Ivo Marechal heeft al een mooi parcours achter de rug. Als CEO hielp hij H.Essers van de tweede naar de derde generatie brengen in een groeimodel. Sinds 5 jaar is hij partner bij zijn eigen succesvolle durfkapitaalfonds Down 2 Earth (D2E). Daarmee rondde Marechal dit jaar een tweede kapitaalronde van 110 miljoen euro af. Jonge wolven Didier Appeltans & Bram Nickmans leerden hem kennen toen ze d&d architecten, het vroegere Drieskens & Dubois, overnamen van de oprichters.
Didier Appeltans en Bram Nickmans begonnen beiden iets meer dan tien jaar geleden als stagiairs bij het gerenommeerde architectenbureau Drieskens & Dubois. Vier jaar later vroeg Jos Dubois of de twee talentvolle jonge architecten interesse hadden om hem op te volgen. “Zo hebben we Ivo Marechal leren kennen”, leggen Didier en Bram uit. “Hij kende Jos goed en heeft het overnameproces in goede banen helpen leiden. En dat is perfect verlopen. We maken een mooie groei door en zijn intussen met achttien medewerkers.”
STERCK. Ivo, u had al langer een band met het architectenbureau?
Ivo Marechal: “In de tijd dat ik CEO bij Essers was, heb ik Jos Dubois en Jan Drieskens leren kennen als partner in ons ontwikkelingstraject. We hebben door de jaren heen veel projecten samen gerealiseerd. Jos zocht op een gegeven moment naar continuïteit voor zijn kantoor en wilde Bram en Didier de kans geven om de stap te zetten. We hebben samen gezocht naar een model dat voor beide partijen correct was en tegelijk financieel haalbaar. En uiteindelijk hebben we die combinatie goed weten te maken.”
Dit soort trajecten doet u nog buiten uw werk bij Down 2 Earth om?
Marechal: “Ik heb altijd gevonden dat je niet alleen moet doen wat van je gevraagd wordt. Als je mensen op deze manier kan samenbrengen, dan moet je dat doen. De traditionele financiële of juridische consultant kan dit technisch ook wel, maar het gaat mij om het achterliggende menselijke proces. Noem het een hobby van mij (lacht). Ik sta trouwens ook af en toe in voor de begeleiding van een jonge starter waarvan ik denk dat hij of zij de stap kan zetten. En ik begeleid wel eens een traject binnen een familiale context.”
De kansen die we voor en na de overname gekregen hebben, zijn ongezien.
Waarde creëren
STERCK. Waarom hebben jullie Ivo naar voor geschoven voor dit gesprek?
Didier Appeltans: “Ivo kent ons verhaal goed, maar wij wilden ook wel eens een aantal zaken van hem weten. Hoe is het voor hem begonnen? Welke stappen heeft hij gezet? Wat is voor hem het verschil tussen een emotionele en rationale aanpak? Als architectenbureau zijn voor ons het menselijke en emotionele aspect heel belangrijk. Voor Ivo ook. Maar ik kan me voorstellen dat je in de zware investeringsdossiers bij Down 2 Earth Capital ook rationeel een aantal knopen moet doorhakken.”
Marechal: “Een investeringsdossier moet om te beginnen altijd kloppen. Het vertrekt dus steeds vanuit een rationeel en economisch verhaal. Hoe je dat dan doet of implementeert is de menselijke kant die erbij komt. Ik kom uit een ondernemend nest en heb in mijn carrière heel verschillende dingen kunnen doen. Een stukje managementconsulting, een eigen bedrijf leiden, een stukje herstructurering en financiering, om vervolgens het familiebedrijf H.Essers van de tweede naar de derde generatie te brengen in een groeimodel. Zo bundel ik vanuit totaal verschillende invalshoeken ervaringen. Ik ben fier dat ik aan het verhaal van H.Essers een bijdrage kon leveren. Daarna is bij mij het idee ontstaan dat ik iets wilde doen met meerdere kmo’s tegelijk. Of dat nu in de context van D2E is, of met jonge starters of binnen een transformatietraject zoals bij d&d hier; het is boeiend om dingen te zien groeien en waarde te creëren. De overdracht van d&d architecten is een mooi voorbeeld van waarde creëren. Met de nieuwe generatie is het nog sneller beginnen groeien. Een mooi bewijs dat de overdracht zin had. Veel goede architectenbureaus zijn op een gegeven moment doodgebloed. Het is niet evident om een dergelijk bedrijf door anderen succesvol verder te laten zetten.”
