Een rijkelijk verleden. Het typeert niet enkel ex-mijngemeente Beringen maar ook het aangrenzende Leopoldsburg met het bekende Kamp van Beverlo. Burgemeesters Thomas Vints (CD&V) en Marleen Kauffmann (CD&V) schetsen het economisch landschap en onthullen hun troeven voor ondernemers.
STERCK. Kunt u het economisch landschap van uw gemeente schetsen?
Thomas Vints: “Tot 1989 was Beringen erg afhankelijk van de steenkoolmijn. De sluiting veroorzaakte een hoge werkloosheid. Door de jaren heen heeft Beringen zich ontwikkeld tot een stad met veel bedrijvigheid. We tellen vandaag zo’n actieve 4.000 btw-nummers. Op het grondgebied van Beringen ligt het industrieterrein West-Limburg (het voormalige Ravenshout). Dat is op Genk na het grootste industrieterrein van Limburg. Ook hebben we kleinere kmo-zones waardoor Beringen zowel grote bedrijven als kleinere kmo’s kan huisvesten. De goede ligging naast de E313 en het Albertkanaal zijn onze grootste troeven. Daarnaast geraak je vanuit Beringen vlot aan de verkeerswisselaar in Lummen en de Haven van Antwerpen.”
Marleen Kauffmann: “Leopoldsburg ligt in het westen van de provincie, tussen Lommel en Beringen. Het centrum van Leopoldsburg ligt in de afbakening van het kleinstedelijk gebied. Het is de bedoeling om binnen die afbakening de activiteiten te versterken, te concentreren en te stimuleren. Vandaag telt onze gemeente zo’n 16.200 inwoners. We hebben een kleine oppervlakte en een bevolkingsdichtheid dubbel zo hoog als het Limburgs gemiddelde. De belangrijkste functie van Leopoldsburg? Wonen. Er is in verhouding met andere gemeenten misschien iets minder economische bedrijvigheid. Wat de gemeente wel typeert: de militaire basis. Defensie is dan ook de grootste werkgever. En het centrum staat vooral gekend voor de verschillende horecazaken en detailhandel.”
STERCK. Is er nog ruimte op de industrieterreinen?
Kauffmann: “De industriezones van Leopoldsburg zijn in privéhanden. Zelf hebben we geen eigendommen, met uitzondering van het huidige recyclagepark. In de Tunnelstraat liggen nog twee onbebouwde percelen en de site van Eurorent staat te koop. Op Reigersvliet is er nog zo’n 6 hectare voorzien voor de ontwikkeling van een kmo-zone. Momenteel is dit gedeelte nog eigendom van Defensie maar het is de bedoeling om dit op korte termijn te verwerven en te ontwikkelen.”
Vints: “Ook bij ons wordt de beschikbare ruimte razendsnel ingevuld. We hebben op dit moment nog zo’n 20 hectare in eigen beheer. Als ex-mijngemeente hebben we in het verleden braakliggende terreinen aangekocht om vervolgens te ontwikkelen volgens onze eigen voorwaarden. Die percelen verkopen we dit jaar nog.”
Divers beeld
STERCK. Welke sectoren overheersen in jullie gemeenten?
Vints: “We merken de laatste jaren dat meer en meer logistieke spelers zich hier vestigen. Ik denk dan bijvoorbeeld aan Mobis Parts Europe en Katoen Natie. Andere grote bedrijven in Beringen zijn Euro Shoe Group (Bristol), Arcomet, Golazo, Ridley en Het Poetsbureau. Telecombedrijf Essec bouwt dit jaar nog een gloednieuw hoofdkantoor. Met Borealis en Chevron Phillips Chemicals hebben we ook twee grote chemische bedrijven op ons grondgebied. ”
Kauffmann: “De grootste werkgever in Leopoldsburg is ongetwijfeld Defensie. De scholengemeenschap staat op de tweede plaats. Grote kleppers in Leopoldsburg zijn onder andere Verellen, Kimpen, ITEC en Stratica.”
STERCK. Zijn er veel familiebedrijven?
Kauffmann: “Ja. Zeker in de kmo-zone. Ik denk dan bijvoorbeeld aan Houthandel Kimpen, Reclame Quintens, natuursteenhandel Cominotto en tegelzaak Quadrifoglio. Daarbuiten zijn er nog een aantal bedrijven die al meerdere generaties in Leopoldsburg zitten zoals Bouwmaterialen Mallants, Houthandel Verellen, Vermobo, Garage Berckmans en schildersbedrijf Van Gompel.”
De grootste werkgever in Leopoldsburg is ongetwijfeld Defensie.
