Door de COVID-19-pandemie kwamen bedrijven in een woeliger vaarwater. Bestuurders van vennootschappen nemen beslissingen om de toekomst van de onderneming te vrijwaren. Maar hoever reikt hun aansprakelijkheid?
Beperking verantwoordelijkheid
Sinds het nieuwe Wetboek Vennootschappen en Verenigingen (WVV) is de bestuursaansprakelijkheid beperkt tot een plafond, gekoppeld aan de omzet en het balanstotaal van de vennootschap. De aansprakelijkheid betreft het niet zorgvuldig uitvoeren van het bestuursmandaat waardoor er schade veroorzaakt wordt. De bestuurder is niet zorgvuldig wanneer hij een handeling stelt die afwijkt van wat voorzichtige en zorgvuldige bestuurders in dezelfde omstandigheden zouden doen. Dit risico is verzekerbaar.
Onbeperkt aansprakelijk in bepaalde gevallen
De beperkte aansprakelijkheid geldt niet voor een herhaalde lichte fout, een zware fout en een fout met het oogmerk om te schaden, specifieke wettelijke verplichtingen opgenomen in het WVV (o.a. de volstorting van aandelen) en fouten in verband met onbetaalde bedrijfsvoorheffing, btw en RSZ-schulden.
Meldingsplicht
Indien een bestuurder inbreuken vaststelt van andere bestuurders, dan ontsnapt hij aan zijn hoofdelijke aansprakelijkheid door de inbreuk schriftelijk te melden aan de andere leden van het bestuursorgaan. De bestuurder kan echter nooit ontsnappen aan zijn aansprakelijkheid tegenover de fiscus en de RSZ.
Opletten bij nakend faillissement
Wanneer de continuïteit van de vennootschap in het gedrang komt, neemt het bestuursorgaan maatregelen die het bestaan van de vennootschap voor minstens twaalf maanden waarborgt. Binnen de twee maanden na vaststelling van het negatieve netto-actief roepen ze de Algemene Vergadering samen die zal beslissen over de maatregelen of de ontbinding van de vennootschap.
De bestuursaansprakelijkheid die ingeroepen kan worden bij een faillissement betreffende inbreuken op wetgeving en statuten, het niet tijdig aangeven van het faillissement (binnen de maand na betalingsstop), het verderzetten van een vennootschap die niet meer te redden is, het aangaan van verbintenissen die de vennootschap verder verarmen, een grove fout zoals het overdragen van de levensvatbare delen van de vennootschap aan boekwaarde naar een verbonden onderneming en fouten m.b.t. schulden tegenover de fiscus of de RSZ.
Naast de financiële aansprakelijkheid kunnen aan de bestuurder in sommige gevallen strafsancties zoals gevangenisstraffen en geldboetes opgelegd worden.
Verslaggeving
De bestuurder dient zijn beslissingen over het voortbestaan van de onderneming op te nemen in de verslagen van de raad van bestuur. De bestuurder zal immers zijn beweegredenen moeten bewijzen wanneer zijn aansprakelijkheid ingeroepen wordt.
Financiële prognose
Het is belangrijk dat het bestuursorgaan een goed zicht heeft op de financiële positie van de vennootschap. Het opstellen van prognoses is hierbij primordiaal.
Wij willen u, als accountants en adviseurs van FALQ, hierbij graag adviseren.
Falq
www.falq.be