Van de oprichters van een kapitaalvennootschap zoals een BVBA of een NV wordt verwacht dat zij bij de oprichting van hun vennootschap een financieel plan opmaken en dit deponeren bij de notaris die de vennootschap opricht. Het doel hiervan is de oprichters toe te laten zich te bezinnen over de vooruitzichten van de voor te nemen activiteit van hun vennootschap.
Dit plan dient een beschrijving te geven van de vooropgestelde activiteit, een schatting van het te behalen omzetcijfer, een rentabiliteitsstudie, en op basis hiervan een berekening van de noodzakelijke investeringen (kosten) en het bedrag van de externe inkomstenbronnen (kredieten) en eventuele zekerheden of borgstellingen.
Geen vodje papier
Velen stellen zich de vraag waarvoor dit financieel plan dan dient? Welnu, de wetgever legt een hoofdelijke aansprakelijkheid op aan de oprichters in het geval dat hun vennootschap failliet gaat binnen de drie jaar na de oprichting en dat het maatschappelijk kapitaal bij oprichting ervan ontoereikend was voor de normale uitoefening van de voorgenomen bedrijvigheid over tenminste twee jaar.
Gezien de meesten onder ons ervan uitgaan niet failliet te gaan binnen een dergelijke korte tijdspanne wordt het financieel plan vaak een ‘vodje papier’. Men wil hier niet veel energie en geld in steken. Het wordt in de praktijk al te vaak als een verwaarloosbaar iets voorgesteld. Niets is nochtans minder waar….
Aansprakelijkheid
Elke vennootschap kan nu eenmaal met onvoorziene problemen geconfronteerd worden tijdens de handelsactiviteit en failliet gaan. De curator zal op dat ogenblik nagaan of het plan aan de voorwaarden voldeed en indien dit niet het geval is, wordt ook de aansprakelijkheid bepaald. Heel vervelend, vermits de vennootschap veelal juist werd opgericht om de persoonlijke aansprakelijkheid van de betrokkenen zoveel mogelijk uit te sluiten.
Het criterium om finaal uit te maken of men juist handelde bij oprichting, is dit van een normale voorzichtige en gewetensvolle oprichter, geplaatst op het ogenblik van de oprichting (niet bij de faling). Men gaat daarbij na of de vooruitzichten van de oprichters op deze datum redelijk waren of integendeel getuigden van een gebrek aan realiteitszin, zoals bv. de evidente financiële wanverhouding van de vennootschap die onvermijdelijk moest leiden tot een snelle ondergang.
Indien dan blijkt dat het financieel plan zeer summier en gebrekkig opgesteld is, miskent men deze verplichting en kan men aansprakelijk gesteld worden voor de gevolgen van het faillissement.
Het is dus van belang hier niet al te lichtzinnig mee om te gaan, het plan goed op te stellen en te overdenken hoe men de bedrijvigheid minstens gedurende de komende twee jaren met het op te richten kapitaal zal uitvoeren.
Bezint dus eer ge begint.
Partick Verachtert is vennoot bij bvba Servilex advocaten Overpelt