Derde generatie bij Euro-serre

Het Genkse Euro-serre ontwerpt en produceert aluminium serres die als bouwpakket in heel Europa worden verkocht. De afgelopen jaren werd de derde generatie van de familie Lemmens klaargestoomd om de leiding van het bedrijf over te nemen. Onder begeleiding van een externe begeleidster werd er ook gekeken wie het best op welke positie paste.

Grootvader Jan Lemmens begon in 1978 met de aankoop en verkoop van tuin- en hobby­serres vanuit Engeland”, vertelt vader Robbie Lemmens. “In 1984 hebben mijn vrouw Lisette en ik het bedrijf van mijn vader overgenomen. Kort daarna is ook mijn oudste zus en haar man mee in de zaak gekomen. Vanaf dat moment werd het bedrijf dus geleid door twee koppels. We zijn al snel gestart met het zelf produceren van serres en dat liep meteen vlot. Al was het aanbod in die tijd nog lang niet zo uitgebreid zoals nu.”

Lisette Gijsen: “Ons hoofddoel is altijd de productie van tuin­serres geweest, maar geleidelijk is het aanbod uitgebreid naar veranda’s met een serreprofiel en andere toepassingen zoals wintertuinen, carports en zwembadoverkappingen voor particulieren. Daardoor kende ons bedrijf een mooie groei. In 2008 zijn onze ­partners gestopt, maar Euro-serre bleef groeien en we moesten op zoek naar een groter pand. De crisis bracht op dat vlak een mooie opportuniteit en in 2010 zijn we verhuisd naar een bedrijfspand van 8500 m2 hier op het industrieterrein, vlakbij het voormalige Ford Genk. Stijn, onze oudste zoon, werkte toen al bij ons als chauffeur en productiemedewerker, Gert op dat moment nog niet.”

Gert Lemmens: “Ik heb mijn weg wat gezocht en was in het begin eigenlijk niet van plan om in het familiebedrijf te komen werken. Daarom ben ik eerst op een paar andere plaatsen actief geweest. Maar een viertal jaar ­geleden ben ik toch ook ­definitief in het bedrijf gestapt.”

Lisette: “Op het moment dat mijn schoonzus en haar man als partner stopten, werkten ook hun dochter en schoonzoon bij ons in het bedrijf. We verloren dus vier mensen en alleen Robbie en ik ­bleven aan de leiding over. Dat was even een harde periode en we beseften dat we daar op structurele wijze naar moesten kijken voor de toekomst van ons bedrijf.”

80 procent export

STERCK. Jullie kennen een constante groei met een omzet die momenteel 6,5 miljoen euro bedraagt en exporteren naar heel West-Europa?

Stijn Lemmens: “Op een bepaald moment zijn we gestopt met alle randproducten zoals tuin- en speelhuisjes en zijn we ons gaan focussen op echte serretoepassingen zoals oranjerieën, grotere tuinkamers, zwembadoverkappingen, … De basis blijft een serre, maar ze kan op verschillende manieren gebruikt worden. We doen de volledige productie en leveren steeds als een bouwpakket. Die strategie heeft ons geen windeieren gelegd.”

Lisette: “In België zijn onze klanten vooral groothandelaars en tuincentra en is er nog een klein deeltje particulieren. Maar tachtig procent van onze omzet komt uit export en daar hangt het van land tot land af wie de klant is. Die export gaat inderdaad naar heel West-­Europa: van Scandinavië tot Frankrijk, Spanje, Portugal, Italië, Zwitserland, Ierland, Estland, Litouwen, Polen, …”

STERCK. Jullie kunnen concurreren met landen die een veel lagere loonkost hebben. Wat is jullie sterkte?

Stijn: “We bouwen heel modulaire producten waardoor we enorm flexibel zijn. Ik vergelijk ons altijd met de autosector. Daar kies je een model en bepaal je dan zelf de opties, kleur, … Dat werkt bij ons hetzelfde. Je vertrekt vanuit een basis, maar die kan je volledig aanpassen. Je bepaalt zelf waar de deuren komen, welke accessoires als afwerking dienen, … Je kan de serre volledig bestellen zoals je het zelf wil, maar wel steeds binnen bepaalde standaardmaten.

