Op 12 december 2013 keurden de aandeelhouders de fusie van de veiling BelOrta met deze van Borgloon goed. De nieuwe veiling behoudt de benaming BelOrta en realiseert nu ongeveer 50 procent van de totale Belgische handel in land- en tuinbouwproducten. De veiling is goed voor een omzet van 400 miljoen euro.Het hele fusietraject werd op zes maanden tijd afgerond. Een huzarenstuk.
“Bij veel fusies is armoede of ellende de trigger om tot samenwerking te komen, maar in ons geval ging het om twee heel gezonde bedrijven,” legt Chris De Pooter, één van de drie directeurs uit. “Vanuit BelOrta waren we vragende partij om het fruitaanbod uit te breiden. We verhandelden 60 procent van de groenten in België, maar slechts 5 procent van het fruit. De veiling van Borgloon is gespecialiseerd in fruit en was onze ideale partner.”
Jos Craemers: “In Borgloon hadden we dan weer vastgesteld dat we als gezonde, goed draaiende organisatie te weinig schaalgrootte hadden om de echt grote klanten aan te trekken, en misschien ook om op langere termijn de grote leveranciers aan boord te houden. De telers betalen een commissie, maar die kosten mogen niet te groot worden. Beide veilingen deelden dezelfde filosofie. Daardoor is het snel kunnen gaan.”
STERCK. Wat zijn de belangrijkste voordelen van de fusie?
Filip Fontaine: “De klant kan nu elk mogelijk product op 1 locatie kopen volgens het one-stop-shopping principe. Onze internationaleonderhandelingspositie wordt sterker. We hebben 160 verschillende groenten en 30 soorten fruit. In een markt die steeds meer Europees wordt, is dat brede aanbod belangrijk. Ruim 70 procent van onze groenten en van bepaalde fruitsoorten zijn voor export bestemd. De Belgische kwaliteit is royaal de beste in Europa. Op de thuismarkt kunnen we dat iets gemakkelijker valoriseren in de prijs, maar in Europa is de prijsconcurrentie bikkelhard.”
Craemers: “Het is niet zo dat de prijzen echt omhoog gaan, de prijs wordt bepaald door vraag en aanbod op Europees niveau. Maar we zijn wel beter gewapend om ons in een moeilijke markt te verdedigen. Peren kosten gemiddeld 43 cent per kilo. Als we er 45 of 47 cent van kunnen maken voor onze telers, is dat op miljoenen kilo’s een groot bedrag.”
Beperkte externe begeleiding
Voor het juridische en fiscale luik van de fusie heeft BelOrta met PWC en Foederer samengewerkt. “De rest hebben we zelf gedaan,” zegt Filip Fontaine. “Inhoudelijk kent niemand de materie beter. Dat is ook logisch. In Sint-Katelijne-Waver hebben we al drie fusies achter de rug. Dan ken je de métier een beetje (lacht).”
STERCK. Hoe is het fusietraject verlopen?
Chris De Pooter: “Vanaf de intentieverklaring door de raad van bestuur is er het normale traject met de due diligence en de procedure voor de nationale mededingingsautoriteit. Je gaat kijken hoe je de kwaliteit en het werkproces gaat organiseren, er is overleg met de vakbonden, … en uiteindelijk moeten de aandeelhouders hun goedkeuring geven.”
Fontaine: “We moesten een 3/4e meerderheid hebben in de algemene vergadering van beide veilingen. Die hebben we op 12 december tegelijkertijd georganiseerd op de twee sites. De sfeer zat goed. We hebben de telers zelfs moeten motiveren om naar de vergaderingen te komen en ja te stemmen. Velen gingen er haast van uit dat het zo wel in orde zou komen. Uiteindelijk haalden we 95 procent van de stemmen in Borgloon en 93 in Sint-Katelijne-Waver. Dat is geslaagd met felicitaties van de jury. We rekenen nu op een jaar om alles in de praktijk op elkaar af te stemmen.”
Het is de combinatie van groenten en fruit die ons zo interessant maakt.
Craemers: “In Borgloon kwamen er iets meer emoties bij kijken omdat we na 75 jaar onze naam en autonomie moesten opgeven. We hebben op de twee sites een vijftal vergaderingen besteed aan het thema en sterk gecommuniceerd over alle mogelijke vragen en antwoorden. Uiteindelijk zijn we echter geen enkel echt obstakel tegengekomen. BelOrta was voor ons de meest interessante en stabiele toekomst.”
