Duurzame denker

Ondernemerschap is vooruitkijken en wendbaar durven zijn. Johan Maris heeft in het verleden bewezen een goede neus te hebben voor de juiste keuzes. Vandaag zet hij opnieuw een gewaagde maar weloverwogen stap. Met Maris, zijn bedrijf in elektrotechniek en beveiliging, gaat hij voluit voor de groene energietransitie. Een gecombineerd pakket van zon- en windenergie én een nieuwe superbatterij moet gebruikers onafhankelijk maken van het energienet. De wil om te slagen is bijzonder groot.

We spreken Johan Maris in oktober op het moment dat de tweede golf van COVID-19 zijn opgang maakt en er opnieuw mensen uitvallen op de werkvloer. “Het was echt een moeilijk jaar. We hebben in maart meteen een strategische oefening gedaan. Hoe moeten we deze crisis opvangen als bedrijf? In de residentiële bouwsector waar we dertig jaar actief zijn en het altijd goed hebben gedaan, zien we als familiebedrijf geen toekomst meer. Door de crisis zie je veel kleine zelfstandige bedrijven in ademnood komen. Ze gaan zich richten op de iets grotere opdrachten, wat voor ons kleine werken zijn. Omdat ze minder vaste kosten hebben, kunnen ze onder de prijs gaan. En voor de heel grote opdrachten zullen de echt grote mastodonten altijd een markt hebben. Wij zitten daartussenin. Conclusie? We moeten misschien andere dingen gaan doen (lacht).” 

Johan Maris werkte als mijnwerker toen de Limburgse mijnen eind jaren 80 de deuren sloten. Hij werd elektricien in bijberoep. Dat evolueerde in 1989 naar een eenmanszaak en een fulltime bezigheid. In 1992 kwam er de wet-Tobback die een reglementering oplegde aan de beveiligingsbedrijven. “We zijn daar onmiddellijk opgesprongen en hebben onze activiteiten uitgebreid naar beveiliging. Al snel waren we met tien mensen. In de winterperiode met veel inbraken was er veel werk. In de zomer was het veel rustiger. Zo zijn we in de ­evenementensector terechtgekomen.” 

Johan Maris sloot in 1997 een overeenkomst af om technische faciliteiten te leveren aan sportevenementen. Het bedrijf leverde allerlei diensten van stroomvoorziening tot publiciteitsborden, tijdmeting, stelling- en podiumbouw en zelfs catering. Dat gebeurde in ruil voor publiciteitsruimte die Johan Maris verkocht aan de tabaksgiganten van die tijd zoals een Philip Morris en Tabacofina. Van het WK Motorcross ging het naar de Motor GP, cyclocross … 

“We reisden van Brazilië naar Australië, Nieuw-Zeeland, China … We zijn echt overal geweest. Uiteindelijk heeft de stopzetting van de sigarettenreclame onze business helemaal doen instorten. We zijn bewust gaan verkleinen en hebben alles wat niet technisch was terug afgestoten. Daarna zijn we enkel nog verder gegaan met stroomgroepen, verwarming, tv-faciliteiten, bekabeling … Een hoogtepunt waren zonder twijfel de Olympische Spelen in China waar we alle faciliteiten geleverd hebben voor het toenmalige Alfacam. Tot ze failliet gingen, waren ze onze grootste klant.”

STERCK. In 2017 is jullie bedrijf opgesplitst?

Johan Maris: “Dirk Koopmans die 13 jaar mijn vennoot was, is met de tijdelijke technieken en het b2c-gedeelte van de beveiligingstak verder gegaan. Ik heb de elektrotechniek en de b2b-beveiligingstak verder uitgebouwd en er nog een lap opgegeven. We zijn op korte tijd van 14 naar 24 miljoen euro omzet gegaan. Misschien was dat zelfs een te snelle groei. 2019 was een topjaar. Dit jaar zal de impact van de coronacrisis ons verschillende miljoenen euro’s omzet kosten.” 