Vints: “Zowel Euro Shoe Group en Brouwland zijn bedrijven die al meerdere generaties in Beringen zitten. Brouwland is echt een mooi voorbeeld. Dat is kleinschalig gestart en uitgegroeid tot een erg succesvol bedrijf. Onlangs kwam Brouwland nog in de media. Bart Balis staat inmiddels al 35 jaar aan het roer. Hij is nu op zoek naar een nieuwe CEO. En hij startte onlangs met Brewmine TAP, een nieuwe stadsbrouwerij in Hasselt.”
STERCK. Hoe zit het met belastingen in jullie gemeenten?
Kauffmann: “Eerder gemiddeld. Leopoldsburg heft 850 opcentiemen op de onroerende voorheffing. Een belasting op drijfkracht is er niet. Er zijn wel nog belastingen op commerciële vestigingen maar die hebben we in 2020 en 2021 niet geïnd ter ondersteuning van de omzetverliezen die bedrijven hadden door de pandemie. In totaal bedraagt die belasting zo’n 45.000 euro op jaarbasis.”
Vints: “We schaften onlangs de belasting op drijfkracht af en voerden een belasting op oppervlakte in. De reden? Die belasting op drijfkracht had slechts een impact op een zevental bedrijven. We begrijpen dat niemand graag belastingen betaalt, maar nu zijn de lasten verdeeld over iets meer schouders.”
Lutgart
STERCK. Wat zijn de speerpunten van het beleidsplan?
Vints: “We zetten in op de ontwikkeling van extra industrieruimte en de optimalisatie van de bestaande kmo-zones. Handelaars in de verschillende handelscentra ondersteunen we door subsidies voor investeringen en samenwerking te bevorderen. En daarnaast doen we veel inspanningen om jonge starters te stimuleren. In de voormalige Sint-Lutgartschool aan de Brouwerstraat hebben we samen met Provincie Limburg en Unizo Limburg Lutgart opgericht. Dat is dé plek waar jonge of startende ondernemers op een laagdrempelige manier kunnen proeven van het ondernemersleven. Door corona was er wat vertraging maar sinds 2021 zijn we eindelijk actief. Je vindt in Lutgart een mix van bedrijvigheid, ontmoetingsmogelijkheden en cultuur- en sportverenigingen. Denk maar aan een vegan restaurant, een theatergezelschap, toffe winkeltjes, een koffiebar … De site zit intussen helemaal vol.”
Kauffmann: “In Leopoldsburg zetten we deze legislatuur fors in op de optimalisatie van het centrum. Onze handelskern is erg compact. Er is een unieke mix van horeca en shopping, maar al bij al is de kern weinig aantrekkelijk. We bekijken nu welke inspanningen er nodig zijn om daar verbetering in te brengen. Om nog iets meer bedrijvigheid naar het kernwinkelgebied te krijgen, kunnen starters in de stadskern een premie krijgen tot maximaal 10.000 euro. Daarnaast wordt er ook een nieuw toeristisch fietspad aangelegd van Leopoldsburg naar Bosland. Zo proberen we ook de toerist die Leopoldsburg per fiets aandoet uit te nodigen voor een museumtrip en een bezoek aan de plaatselijke horeca.”
Strategische ligging
STERCK. Welke troeven biedt de regio voor ondernemers?
Vints: “De strategische ligging aan de autosnelweg en het Albertkanaal is een eerste troef. Daarnaast zijn onze industriezones en handelspanden nog betaalbaar in vergelijking met de regio’s rond Antwerpen en Brussel. Ook het relatief grote inwonersaantal (ca. 47.000) is een troef voor ondernemers. Vergeet niet dat we na Hasselt en Genk de derde grootste stad van Limburg zijn. En dankzij de ontwikkeling van be-MINE komen er steeds meer toeristen naar Beringen. Daar plukken de ondernemers ook heel wat vruchten van.”
Kauffmann: “Leopoldsburg is zowel goed bereikbaar met de wagen als met het openbaar vervoer. Bovendien kun je in onze gemeente nog vlot overal gratis parkeren. Enkel in het centrum is er een blauwe zone zodat bezoekers vlakbij een handelszaak kunnen parkeren. De huidige ontwikkelingen bieden bovendien veel potentieel. Denk maar aan de komst van Liberation Garden (zie verder, nvdr.). Daar plukt de middenstand ongetwijfeld ook de vruchten van. Andere pluspunten zijn de betaalbaarheid van gronden en handelspanden én de subsidiemogelijkheden voor handelaars die zich in het kernwinkelgebied willen vestigen. Ook goed om te weten: de kleinschaligheid van Leopoldsburg vinden heel wat ondernemers ook een troef. Iedereen kent elkaar. Dat schept een band en zorgt voor fijne samenwerkingen.”
Kleinhandel en horeca
STERCK. Hoe zit het met kleinhandel en horeca?