Toekomst veilig
STERCK. Sommigen beschouwen dit als een verlies voor Limburg?
Craemers: “Het tegendeel is waar. Bepaalde Limburgers dachten misschien aan een fusie van het hele fruitverhaal in Limburg. Maar het is juist de combinatie van groenten en fruit die ons nu zo interessant maakt bij de klanten. Met de sterke nieuwe groep bieden we zekerheid in de regio Borgloon en bij uitbreiding in Haspengouw en Limburg. Er lopen zelfs gesprekken met het gemeentebestuur van Borgloon over de verwerving van de KMO-zone tegenover de veiling. We hebben een recente en goede infrastructuur, we hebben onze eigen expertise in bijvoorbeeld bewaring van fruit. Die kunnen we optimaal inzetten binnen de groep.”
STERCK. Gaan er activiteiten verschuiven?
De Pooter: “We behouden onze drie exploitatiezetels in Sint-Katelijne-
Waver, Borgloon en Zellik met een volledige service voor telers en kopers. Ook de verschillende aanvoerplaatsen met koel- en sorteerfaciliteiten blijven behouden. Dat is historisch zo gegroeid en typisch voor een coöperatie met een familiale achtergrond. Daarin moeten we niet te hard zakelijk willen denken, al moet het geheel natuurlijk rendabel zijn. De fysieke distributie van de producten kan je niet zomaar vervangen. Dat blijft plaatsgebonden. Activiteiten zoals ICT en administratie gaan we geleidelijk centraliseren."
Fontaine: “Locatie is overigens steeds meer van ondergeschikt belang. Kopers kunnen tegenwoordig van eender waar via hun pc inloggen en live een verkooporder plaatsen. De bemiddeling tussen de commerciële mensen kan perfect via de telefoon gebeuren. We hebben heel korte communicatielijnen. Ook dat is voor een stuk het familiale karakter dat we koesteren. De klanten en producenten moeten op elke locatie hun aanspreekpunten blijven hebben.”
E-verkoop
STERCK. Jullie veilingzaal is indrukwekkend. Maar de E-verkoop wint aan belang?
Fontaine: “Momenteel realiseren we ongeveer 35 procent van onze omzet via het E-verkoopsysteem en dat groeit nog permanent. De files op de weg spelen daar zeker een rol in. Maar het één sluit het ander niet uit. Grote klanten zoals de bekende supermarkten en grote inkooporganisaties zijn alle dagen aanwezig in de veilingzaal. Tegelijk werken hun inkopers ook van thuis uit. Door het prijsvormingssysteem met de klok worden vraag en aanbod scherp met elkaar geconfronteerd en ontstaan er goede prijzen.”
STERCK. Hoe verdelen jullie onderling de taken?
De Pooter: “We zijn met drie directeurs, dragen met drie de eindverantwoordelijkheid en rapporteren samen aan de raad van bestuur. Intern verdelen we een aantal taken zodat medewerkers weten wie ze moeten aanspreken. Geleidelijk aan zullen we evolueren naar 1 directeur, net zoals dat ook met andere functies zal gebeuren die nu dubbel zijn. Maar er is geen sprake van afvloeiingen. We kunnen met dezelfde mensen meer gaan doen, betere service leveren, verder specialiseren.”.
2 bekende kwaliteitslabels
In Europa heeft België de hoogste organisatiegraad op vlak van handel in groenten en fruit. Dat wil zeggen dat in ons land het grootste aantal producenten hun producten verhandelen via de veiling. Na een aantal fusiebewegingen telt België nog vijf telersverenigingen of veilingen. Daarvan is BelOrta met ongeveer 50 procent van de totale Belgische handel zelfs één van de grootste Europese spelers. Het is een coöperatieve met 4.000 producenten-aandeelhouders waarvan er 1.700 actief zijn. Zij hebben beslissingsrecht via de algemene vergadering die een raad van bestuur verkiest. De veiling heeft talrijke kwaliteitslabels waarvan er twee erg bekend zijn bij het brede publiek: Flandria voor groenten en Eburon voor Fruit.