In een notendop Belgische bedrijven hinken achterop op het vlak van digitale transformatie. Wie de digitale trein mist, riskeert op termijn een forse terugval van de omzet. Met zijn bedrijf Finplex helpt Glenn Vandamme ondernemers en accountants bij het zetten van hun stappen in de digitale wereld. “Wees niet bang van automatisatie, investeer in uw ergste vijand.”
STERCK. Wat verstaat u onder digitale transformatie?
Glenn Vandamme: “Het draait vooral om softwaretransformatie, waarbij processen worden vervangen door technologische oplossingen. Dit is een continu proces. Bij digitale transformatie zijn diverse partijen betrokken: een bedrijf, zijn klanten, medewerkers en de technologie. Tussen die vier partijen moet er een goede wisselwerking zijn. Denk daarbij bijvoorbeeld aan data-analyse, manuele handelingen die geautomatiseerd worden, patroon- en dataherkenning via artificiële intelligentie enzovoort. Nieuwe technologieën zorgen zowel voor vervanging als voor een verbreding van processen die voorheen niet mogelijk waren.”
STERCK. Hoe gaat data-analyse in zijn werk?
Vandamme: “Machine learning herkent bepaalde patronen van waaruit adviezen worden gegeven. Bedrijven als Google, Facebook en Netflix zetten de techniek al veelvuldig in. Aan de hand van patronen worden berekeningen gemaakt die mensen jammer genoeg niet kunnen achterhalen. Omdat het erg tijdrovend en vrijwel onmogelijk is om snel alle patronen van data in kaart te brengen, biedt machine learning een uitkomst.”
Digitale accountancy
STERCK. U bent actief betrokken bij digitalisering van accountantskantoren. Op welke manier is patroonherkenning een toegevoegde waarde voor hen?
Vandamme: “Een accountant hoeft niet meer alle elementen uit een dossier door te nemen omdat er nu systemen zijn die op basis van alle data een patroon herkennen. Het menselijke controleorgaan krijgt met andere woorden sterke ondersteuning van technologie. Accountancy is maar één voorbeeld waar patroonherkenning een meerwaarde oplevert, maar het is evenzeer van toepassing op alle andere sectoren. Voor een installateur van zonnepanelen is het bijvoorbeeld niet evident om een volledig marktoverzicht te krijgen. RPA, Robotic Process Automation, kan hierbij van pas komen. Systemen, op basis van Google Earth, registreren waar er al zonnepanelen liggen op bedrijfspanden. Met deze data kan een bedrijf de markt beter inschatten.”
STERCK. In hoeverre heeft automatisatie een invloed op het businessmodel bij accountantskantoren?
Vandamme: “Bij accountantsbureaus zie je een verschuiving van de klassieke dienstverlening naar een model van ‘pay-as-a-service’ met forfaitaire bedragen. Een klant beoordeelt een bedrijf op zijn waarde en betaalt voor een oplossing. Al te vaak wordt accountantskantoren verweten dat ze geen proactieve dienstverlening aanbieden maar dat is een fabel. Zij zijn daar al heel lang mee bezig. Nieuwe technologieën bieden moderne accountantsbureaus immers tools met voorspellende en strategische inzichten over de bedrijfsvoering.”
Stappenplan
STERCK. Hoe begint een bedrijf aan digitale transformatie?
Vandamme: “De eerste vraag die een bedrijf zich moet stellen is: wie is mijn type klant en wat zijn de verwachtingen? Heel veel zaakvoerders kunnen hier helaas geen antwoord op geven. Als je klanten hebt die niet geïnteresseerd zijn in data, waarom zou je hen daar dan inzicht in geven? Bedrijven doen te weinig onderzoek naar hun klanten en gaan vaak uit van de veronderstelling: mijn klant zal wel niet geïnteresseerd zijn in mijn nieuwe dienstverlening. Bedrijven moeten veel meer in gesprek gaan met hun klanten over hun dienstverlening.
STERCK. Ze appreciëren dat ten zeerste.” Welke stappen moet een bedrijf nog zetten?
Vandamme: “Daarnaast moet een bedrijf zijn medewerkers analyseren. Het komt erop aan om te weten wie mee wil in een digitaal transformatieproces en wie zal afhaken. Soms kan het interessant zijn om te focussen op de moeilijke groep. Het belangrijkste is het aangeven van de richting waar een bedrijf heen wil gaan. Al te vaak wordt dat vergeten. Bij een automatisatieproces moet het doel duidelijk zijn. Automatiseren omwille van de hype is volkomen fout. Veel bedrijven proberen maar wat zonder al te veel richting, eigenlijk drijven ze stuurloos rond.”