Kauffmann: “Het centrum is eerder compact met brede straten in dambordpatroon. Er is een ruim aanbod en mooie mix van verschillende horecazaken. Ook goed om te weten: er zijn voldoende parkeermogelijkheden en een station met een regionaal Hoppinpunt. Op zaterdag is er een wekelijkse markt en wie wil snuisteren tussen antiek of prullaria kan elke zondag (van april tot oktober) terecht op de rommelmarkt op het Koningin Astridplein.”
De goede ligging naast de E313 en het Albertkanaal zijn onze grootste troeven.
Vints: “Beringen telt zo’n 620 handelszaken. Daarmee staan we op de vijfde plek in Limburg. In tegenstelling tot grote handelssteden zoals Hasselt hebben we niet één handelskern, maar vijf kleinere: Paal, Koersel, Beverlo, Beringen-Mijn en Beringen. Die kleinschaligheid resulteert in gezelligheid. We hebben gezellige cafés, goede brasserieën en restaurants en flink wat overnachtingsmogelijkheden maar er is zeker nog wat potentieel voor extra horecazaken.”
Liberation Garden
STERCK. Is er veel leegstand?
Vints: “Op residentieel vlak zijn we een snelgroeiende stad. Qua instroom zitten we zelfs in de top vijf van Limburg. Vooral in Paal is er veel vraag naar extra wooneenheden. Het commerciële leegstandscijfers bedraagt een kleine 11%, iets minder dan het Limburgse gemiddelde van 13,3%.”
Kauffmann: “Er zijn bij ons ook nog wat leegstaande panden die ingevuld kunnen worden. We geloven wel dat we met de komst van Liberation Garden het centrum van Leopoldsburg economisch kunnen versterken. Liberation Garden ligt op wandelafstand van het centrum en opent eind dit jaar. De ambitie is om jaarlijks 50.000 bezoekers aan te trekken.”
STERCK. Wat brengen jullie gemeentes in de toekomst nog?
Kauffmann: “Het toeristisch fietspad en Liberation Garden waar ik het eerder over had. Daarnaast willen we ook vanuit het centrum verbindingen realiseren met het Koningin Astridplein, het Cultuurcentrum, de stationsomgeving, de kanaalkom … Samen met een team van experts van VLAIO en het project #NDK (Naar de Kern, nvdr.) van de Provincie Limburg werken we eraan om de aantrekkingskracht van het centrum te verhogen.”
Vints: “Beringen is een snelle groeier. Zowel op het vlak van inwoners, bedrijven als toerisme. Met de uitbouw van belevingscentrum be-MINE PIT trekken we weldra ongetwijfeld nog meer volk naar Beringen. We promoten de troeven van onze stad ook fors. Met activiteiten zoals de Baloise Belgium Tour en het tv-programma Klopjacht op VIER zetten we Beringen op Vlaams niveau op de kaart. Weldra komt er ook nog be-NATURE. Erfgoed en natuur versmelten dan in de kolenwasserijen. Dat zal de fiets- en horecabeleving alleen maar ten goede komen. En daar profiteren de ondernemers uit Beringen uiteraard ook van.”
STERCK. Hebben jullie een ondernemersclub?
Kauffmann: “Er is al jaren een UNIZO-afdeling voor ondernemers in Leopoldsburg. Er is eveneens een adviesraad lokale economie om de belangen van alle ondernemers in Leopoldsburg te behartigen en zo de vinger aan de pols te hebben. Daarnaast hebben we tijdens de pandemie het platform Leopoldsburgonderneemt.be gelanceerd om lokaal ondernemen te ondersteunen.”
Vints: “De stad werkt nauw samen met ondernemers. Al dan niet via een ondernemersclub. We hebben een middenstandsraad voor kleine handelaars, er is een UNIZO-afdeling actief en de Ondernemersclub Beringen (OCB). Samen werken we ideeën uit om een zo ondernemersvriendelijk mogelijk stad uit te bouwen.”
STERCK. Thomas, kan u nog wat meer vertellen over DYZO?
Vints: “DYZO staat voor Dynamiseren van Zelfstandige Ondernemers in moeilijkheden. Dat Vlaamse project bestaat al een aantal jaar. Ondernemen gebeurt nu eenmaal met vallen en opstaan. Zit je bedrijf in moeilijkheden? Dan willen we de ondernemer in kwestie graag ondersteunen. We hebben hier vooral een regiefunctie. Dat wil zeggen dat we de ondernemer doorverwijzen naar de juiste experts op economisch, juridisch en psychologisch vlak om hulp in te schakelen en hun zaak te redden. Elke tweede maandag van de even maanden zit er een DYZO-medewerker in het stadhuis van Beringen.”