Vanaf 1 januari geldt het nieuwe eenheidsstatuut voor arbeiders en bedienden. De proefperiode is afgeschaft, opzegtermijnen worden gelijk gesteld en ook de carensdag is verdwenen. Over de juridische aspecten is al flink wat inkt gevloeid. Maar ook een goed personeelsbeleid kan helpen om de belangrijkste gevolgen te ondervangen. “Zeker groeiende KMO’s voelen de nood aan professionalisering,” stelt Greet Mulders, HR-consultant bij SD Worx.
Motiveringsplicht
Ziekte of afwezigheid van langer dan 6 maanden kan voortaan geen motief meer zijn voor ontslag. De motiveringsplicht om medewerkers te ontslaan is voortaan strenger en gelijkgeschakeld voor arbeiders en bedienden.
Greet Mulders: “Het wordt belangrijker om medewerkers goed op te volgen en bij te sturen. In de eerste plaats om ontslag te voorkomen, maar ook om een goed dossier te hebben als het toch zover komt. Een goed evaluatiebeleid wint aan belang. Geef medewerkers duidelijke verwachtingen mee, met een functie- en competentieprofiel. Dat is niet altijd evident in een KMO. De evaluatiecyclus moet eigenlijk een doorvertaling zijn van de bedrijfsstrategie. In principe las je best drie momenten per jaar in. Eén keer om afspraken te maken en doelstellingen te bespreken, een keer om bij te sturen en een keer om formeel te beoordelen.”
Afschaffing carensdag
Binnen bepaalde paritaire comités was de carensdag al afgeschaft. In andere sectoren heeft de wijziging een grotere impact. Sommigen stellen zelfs dat arbeiders er voortaan twintig verlofdagen bijkrijgen.
“Dat is te kort door de bocht,” zegt Greet Mulders. “De afschaffing is een goede gelegenheid om het ziekteverzuim onder de loep te nemen. Daar bestaan verschillende instrumenten voor. Individuele gesprekken met medewerkers kunnen werksfeer, stijl van leidinggevenden, organisatiestructuur, sterktes en zwaktes in kaart brengen. Factoren zoals arbeidsomstandigheden, loon en werkzekerheid hebben niet altijd rechtstreeks een positieve invloed op motivatie. Maar ze kunnen wel voor demotivatie zorgen.
Afschaffing carensdag is goede gelegenheid om ziekteverzuim te bekijken.
Een hoog ziekteverzuim is vaak een uiting van niet-betrokkenheid. Gemotiveerde medewerkers blijven niet voor de minste verkoudheid thuis. Op basis van een gerichte bevraging kan een actieplan opgesteld worden om de betrokkenheid te verhogen en weerstanden weg te werken.”
Afschaffing proefperiode
De proefperiode was geschikt om langs twee kanten een nieuwe werksituatie af te toetsen. De werkgever kon checken of de medewerker over de juiste talenten en competenties beschikt en bij het bedrijf past. De werknemer kon ervaren of de job en het bedrijf hem of haar beviel. Deze proefperiode valt nu weg.
“Het is voortaan nog belangrijker om goed te omschrijven welke profielen je zoekt. Wat is onze bedrijfscultuur? Welke mensen passen binnen ons bedrijf? Welke verwachtingen hebben we? Dat zijn elementen om in het aanwervingsproces goed over na te denken,” aldus Greet Mulders. “De attitude van de medewerker is cruciaal." En wat als iemand tegenvalt? "Dan val je meteen in de nieuwe en vaste opzegtermijnen. Als de werkgever de opzeg geeft in de eerste negen maanden, is er per periode van drie maanden twee weken opzeg. Maar de motiveringsplicht blijft gelden.”
Onthaalbeleid
Goede profielen worden schaarser en de eerste aanloopperiode moet meteen goed zijn. Een goed onthaalbeleid kan een rol spelen om de integratie tijdens de eerste dagen en weken vlot te laten verlopen.
Greet Mulders: “Uit onderzoek blijkt dat de eerste zes maanden bepalend zijn of iemand in de organisatie blijft of niet. Duid iemand aan die zich over de nieuwe medewerker ontfermt, zorg dat de werkplek en de contracten in orde zijn, …. Zeker de groeiende KMO’s vanaf 15 tot 20 mensen voelen de nood om hun structuur te professionaliseren.”.
Kent u het eenheidsstatuut? Doe de test!
Weet u wat er sinds 1 januar effectief is veranderd? Heeft uw onderneming al de nodige stappen ondernomen? Op www.sdworx.be kan u aan de hand van 10 vragen uw inhoudelijke kennis testen en ontdekken in welke mate het eenheidsstatuut impact heeft op uw organisatie. U krijgt meteen uw score en kan uzelf ook vergelijken met de andere respondenten.
Op dezelfde website biedt SD Worx ook een informatienota over het eenheidsstatuut, die ook gratis opvraagbaar is voor niet-klanten.