Strategische hefboom voor Limburg

De logistieke sector heeft zich de afgelopen jaren ontplooid tot een strategisch uiterst belangrijke sector in Limburg die goed is voor tienduizenden jobs. Erik Gerits, gedeputeerde van Economie voor Limburg en voorzitter POM Limburg, en Pascal Vranken, kersvers voorzitter van het Logistiek Platform Limburg en COO bij H.Essers willen het werk van hun voorgangers met veel ambitie verderzetten om te komen tot een sterkere verankering van de logistieke bedrijven in onze regio en bijgevolg nog meer duurzame tewerkstelling in de sector.

“Het belang van logistiek blijft nog toenemen door de globalisering van de economie, de Europese switch van maakindustrie naar distributie, domeinoverschrijdende ontwikkelingen zoals zorglogistiek en de explosieve groei van de e-commerce”, zegt Erik Gerits, gedeputeerde voor economie. “Eind 2012 telde Limburg 515 vestigingen van logistieke bedrijven die samen goed zijn voor een rechtstreekse tewerkstelling van ruim 10.000 personen. Maar ook heel wat bedrijven die niet actief zijn in de sector vervoer en logistiek ­voeren logistieke activiteiten uit. Meer dan 36.000 werknemers of 20 procent van alle personen tewerkgesteld in Limburg oefent een functioneel logistiek beroep uit.”

De logistieke bedrijven in Limburg hebben de afgelopen drie jaar minimum 360 miljoen euro geïnvesteerd.

 

Vranken: “Logistiek is van strategisch belang voor Limburg. In de top 10 van grootste Limburgse bedrijven op het vlak van omzet staan maar liefst vier logistieke bedrijven, namelijk H.Essers, Mobis Parts Europe, Power Tools Distribution en SKF Logistics Services. Samen zorgen ze voor een tewerkstelling van 3.200 voltijdse equivalenten en een omzet van meer dan 2,1 miljard euro. Ze  hebben een substantiële impact op het economisch landschap in Limburg.”

 

Duurzame tewerkstelling

STERCK. Wat is de rol van het Logistiek Platform Limburg (LPL)?

Gerits: “Wij trachten vooral strategische ondersteuning te geven aan de ontwikkeling van logistiek en logistieke processen in Limburg. De dagelijkse werking van het LPL valt onder de Provinciale Ontwikkelingsmaatschappij Limburg (POM). Het is onze doelstelling om Limburg verder uit te bouwen tot een aantrekkelijke vestigingsplaats in de logistiek. Enerzijds door nieuwe logistieke bedrijven aan te trekken en anderzijds door de bestaande logistieke bedrijvigheid in Limburg nog steviger te verankeren en op die manier tot een duurzame tewerkstelling te komen.”

STERCK. Hoe vertalen jullie dat concreet in acties?

Vranken: “Wij hebben bijvoorbeeld heel wat inspanningen geleverd met betrekking tot het creëren van aantrekkelijk en goed uitgeruste industrieterreinen. In het domein van opleiding en tewerkstelling doen we tal van projecten zoals het aantrekkelijker maken van het beroep van vrachtwagenchauffeur of een opleidingstraject samen met de PXL op maat van de bedrijven. Ook de SALK-projecten ‘Logistiek met PIT’ en ‘Smart Logistics Limburg’ zijn concrete voorbeelden van succesvolle acties.

In 'Logistiek met PIT' hebben we getracht om een referentiekader te creëren waaraan een logistiek bedrijf moet voldoen om innovatief en efficiënt te kunnen concurreren met concullega’s in de buurlanden. Rond verschillende topics zoals flexibiliteit, efficiëntie en tewerkstelling hebben we de normen die vandaag gehanteerd worden in een model gegoten. Bedrijven kunnen zich nu via een ‘quickscan’ op een inzichtelijke manier ‘benchmarken’ met hun collega’s en zien hoever zij in een aantal domeinen staan en waar ze kunnen verbeteren. Daarin proberen we hen dan te begeleiden via coaching en door meer innovatie in hun projecten te brengen.”