Langetermijnrelaties

STERCK. Eén van de prestigieuze opdrachten van de laatste jaren was het SLIM-cameranetwerk voor 42 Limburgse gemeenten?

Maris: “Het was voor ons een uitdaging om op te boksen tegen de grote drie in de sector. Opdrachtgever Nuhma had bijzonder veel werk in de procedure gestoken. We hebben hen kunnen overtuigen omdat we als familiebedrijf die materie zeer goed beheersen. Los van onze kennis ligt onze reactiesnelheid en flexibiliteit veel hoger dan die van de echt grote jongens. Zeker op het vlak van creativiteit en het doordrukken van ideeën. Als we morgen iets zien dat goed is, hebben we dat overmorgen in huis. De aanbestedingsprocedure voor het SLIM-cameranetwerk duurde bijna een jaar.”

STERCK. Waarin schuilt jullie succes?

Maris: “We volgen de technieken in onze sector op de voet en werken nauw samen met goede partners. Je bent maar zo sterk als je partners. We kiezen er bewust voor om langdurige relaties op te bouwen. Dat betekent ook dat je keuzes moet maken. Je kan als merk niet altijd hip of vooruitstrevend zijn. Zeker niet in onze snel evoluerende sector. We zijn bijvoorbeeld al 30 jaar Bosch-dealer, één van de topspelers op het vlak van camera’s. Er komt altijd een moment dat iemand anders op de markt net iets nieuwere technologie heeft. Dan moet je als dealer tegen je klanten durven zeggen dat je even moet passen. Maar daarna loopt Bosch weer voor. Zo werkt het. Dankzij de stabiliteit van onze merken bouwen we een goede reputatie op bij onze klanten. We kennen die producten door en door. Aan dat fundament bouwen we al 30 jaar en dat maakt ons uniek. Een klant die een defect heeft aan een toestel van 15 jaar oud kunnen we nog verder helpen. We hebben binnen ons bedrijf ook een aantal mensen met een heel goede visie op de markt.”

Eind volgend jaar bestaat 50 procent van onze business erin om bedrijven en woningen energie-onafhankelijk te maken.

Bouw onder druk

STERCK. Toch twijfelt u aan uw toekomst in de elektrotechniek? 

Maris: “Binnen die tak hebben we twee businessunits. Enerzijds zijn er de grote projecten zoals scholen, rusthuizen, grote appartementsblokken. Anderzijds werken we in zogenaamde kortetermijnprojecten voor de retail, de banken, de kleinere industriebouw. In totaal is elektrotechniek goed voor 60 procent van onze omzet. In de grote bouwprojecten wordt er bijna volledig met buitenlandse arbeiders gewerkt. De prijzen staan er zwaar onder druk. Je kunt er niet meer werken aan meerwaardecreatie en dat stoort me enorm. Men is er niet mee bezig om degelijker of efficiënter of ecologischer te bouwen. Het draait om inkopen en verkopen. Je moet vooral de goedkoopste zijn. Daar kunnen we ons niet in onderscheiden.” 

STERCK. U wil zich vanaf 2021 volop op de energiemarkt richten? 

Maris: “We gaan ons inderdaad herpositioneren. We zijn al enkele jaren bezig met windturbines. Vandaag vallen alle puzzelstukken samen. Vanaf eind dit jaar gaan we een aantal basispakketten samenstellen voor kmo’s die met een combinatie van zon- en windenergie en met behulp van de nieuwste batterijen nog zo weinig mogelijk elektriciteit van het net willen afnemen. De windturbines die we getest hebben en die we lanceren, zullen nog niet de opbrengst van een zonnepaneel hebben, maar ze zijn wel een uitstekend alternatief voor de momenten dat de zon te weinig schijnt. Volgende maand hebben we hier op ons dak zo’n toestel van 2x2x1,8 meter staan dat 18.000 kw/u per jaar produceert.”

Energie-onafhankelijk

STERCK. Waarom is nu het juiste moment om met die technologie te komen?

