Bedrijven die zich bij een overnameproces laten begeleiden door een externe adviseur verhogen de slaagkans op een succesvolle deal. Hieronder sommen we vijf argumenten op waarom het voor een overlater of overnemer belangrijk is terug te kunnen vallen op een externe raadgever/begeleider.
1. Een overnameproces start voor de overdrager met een analyse naar het ‘overnameklaar’ zijn van het bedrijf. Dat houdt onder meer in dat gepeild wordt in welke mate het bedrijf zonder de bedrijfseigenaar kan functioneren en of er geen activa op de balans staan die de overnameprijs negatief beïnvloeden. Al te vaak wordt vergeten dat de waarde van een bedrijf bepaald wordt door de vrije cash flow die kan gegenereerd worden en niet door de activa die op de balans staan. Balansverkleining kan in bepaalde gevallen helpen om de waarde van het bedrijf te optimaliseren voor het verkoopsproces.
2. Een externe adviseur maakt het mogelijk om aan de hand van een anonieme teaser de markt te screenen bij een shortlist van kandidaat-overnemers. De perceptie van de overlater wie al dan niet overnamekandidaat is, blijkt immers vaak niet correct. Een anonieme toetsing maakt het mogelijk om pijnlijke situaties te vermijden waarbij de overdrager zijn bedrijf aanbiedt, maar de overnemer niet op deze aanbieding wil ingaan met vaak een verzuurde commerciële of andere relatie tot gevolg. De overdrager kan zich verschuilen achter de externe raadgever.
3. De overdracht van een onderneming is een gestructureerd proces. De externe adviseur moet erover waken dat de afgesproken procedure strikt gevolgd wordt, er geen stappen overgeslagen worden en dat de ter beschikking gestelde informatie in verhouding is tot de desbetreffende fase van het overnameproces. Een goed opgesteld information memorandum voor de kandidaat-overnemer na ondertekening van een confidentialiteitsovereenkomst moet voldoende informatie geven aan de overnemer om zich uit te spreken over een ondernemingswaarde. Bepaalde confidentiële informatie wordt slechts vrijgegeven nadat de overnemer voldoende blijk heeft gegeven aan de overdrager van zijn wil om tot een voor beide partijen aanvaardbaar akkoord te komen. Dat akkoord wordt meestal verwoord in een al dan niet bindend bod of memorandum of understanding alvorens een due diligence kan plaatsvinden. De due diligence dient immers voornamelijk om bevestiging te krijgen dat er geen elementen zijn die een materiële negatieve invloed hebben op de waarde van het bedrijf.
4. Een zelfde objectiviteit is nuttig wanneer het gaat over de verklaringen en waarborgen in de uiteindelijke overeenkomst van overdracht. Die moeten voldoende afgelijnd zijn en beperkt in bedrag en tijd. Voor fiscale en sociale waarborgen bestaan er wettelijke termijnen, maar moeilijker wordt het wanneer er waarborgen moeten gegeven worden inzake milieuvoorschriften, bodemverontreiniging of product- en beroepsaansprakelijkheden. Vaak lopen de eisen van de overnemer en de verwachtingen van de overdrager hier fel uit elkaar waardoor neutrale bemiddeling nodig is om tot een aanvaardbaar akkoord te komen.
5. Tot slot is er voor de overnemer nog de zeer belangrijke stap van integratie na een overname. Meestal bestaat een deel van de overnameprijs uit synergie-effecten of resultaatverbeteringen die de overnemer denkt te kunnen realiseren. Een objectieve kijk op deze synergiën is noodzakelijk om te vermijden dat de overnemer in het heetst van de strijd te optimistisch wordt om de overnameprijs te verantwoorden, maar dit volstaat niet zonder opvolging van de werkelijk gerealiseerde synergiën of verbeteringen na overname. Veel onfortuinlijke overnames zijn te wijten aan te hoog ingeschatte synergie-effecten en een onvoldoende bewaking van de implementatie ervan na overname.
De baten van het inschakelen van een externe begeleider bij een overnameproces overtreffen duidelijk de kosten daarvan, zeker indien men over die kosten duidelijk voorafgaande afspraken maakt en zich niet laat verleiden tot het werken met succes fees.