Toegevoegde waarde

STERCK. Ook in het SALK wordt logistiek naar voor geschoven als een strategisch speerpunt?

Gerits: “We mikken vooral op logistieke activiteiten met een hoge toegevoegde waarde. Dat is iets anders dan een loods waar goederen opgeslagen worden. Er wordt gemikt op logistieke activiteiten met een duurzame tewerkstelling van minimum  50 werknemers per hectare bebouwde oppervlakte. Dat is een vergelijkbaar cijfer met de chemie en de automotive sector. We zoeken bedrijven die echt via arbeid een toegevoegde waarde leveren.

Een voorbeeld van toegevoegde waarde is ‘postponement’, waarbij men wacht met de voltooiing van een bepaald product tot je weet wat de klant precies wil om dit dan af te werken terwijl het product al in de logistieke keten zit.” 

Vranken: “Je slaat bijvoorbeeld een chemisch product op in je magazijn en naargelang het land van bestemming worden de specificaties en de verpakking gewijzigd. De laatste stap van het productieproces wordt eigenlijk de eerste stap van het logistiek proces. Een ander voorbeeld is elektronica waarbij de producten pas op het einde met een stekker gemonteerd worden naargelang het land van bestemming. De bedrijven die in Limburg met logistiek bezig zijn hebben de laatste 3 jaar minimum 365 miljoen euro geïnvesteerd in logistiek vastgoed en 1.600 tot 1.700 arbeidsplaatsen gecreëerd. Dat zijn aanzienlijke cijfers. Het is een kwart van de tewerkstelling die bij Ford Genk is verloren gegaan.” 

Gerits: “Heel veel productie-, maakbedrijven en groothandels zijn niet specifiek bezig met hun logistiek, maar het is wel een heel belangrijk onderdeel en een kost in hun hele keten. Daar kan de kennis van de logistieke bedrijven ertoe bijdragen om hun processen verder te optimaliseren. En het belang daarvan neemt toe omdat de klanteneisen toenemen. Je kan tegenwoordig online een schoen met die kleur veters en die stiksels bestellen, maar de eindafwerking gebeurt deels hier in het magazijn."

Logistieke cultuur

Vranken: "Belangrijker dan alle cijfers vind ik het feit dat we in Limburg een logistieke cultuur aan het creëren zijn. We hebben de switch gemaakt van ‘grote hallen’ naar concrete tewerkstelling en echte logistieke processen. De gemeenschap is tegenwoordig bezig met logistiek. Kijk maar wat er de laatste 3 jaar is gebeurd met de logistieke opleidingen. We hebben 60 procent meer leerlingen en studenten die in het middelbaar en het hoger onderwijs een logistieke opleiding volgen. Het wordt meer en meer gezien als een belangrijk onderdeel van de economie. 

We maken de transformatie van een pure uitvoerende omgeving naar een ecosysteem waar nagedacht wordt over optimalisatie, efficiëntie, competitiviteit, … De cijfers bewijzen dat we daar succesvol in zijn.” 

Gerits: “Als provincie dragen we vooral bij aan het ruimtelijk kader waarin we een belangrijke ondersteunende rol spelen. Zo is Genk bijvoorbeeld erkend als logistieke poort. We zijn met de POM Limburg heel actief in het Economisch Netwerk Albertkanaal. En we nemen zelf het initiatief om logistieke bedrijventerreinen te creëren zoals de uitbreiding van Tongeren-Oost met 50 ha, de uitbreiding van Brustem Industriepark, … Het creëren van een logistiek ecosysteem is het werk van de zogenaamde ‘triple helix’: de overheid, de bedrijven zelf en de academische wereld. Door de bundeling van die drie krachten kunnen we strategisch nadenken hoe we logistiek naar hier kunnen trekken en borgen zodat we een duurzame langetermijn-
strategie hebben voor groei.” 

Troeven

STERCK. De concurrentie met buurregio Nederlands Limburg is bikkelhard?