Maris: “Omdat we deze vanaf nu kunnen combineren met een nieuwe superbatterij die 50 keer beter is dan alle batterijen die op de markt zijn. De Supercap is ontwikkeld in Duitsland en wordt geproduceerd in Dubai. We hebben echt gestreden om daar dealer van te mogen worden. Met de combinatie van wind-zon-batterij-laadinfrastructuur voor wagens kunnen we de cirkel rond maken. Ik ben ervan overtuigd dat eind volgend jaar 50 procent van onze business erin bestaat om bedrijfsgebouwen en woningen onafhankelijk te maken van hun bestaande energievoorziening. De Supercap-batterij werd in oktober CE-gekeurd, we gaan nog een maandje testen en vanaf december rollen we het concept uit. Het hele plaatje klopt volledig. Met onze aanpak kunnen we voor duizenden kmo’s en particulieren iets betekenen. Zelfs bij mensen die ’s avonds aan het koken zijn en wind uitblazen, kunnen we met een kleine turbine al elektriciteit produceren. Alle wind die vandaag verloren gaat, kunnen we recupereren. Stel je voor wat je met industriële afzuigingen kan doen die kubieke meters windverplaatsing creëren. Er zijn heel wat periodes dat zonnepanelen niet of nauwelijks produceren en dan is wind interessant. En de batterij speelt een cruciale rol in dat geheel. De ROI van batterijen bedraagt vandaag zeven tot acht jaar. Straks is dat nog drie jaar en dan staat er geen rem meer op de mogelijkheden.” 

STERCK. U klinkt superenthousiast?

Maris: “De technologie is er. Hij moet alleen nog uitgerold worden. De vraag gaat groter zijn dan het aanbod. Ik heb sinds het zomerverlof bewust geen enkele offerte gemaakt voor een groot ruwbouwproject omdat ik weet dat we in januari mensen te kort gaan hebben om alles geplaatst te krijgen. We hebben nu dagelijks 100 arbeiders op de baan, een zeventigtal in loondienst, de rest in onderaanneming. Een grote uitdaging wordt wel dat we in bestaande gebouwen zullen werken. Anders dan in ruwbouw heb je dan Belgisch opgeleide mensen nodig die Nederlands spreken, en die zijn heel moeilijk te vinden. We hebben nu een eigen Academy opgericht om mensen op te leiden en om te scholen naar dat segment. Onze installateurs moeten geen elektriciens zijn. Iemand die wil werken en een beetje talent heeft in installatietechniek mag beginnen en gaan we zelf opleiden.”

STERCK. Kan ons elektriciteitsnet die omwenteling aan?

Maris: “Dat is het juist! We gaan allemaal individuele leverancier worden van onze eigen energiebehoefte via zon, wind, batterij en laadpaal. Er werkt hier iemand voor ons bedrijf met een huis in Portugal. Dat is al acht jaar in gebruik en nog nooit op het net aangesloten geweest. Ik geloof niet in een model dat draait rond elektriciteitskosten en -verbruik. Vroeger moest je op hotel bijbetalen als je een uur wifi wilde gebruiken. Of je moest naar een internetcafé gaan. Vandaag is wifi en internet vrijwel overal gratis. Zo wordt er binnen tien jaar ook niet meer over de kostprijs van elektriciteit gesproken. Het zal gewoon overal beschikbaar zijn. Je betaalt toch ook niet voor de lucht die je inademt en verbruikt als je ergens op bezoek gaat? Er is maar één obstakel. Als de overheid het ons moeilijk blijft maken om zelf elektriciteit te produceren en ons gaat taxeren in functie van wat we opwekken, dan zitten we niet goed. Ze moeten de consumptie gaan taxeren en de energiekost tot nul herleiden.” 

We hebben op twee maanden tijd prijsaanvragen gekregen om misschien honderden laadpalen te plaatsen.

Laadpalen

STERCK. Met jullie totaalpakket willen jullie echt een pionier zijn?