Didier Appeltans is eigenaar en partner bij d&d architecten. Het kantoor trekt bewust de kaart van betaalbare architectuur, gecombineerd met ongeëvenaarde creativiteit. Ze beschikken over een loyaal klantenbestand.
Menselijke factor
STERCK. Wat is voor u doorslaggevend om een dossier al dan niet te doen?
Marechal: “Je hebt de mensen waar het om gaat en je hebt het verhaal. Ik moet in eerste instantie iets voelen voor de setting van mensen. Welke ambities koesteren ze? Welke dynamiek heerst er? Welk soort mensen zijn het? Ik ga zeker niet op elke vraag in. Ik moet een band met de personen in kwestie voelen. En dan moet je in hun zakelijk verhaal ook iets kunnen betekenen. Je moet het begrijpen. Ik zal me bijvoorbeeld niet met biotech bezig houden omdat ik daar niets van ken. Het volledige plaatje moet kloppen. Soms doen we een potentieel mooie transactie niet, omdat er geen klik met de mensen is.”
STERCK. Geldt datzelfde ook voor jullie als architecten?
Appeltans: “De menselijke factor en het buikgevoel spelen bij ons inderdaad een grote rol. Als je bijvoorbeeld al discussies hebt voor de werf start, waar eindig je dan?”
Bram Nickmans: “We werken meer en meer in een bouwteam. Elk project dat we nu starten, is van die aard dat je de volgende vier tot vijf jaar regelmatig met elkaar rond tafel zit. Als je elkaar goed verstaat, is dat altijd beter voor het eindproduct. Het is al gebeurd dat een project niet doorgaat omdat de klik er echt niet is. Wij werken hoofdzakelijk vanuit die intermenselijke relatie en dat is ook de reden waarom veel klanten naar ons komen en bij ons blijven. Bij een architectenbureau is de band met de klanten heel persoonsgebonden. Dat was vijf jaar geleden ook onze grootste vraag: gingen de klanten van Jos ons aanvaarden? Of moesten we nieuwe klanten zoeken en zouden de oude wegvallen? Het orderboek was voor de eerste tijd goed gevuld, maar wat erna kwam was koffiedik kijken. Als we nu kritisch naar onszelf kijken, zien we dat de band met de bestaande klanten eigenlijk nog verbeterd is. En er zijn nieuwe bijgekomen. Dat geeft een goed gevoel. De kansen die we voor en na de overname van Jos gekregen hebben, zijn ongezien. Hij had de touwtjes in handen, maar gaf ons zoveel vertrouwen en vrijheid: ‘Doe maar, ik zit hier als je mij nodig hebt’, dat was zijn houding.”
Appeltans: “Jos is nog steeds heel actief in ons architectenbureau en vormt een rustpunt in een vrij jong team. Hij is een kameraad. Maar ook nu wij het bedrijf in handen hebben, blijft hij een beetje onze baas. We zijn onder hem begonnen.”
STERCK. Jullie hebben d&d architecten een nieuwe impuls gegeven met heel wat grote projecten?
Nickmans: “De grote projecten zijn zo’n beetje gestart met De Commanderie in Bilzen. Daarnaast hebben we veel bestaande klanten die sterk gegroeid zijn, en waar we meegegroeid zijn. Mensen voor wie we eerst vijftien of twintig appartementen bouwden, vragen nu een plan voor vijfhonderd appartementen. Anderen zien dat onze projecten verkopen en komen naar ons toe. Zo maken we een mooie groei door.”
