wordt gewerkt om via zogenaamde biomarkers snel bepaalde ziektes op te sporen. Het onderzoek biedt ook een goede voedingsbodem voor innovatief ondernemerschap. “Om dit ondernemerschap alle kansen te geven hebben POM Limburg, LRM en UHasselt in 2009 het initiatief genomen tot de bouw van de life sciences-incubator Bioville I op de universitaire campus. Bioville is uitgegroeid tot een echt succes. Vier jaar na de opening van de eerste fase zijn meer dan 20 life sciences bedrijven en organisaties in de incubator gevestigd. Bijna 100 medewerkers, veelal met een hoog opgeleid profiel, zijn er tewerkgesteld. Om te kunnen voldoen aan de groeiende vraag is vorig jaar de tweede fase van de incubator geopend. Deze fase voorziet in een uitbreiding van 1.500 m²,” aldus Marc Vandeput, voorzitter van NV Bioville.
Groot arbeidspotentieel in zorgsector
De zorgeconomie is goed voor 18% van de totale tewerkstelling in Limburg. Bijna één op de drie werkende vrouwen in Limburg is tewerkgesteld in de zorgeconomie. De voorbije jaren steeg de tewerkstelling in de zorgeconomie met maar liefst 30,4%. Deze cijfers tonen aan dat de zorgeconomie een steeds belangrijker plaats inneemt in het sociaal-economisch landschap. Marc Vandeput: “Mede door de toenemende vergrijzing, stijgende complexiteit van de zorg en de groeiende nood aan geestelijke gezondheidszorg, zal het belang van de zorgsector in de komende jaren nog toenemen. Om de kwaliteit van onze zorgverlening te kunnen garanderen is een voldoende instroom van nieuwe zorgverleners een absolute noodzaak. Met de Provinciale Ontwikkelingsmaatschappij en in samenwerking met VDAB Limburg wordt hieraan grote aandacht besteed. We werken aan de instroom van nieuwe zorgverleners, onder meer met nieuwe aanwervingsmethodes zoals de collectieve instroom waarbij men nieuwe vacatures ten gevolge van een uitbreidingsinvestering collectief en toekomstgericht invult, en nieuwe tewerkstellingsvormen zoals de combinatie van deeltijdse jobs.”