Maris: “Ik denk dat we als installateur altijd heel goed gekeken hebben wat op ons af kwam en ons daarin gespecialiseerd hebben. Maar we zijn nooit ontwikkelaar geweest of fabrikant. We zijn ons blijven opstellen als een dienstverlener. Natuurlijk moet je wel kijken wat de markt binnen drie of vijf jaar doet. Zo zijn we ook al enkele jaren bezig met ons verhaal van de laadpalen Voltrafast. Dat gaat in 2021 ook pas echt op kruissnelheid komen. Binnen vijf jaar gaat iedereen laadpalen installeren, maar je moet er in het begin bij zijn. We hebben de infrastructuur niet om deze op het openbaar domein te plaatsen zoals de grote maatschappijen. Maar nu kmo’s massaal laadpalen willen plaatsen, zijn we daar wel klaar voor. We krijgen vragen van bedrijven die 200 wagens hebben en sleutel-op-de-deur bij elk van die 200 medewerkers thuis een laadpaal willen installeren. We moeten die individuele thuissituatie in kaart brengen, een prijscalculatie maken, de plaatsing en het onderhoud doen, de facturatie … In dat soort oplossingen zijn we heel sterk. Er zijn nog maar een heel beperkt aantal laadpalen, maar dat gaat nu ontzettend boomen. We hebben op twee maanden tijd prijsaanvragen gekregen om honderden laadpalen te plaatsen. Ik ken bedrijven die volgend jaar tientallen elektrische auto’s willen kopen. We hebben de mogelijkheid om hen voor 100 procent te ontzorgen, ook op het vlak van software, facturatie en dergelijke. Dat is onze sterkte.” 

STERCK. Er komt een enorm verandering op ons af?

Maris: “De mensen staan daar nog niet bij stil maar er gaat heel veel veranderen en wij zijn daar klaar voor. We hebben heel veel tijd en energie in de voorbereiding gestoken. En we hebben de juiste mix van mensen ook. Een man zoals Jos Stroeken (o.a. ex-Offimac, Louis Stevens & Co) is daar bijvoorbeeld belangrijk in. Alles draait tegenwoordig op software. Je moet dingen kunnen meten, in kaart brengen. We weten hoe je iets moet opbouwen. Ondanks onze groei hebben we tijd vrijgemaakt om te kijken waar de wereld naartoe gaat. Ik denk niet dat er veel bedrijven zijn die daar al zo ver in staan als wij. Er zijn wel een aantal individuele experts die veel weten, maar daarom hebben ze nog geen model om het in de markt te zetten.”

Er zijn een aantal individuele experts, maar daarom hebben ze nog geen model om energie-onafhankelijkheid in de markt te zetten. 

BIM heeft toekomst

STERCK. Toch blijven jullie ook actief in de bouwsector?

Maris: “Alleen waar we een meerwaarde kunnen betekenen. Daar verwacht ik veel van het hele BIM-verhaal waar we bewust op hebben ingezet. Ik heb het geluk dat mijn dochter vier jaar in Brugge heeft gestudeerd en gespecialiseerd is in toegepaste architectuur en BIM. Daar nemen we nu een voorsprong in. Er zijn vandaag bijna geen technische bedrijven die dat zo onder de knie hebben als wij. Als je een complex gebouw moet uitwerken, zijn er een aantal grote nationale spelers die dat in huis hebben. Maar wij zijn wendbaar en kunnen daarin veel sneller ageren. Vooral in design & buildprojecten gaat BIM een reële meerwaarde vormen. In een bouwteamformule voor de meer complexe gebouwen kunnen we ons onderscheiden. En onze kennis van alternatieve energie zal dat nog versterken. Er volgen nog heel veel toepassingen voor zaken waar vandaag een kabel aan hangt en die morgen puur draadloos zullen zijn. De ontwikkeling van batterijen voor die markt is in mijn ogen belangrijker dan die voor auto’s. Vandaag is dat misschien nog niet sexy omdat er weinig mensen mee bezig zijn, maar ik vind het wel sexy. En in de industrie zie ik heel veel mensen die mee op de kar willen springen.”