Appeltans: “We investeren ook veel tijd om met mensen te gaan praten, te netwerken, eens te gaan eten. Dat maakt het achteraf gemakkelijker om beslissingen te nemen en eventuele problemen die zich stellen op te lossen.”
Ivo Marechal speelde onder meer een belangrijke rol als CEO bij H.Essers. Sinds 5 jaar is hij oprichter van en partner bij het durfkapitaalfond Down 2 Earth Capital. Na een succesvolle 1e ronde haalde dat recent opnieuw 110 miljoen euro op.
Investeringscyclus
STERCK. Ivo, hoe verloopt een klassiek investeringstraject van Down 2 Earth?
Marechal: “Dat is relatief traditioneel. Je hebt eerst het hele intakeverhaal waarin je een onderscheid moet maken tussen een competitief proces waarbij potentiële investeerders keihard tegen elkaar uitgespeeld worden. Dat zijn voor mij de minst leuke trajecten, al is het daarom niet altijd slecht of fout. En dan heb je trajecten die ontstaan uit ons netwerk of mensen die ons spontaan komen opzoeken. Dan vertrek je op een andere manier. Als je eens in een verhaal zit, hangt het heel sterk af van het momentum waarin een bedrijf zich bevindt, om te bepalen wat we kunnen, mogen en willen doen. Onze ultieme doelstelling is om die bewuste kmo naar de volgende league te brengen.”
STERCK. U volgt zelf intensief het management van die bedrijven op?
Marechal: “We begeleiden hen intensief op het vlak van overnames, investeringen, internationalisering, … Down 2 Earth mikt net op het type kmo dat niet zelf de ervaring of structuur in huis heeft om autonoom de stap naar de volgende league te kunnen maken. Wij kunnen de missing links invullen. Zowel de intensiteit als de inhoud van wat we doen, kan sterk verschillen van project tot project. Maar ook van de tijdsfase van het project waarin we zitten. De finaliteit is dat we een meerwaarde voor onze investeerders realiseren. Op een bepaald moment voel je dat het bedrijf een flinke stap vooruit heeft gezet. Er komt een totaal andere structuur en omzet, eventueel met een onafhankelijk CEO aan boord. De focus switcht van regionaal naar globaal. Onze bijdrage neemt dan op een bepaald moment af. En dan doet er zich vaak een event voor waardoor je de prikkel krijgt om de uitstap te maken. Bijvoorbeeld wanneer een externe partij geïnteresseerd is om een overname te doen. Die hoeft dan niet noodzakelijk door te gaan, maar je krijgt wel het signaal om na te gaan of dit het goede moment is voor de verkoop van het bedrijf. Dan kom je weer in een volgende fase om het bedrijf zo goed mogelijk in de markt te zetten en intussen erg te blijven letten op de continuïteit. Er zijn steeds meerdere keuzes en je moet de juiste maken.”
Geld is niet het belangrijkste. Wel de toekomst van het bedrijf.
STERCK. De essentie is om meerwaarde te creëren?
Marechal: “Ja, uiteraard gaat het om waarde en geld, maar geld is niet het belangrijkste. Wel de toekomst van het bedrijf. Ik heb het niet zo voor de zogenaamde ‘spreadsheetfetisjisten’ die vier keer per jaar in een afgestreken kostuum met een aantal cijfers naar de board komen. Die kunnen vaak enkel rekenen. Wij rekenen misschien wat minder, maar proberen vooral de gaten die er zijn te vullen. Met een juiste horizon bereiken we een beter resultaat. Niet alles wat je doet is ook goud hé. We hebben een paar bedrijven waar we de stap die we voor ogen hadden niet hebben kunnen zetten. Dat is normaal. Maar de meerderheid doet het goed tot supergoed.”
Inlevingsvermogen
STERCK. Jullie moeten zich alle drie telkens opnieuw inleven in nieuwe sectoren en mensen?
Appeltans: “Dat klopt. We bouwen appartementen, industriële gebouwen, gewone woningen en nu ook hotels. Dat zijn heel uiteenlopende takken waarbij we steeds goed moeten doorgronden wat de uiteindelijke bedoeling van de klant is.”