Bedrijven moeten veel meer in gesprek gaan met hun klanten.
STERCK. Zijn bedrijven performant genoeg om digitale transformatie op eigen houtje uit te voeren?
Vandamme: “Dat is vaak de bottleneck. Bedrijven zijn sterk in hun corebusiness maar hebben doorgaans te weinig kennis van nieuwe technologieën. Zonder consultants redden de meeste bedrijven het niet meer. Consultants kunnen inzicht geven in complexe technologieën. Bovendien komen er steeds meer nieuwe aanbieders op de markt waardoor bedrijven het bos niet meer zien tussen de bomen.”
STERCK. Is automatisatie van bedrijfsprocessen aangewezen voor alle types sectoren?
Vandamme: “Heel veel bedrijven denken dat ze niet in het verhaal van automatisatie moeten stappen. In tijden van corona wordt duidelijk dat digitale aanpassingen voor iedereen wel nuttig kunnen zijn. Technologisch voorziene bedrijven plukken nu echt wel de vruchten van hun inspanningen Een ander voorbeeld hiervan is het al dan niet starten met een webshop. Tien jaar geleden nog dachten heel veel grote Belgische ondernemingen dat een webshop een negatieve invloed zou hebben op de stenen winkel. Niets is minder waar: het gevolg hiervan is dat onder meer Nederlandse bedrijven ons op dat vlak zijn gepasseerd, met bol.com als bekendste voorbeeld. Vanuit mijn opleiding aan een businessschool onthou ik nog steeds een belangrijke quote: ‘Investeer in uw ergste vijand’.”
De juiste prioriteiten
STERCK. Hebben bedrijfsleiders de juiste verwachtingen rond digitale transformatie?
Vandamme: “De belangrijkste fout is het wachten op de perfecte automatisatieoplossing. Vermits technologieën snel evolueren, zal geen enkel bedrijf ooit de allesomvattende oplossing in huis hebben. Hierop wachten is echter geen optie. Een andere valkuil is de hoop op een pure tijdsbesparing. Heel veel softwaretools zijn echter niet tijdbesparend omdat ze een verbreding van de processen teweegbrengen. Maar hierdoor zullen bedrijven klanten behouden omdat ze nieuwe diensten kunnen aanbieden. Ook kostenbesparing op de korte termijn is een onrealistische verwachting. Ten slotte stellen bedrijven soms verkeerde prioriteiten. Ze starten met het uitlezen van facturen maar hebben niet nagedacht hoe ze digitale facturen aangeleverd zullen krijgen. De juiste volgorde is om hierover eerst met de klant in gesprek te gaan en af te spreken op welke manier documenten worden doorgestuurd.”
20% GDPR-proof
STERCK. U hebt een postgraduaat behaald op het gebied van GDPR. Wat is de stand van zaken in België?
Vandamme: “GDPR is geen nieuw verhaal maar pas sinds mei 2018 moeten organisaties - vanuit een Europese verordening - kunnen aantonen welke persoonsgegevens ze verzamelen. GDPR is op zich een goede zaak maar de slinger is volledig de verkeerde kant opgegaan. GDPR is eigenlijk gemaakt voor de Googles en Facebooks van deze wereld, maar het gelag wordt betaald door kleine kmo’s.”
Slechts 20% van de Belgische bedrijven is volledig in orde met de GDPR-regels.
STERCK. Zijn alle Belgische bedrijven al GDPR-proof?
Vandamme: “Slechts 20% van de Belgische bedrijven is volledig in orde met de GDPR-regels. Het probleem is dat het schort op het vlak van opvolging en bestraffing. In Nederland en Duitsland liggen de boetes bij overtreding vele malen hoger dan bij ons. Nochtans zijn de intenties bij de meeste Belgische bedrijven wel goed maar weten ze vaak niet hoe ze regels juridisch moeten naleven. De focus op GDPR is overdreven. Persoonsdata worden nu heel streng beveiligd maar rond bedrijfsdata is er nog geen wettelijk kader. Er is het Europese Artikel 30 rond ‘Register van verwerkingsactiviteiten’, maar in de praktijk zijn bedrijven er nauwelijks mee aan de slag. Er is dus nog veel werk aan de winkel op vlak van sensibilisatie.”