Omdat we zo modulair werken, kunnen we aan alle mogelijke wensen voldoen. Veel van onze klanten zijn tuincentra en daar is vaak een groot verloop van medewerkers. Nieuwe medewerkers kennen soms niet al onze mogelijkheden. We hebben daarom een 3D-bestelprogramma ontwikkeld dat ons volledige aanbod en alle mogelijkheden heel visueel voorstelt. Op die manier kan zelfs een vijfjarige een serre samenstellen en op basis daarvan een offerte aanvragen. We rollen dat sinds enkele jaren uit naar al onze klanten. De verkopers moeten nu veel minder tijd besteden aan de verkoop zelf. Die is al voor 80% gebeurd zodra de samenstelling gemaakt is.”

Robbie Lemmens: “Na het plaatsen van de bestelling neemt ons productiesysteem alles automatisch over. De klant kan productie- en levertermijnen via Track & Trace volgen. Dat is heel handig, bijvoorbeeld naar opvolging en nacalculatie toe.”

Tachtig procent van onze omzet komt uit export.

Externe begeleiding

STERCK. Jullie zijn aan de overdracht van de tweede naar derde generatie begonnen onder begeleiding van een externe partner?

Lisette: “Zodra beide kinderen in de zaak actief waren, hebben we gevraagd of ze het zagen zitten om in de toekomst het bedrijf over te nemen. Dat wilden ze wel, maar ze wilden weten wat dat precies inhield. Daarop zijn we naar begeleiding gaan zoeken. We zijn met José Hendrikx van Straight Business Partners in contact gekomen en dat klikte meteen. Ze kijkt niet algemeen, maar naar je specifieke behoeften. Ieder bedrijf is immers anders.”

Stijn: “Na een analyse van het bedrijf en onze verwachtingen heeft José een opleidingstraject voorzien waarin ze rekening hield met wat mogelijk was voor ons en wat niet. Gert en ik hebben een aantal testen afgelegd om te kijken wie best welke taak op zich zou nemen en dan is er een begeleidingstraject op maat gestart. En daar bouwden we dan samen op verder.”

STERCK. Binnen een familiale context staat niet altijd iedereen open om met competentiemetingen te werken?

Lisette: “Iedereen heeft zijn of haar capaciteiten. Die kunnen soms heel divers zijn. Je moet die leren kennen. Het werkt net heel versterkend als je elkaar op zo’n manier kan aanvullen. Er was uiteraard al een bestaande taakverdeling, maar die is in de loop van het traject een beetje bijgestuurd, afhankelijk van de interesses en vaardigheden.”

Robbie: “José is begonnen met gesprekken met ons en de kinderen. Waar we onszelf binnen vijf à zes jaar zagen. En hoe we wilden dat het bedrijf tegen dan geëvolueerd is. Waar we de kinderen in het bedrijf zagen. De centrale doelstelling was om de organisatie klaar te maken om in handen van de kinderen over te laten.”

Lisette: “We wilden de optimale situatie creëren waarin de kinderen het bedrijf konden overnemen. Dat hoefde niet noodzakelijk meteen, maar alles moest er wel klaar voor zijn. We geven werk aan 24 mensen. Het belang van het bedrijf staat ook voorop. We wilden niet dat de ­kinderen gewoon hun plan moesten trekken tegen dat wij eventueel stoppen. Alles moet kloppen.” 

Robbie: “En we wilden onszelf toch ook wel een beetje meer misbaar maken. We hebben het al eens meegemaakt dat de helft van de bedrijfsleiding stopte en wilden ervoor zorgen dat we dat soort zaken als organisatie kunnen opvangen. We worden stilaan ook een dag ouder. Het bedrijf moet minstens even goed draaien als wij er eens een paar dagen niet zijn. En dat is intussen mogelijk.”

Rollen zoeken

STERCK. Jullie hebben ook een vernieuwd organogram uitgetekend?

Lisette: “Dat hebben we in het begin gedaan en dat is allemaal goed verlopen. Stijn heeft meer het overzicht over alle administratieve aspecten en Gert begint meer en meer zijn weg te vinden in de leiding van de productie en het magazijn.”