Marechal: “Jullie krijgen de contouren van een stuk grond en daar moet iets op komen. Het is nooit hetzelfde. De klant, context en omgeving zijn altijd anders. Maar jullie zijn toch anders dan de andere architectenbureaus. Jullie klanten beweren stuk voor stuk dat naast het relationele aspect waarin jullie zeer sterk zijn, jullie er ook in slagen om meer uit een project te halen dan een ander bureau. Daarmee onderscheiden jullie je in de markt.”
STERCK. Wat brengt de nabije toekomst? Down 2 Earth heeft recent een nieuwe kapitaalronde van 110 miljoen euro afgerond. De oorlogskas is gespijsd?
Marechal: “De 66 miljoen euro van ons eerste fonds was voor het grootste stuk geïnvesteerd, met uitzondering van een kleine reserve om binnen de bestaande participaties eventueel nog bepaalde overnames te doen. Een beetje tegen de stroom in hebben we niet gekozen om het tweede fonds zo groot mogelijk te maken. Het had veel groter gekund. Maar je kan op een termijn van vijf tot zes jaar toch maar een vijftiental bedrijven beheren. Met een veel groter fonds moet je ook op veel grotere bedrijven mikken. Dat lijkt misschien attractiever, maar het gaat dan om een ander soort bedrijven waarin ons recept minder succesvol zou kunnen zijn. Schoenmaker blijf bij uw leest. Het logistieke bedrijf Move in Genk is de eerste participatie binnen dat nieuwe fonds. We zijn met een tweede project bezig dat we nog voor de zomer hopen af te ronden. Vijf jaar geleden waren we nieuw in de markt. Ondertussen behoren we duidelijk tot de actievere fondsen. In Fonds 1 hadden we op vijf jaar tijd twaalf platformbedrijven en daar bovenop nog dertien bijkomende bedrijven geënt. Dat zijn in totaal vijfentwintig bedrijven.”
Bram Nickmans is eigenaar en partner bij d&d architecten. Het snelgroeiende kantoor is zowel actief in woningbouw en projectontwikkeling als in industrie- en stedenbouw. Authenticiteit, ongedwongen toegankelijkheid en een bevlogen werksfeer kenmerken hun aanpak.
STERCK. Wat zijn voor d&d de grootste uitdagingen?
Nickmans: “Schaalvergroting is er zeker één. We zoeken daar niet naar, maar het is voor ons wel nieuw omdat we ernaar streven om geen twee keer hetzelfde te tekenen. Als je ineens 150 appartementen mag realiseren is dat iets moeilijker. We zijn nu ook met twee hotels bezig, iets wat we nog nooit eerder gedaan hebben.”
Appeltans: “En we werken bijvoorbeeld ook aan een vakantiepark op de Caraïben. Ook helemaal iets anders. Af en toe doen we mee aan een wedstrijd en winnen we die ook. Het is heel gevarieerd en fascinerend. Iedere dag ontmoeten we andere mensen, nieuwe ideeën, andere insteken. Die synergie tussen bouwheer, grondperceel en ons als architecten is een boeiend samenspel.”
Nickmans: “Eén van onze grootste uitdagingen is het punt waar we nu staan: houden we deze grootte aan of willen we nog verder groeien? Onze natuurlijke dynamiek is eentje van groei. Maar we tekenen ook nog veel te graag zelf. Je moet de juiste mensen ontmoeten om dat allemaal waar te kunnen maken. We kunnen gemakkelijk naar veertig mensen groeien, maar is dat dan beter? We willen groeien zonder onze eigenheid te verliezen.”
Appeltans: “Het is erg fijn om de juiste coaches te hebben. Ivo is zo’n mooi voorbeeld van ratio versus emo. Hij kan ons heel sterk stimuleren. Als we bij hem geweest zijn, heb ik altijd zin om er echt in te vliegen. En dan hebben nog Jos Dubois bij ons op kantoor. We mogen heel blij zijn.”