Vranken: “Belgisch Limburg staat op de tweede plaats van logistieke hotspots in Europa.  Onze concurrenten zitten in de Nederlandse en Duitse grensregio.  Wij moeten de krachten bundelend om competitiever te zijn.  Zij zetten ook in op het creëren van logistieke dienstverlening, en hebben een voordeel op vlak van loonkost en administratieve vereenvoudiging.  Ze hebben echter ook een aantal nadelen ten opzichte van Belgisch Limburg.  Wij moeten de efficiëntie en flexibiliteit van onze mensen maximaal uitspelen. Onze multiculturaliteit en talenkennis is een enorm voordeel voor onze mondiale klanten. Ook qua infrastructuur hebben we enorme stappen voorwaarts gezet. En bovendien zijn we trimodaal ontsloten en zijn er nog voldoende uitbreidingsmogelijkheden. Die zijn in Nederland en Duitsland veel beperkter.”

Gerits: “Het is een én-én verhaal. Locate in Limburg en POM Limburg spelen daarin een rol, en ook de lokale overheden met hun ondersteuning. Het Logistiek Platform Limburg werkt dan weer aan het creëren van een netwerk samen met andere bedrijven. Geïnteresseerde bedrijven moeten voelen dat de mogelijkheden er zijn tegen de juiste prijzen.”

Vranken: “Voor een bedrijf dat naar een locatie zoekt om zich te vestigen moet men vertrekken vanuit een macro-economisch model. Een internationaal bedrijf moet in eerste instantie voor de Euregio kiezen, dan voor Belgisch Limburg en dan moet je in functie van de specifieke behoeften van het bedrijf de ideale locatie kiezen en faciliteren.” 

Kantelpunt

STERCK. Wat zijn belangrijke actiepunten voor de nabije toekomst?

Gerits: “Cruciaal is een goede ontsluiting. Daarnaast moeten we ook blijven inzetten op innovatie. Veel logistieke bedrijven zijn al goed bezig. Ze moeten blijven investeren, de juiste keuzes maken en zich constant aanpassen aan de wijzigende situatie op de markt. Het Logistiek Platform levert goed werk en kan daarin nog evolueren.” 

Vranken: “We zitten een beetje op een kantelpunt binnen het logistieke landschap en onze organisatie. We zijn 7 jaar geleden begonnen met bijna niets en onze voorgangers gedeputeerde Marc Vandeput en Ivo Maréchal als voorzitter van het LPL, hebben een gigantische weg afgelegd. Van een provinciale speler zijn we nationaal beginnen spelen en nu ­evolueren we naar de Champions League. Met de stijgende concurrentie en globalisering van het hele economische model staan we vandaag op dat kantelpunt.” 

Gerits: “Het is ons beider doelstelling om de ingeslagen weg verder te zetten en tegelijk een aantal extra dimensies te creëren waardoor we concurrentieel kunnen blijven met onze buurlanden. We hebben maar één doel voor ogen: dat is bedrijven verankeren en bedrijven aantrekken om tot duurzame tewerkstelling te komen, ook voor de volgende generaties. De bedrijven die in het Logistiek Platform Limburg zetelen zijn allemaal internationale topspelers. Dat is een sterk team om die uitdaging aan te gaan.” 

Vranken: “Elk bedrijf is met zijn eigen bedrijfsdoelstellingen bezig. Binnen het LPL hebben wij de laatste jaren kunnen realiseren dat logistieke dienstverleners hun individuele bedrijfsdoelstellingen overstijgen door hun kennis te delen en hun krachten te bundelen om als sector competitiever in de markt te staan. Uiteindeljik worden de individuele bedrijven daar ook beter van. Deze kennisdeling is een van de belangrijkste strategische realisaties van het LPL."

Gerits: “Het is aan ons en de POM Limburg om goed te luisteren waar de noden liggen, en waar we op moeten inspelen. We hebben een goede kruisbestuiving nodig om tot nog betere resultaten te komen.”.