Stijn: “Eigenlijk was het oorspronkelijk de bedoeling dat het andersom was. Maar uit het traject dat we aflegden is gebleken dat ik meer geschikt ben voor het administratieve werk en dat Gert beter is in het technische.”

Gert: “Ik zat de eerste tijd ook veel aan de computer, maar ik kan niet zo goed ­stilzitten. Daarvoor ben ik te actief, een beetje zoals pa (lacht).”

Lisette: “Mensen ­evolueren ook. Stijn en Gert zijn op een gegeven moment snel en sterk gegroeid in de leidinggevende aspecten.”

STERCK. Cruciaal voor jullie was ook de rol van de consultant die de juiste vragen stelt en met de juiste methodiek werkt?

Stijn: “Die bemiddeling was enorm belangrijk voor ons. Er zijn soms moeilijke en emotionele gesprekken gevoerd, en er mag al eens geroepen worden. Dat moet kunnen in zo’n traject. Als we iets met onze ouders willen bespreken en we weten niet direct hoe we dat moeten aanpakken, kunnen we dat ook eerst met José overleggen om vervolgens samen dat gesprek aan te gaan. Dat is veel waard. Onze ouders zien ons nog vaak als hun ­kinderen, terwijl wij bijvoorbeeld hoe langer hoe meer als zakenpartners willen gezien worden. Dan helpt het wel om een extern klankbord te hebben.”

Het helpt om een extern klankbord te hebben.

Lisette: “Dat geldt ook voor ons. Wij zijn in het bedrijf gegroeid en veel zaken gebeuren automatisch. We hoeven daar niet bij na te denken. Maar het is dan niet eenvoudig om dat over te brengen aan je kinderen. Je doet iets op jouw manier, maar de kinderen kunnen ook andere inzichten hebben.”

STERCK. Jullie moeten als ouders nu ook loslaten?

Robbie: “Dat gebeurt al. We zijn daar een heel eind in opgeschoten. Als ons morgen iets zou overkomen, blijft het bedrijf gewoon doordraaien. Ook zonder ons. We zijn sinds enige tijd alle vier bestuurder en Stijn is sinds vorig jaar gedelegeerd bestuurder. Als je veertig jaar een zaak hebt, dan is dat echt jouw kindje. Honderd procent stoppen zal misschien nooit gebeuren. Maar wel stevig afbouwen en regelmatig eens binnenspringen om te kijken of alles goed loopt. Dat zie ik wel zitten.”

STERCK. Zijn er intussen ook al afspraken over de overdracht van aandelen?

Robbie: “Dat moet nog komen. Maar we hebben daar als ouders in principe ook geen moeite mee. De kinderen mogen het bedrijf van ons hebben. Als ze er goed zorg voor dragen, het bedrijf het goed doet en wij aangenaam kunnen leven, zijn we tevreden mensen.”

Stijn: “Het was voor ons ook belangrijk om eerst te kijken of het operationeel allemaal lukte. Voor hetzelfde geld was dat niet het geval en dan krijg je een heel ander verhaal. Ik blijf het trouwens ook fijn vinden als pa en ma op de zaak zijn, om een klankbord te hebben. Hoe je het ook draait of keert: ze hebben veertig jaar ervaring.”

Nieuw elan

STERCK. De nieuwe generatie brengt ook nieuwe ideeën en een nieuwe schwung?

Lisette: “Dat is inderdaad zo. Stijn en Gert komen op voor hun zaak en durven zeggen hoe ze het willen doen. Als we daar niet direct akkoord mee zijn, wordt daarover gediscussieerd. Maar we komen er altijd uit.”
Robbie: “We laten hen daar ook wel vrij in. Een paar jaar geleden al, gingen ze zonder mij naar Ierland om een prospect te bezoeken. Dat is intussen een goede klant geworden. Zo rollen ze er langzaam in.”

Gert: “Wij zijn ook iets meer mee met evoluties zoals marketing via sociale media en dergelijke. Twee jaar geleden hebben we op onze bestelbon de vraag toegevoegd hoe iemand bij ons terecht kwam. Daaruit bleek dat zeventig à tachtig procent van onze klanten tegenwoordig op internet onze producten zoekt. Dan moet je je marketing daarop afstemmen.”