De gemeenten Heusden-Zolder en Lummen zijn niet alleen goede buren, ze hebben ook heel wat gemeenschappelijke troeven voor ondernemers. Burgemeesters Mario Borremans (GOED) en Luc Wouters (CD&V) vertellen graag wat meer over hun beleid, hun toekomstplannen én onthullen welke acties zij ondernemen om de lokale ondernemers een duwtje in de rug te geven.
STERCK. Kan u het economisch landschap even schetsen?
Mario Borremans: “Volgens een studie van POM Limburg lift Heusden-Zolder mee op de gouden cirkel rond Hasselt. Onze economische activiteiten liggen beduidend hoger dan in de rest van Limburg. Dit resulteert in meer dan 14.000 arbeidsplaatsen in uiteenlopende sectoren. Een grote werkgever is de dienstensector, de overheid en – dankzij het Sint-Franciscusziekenhuis – uiteraard de gezondheidszorg. Verder hebben we twee grote industriezones : Zolder-Lummen en de Schacht, én drie ambachtelijke zones: de Veenlanden, de Zolliken en de Lange Beemden.”
Luc Wouters: “Onze gemeente is ongeveer zo’n 400 bedrijven rijk, maar je kunt niet zeggen dat er één tak specifiek uitspringt. Die spreiding betekent ook wel dat je minder kwetsbaar bent. Vandaag evolueert de wereld zo snel dat geen enkele sector nog kan zeggen dat hij onaantastbaar is. De grote industriezones bevinden zich aan het Albertkanaal. Daar ligt onze gemeenschappelijke industriezone Zolder-Lummen, de grote zone rond Genenbos-Gestel en het gebied rond de Kolenhaven. Dichter bij het centrum vinden we meerdere kmo-zones, zoals bijvoorbeeld Lindekensveld.”
TOP 500
STERCK. Welke zijn de grootste bedrijven van jullie gemeenten?
Wouters: “Bij ons zit de wereldvermaarde paardenkliniek Equitom. Zij verzorgen paarden uit maar liefst 68 landen wereldwijd en breiden hun innovatieve technieken steeds verder uit. Da’s de absolute wereldtop, toch wel iets om heel fier op te zijn als gemeente. Maar ook Friesland Campina is een prachtvoorbeeld: destijds gestart als kleine Meldertse melkerij en intussen uitgegroeid tot een wereldspeler in de zuivelindustrie. Maar ik denk bijvoorbeeld ook aan het sigarenbedrijf Scandinavian Tobacco Group en Sabca, één van de belangrijkste lucht- en ruimtevaartleveranciers in België.”
Borremans: “Bij ons zijn ook heel wat klinkende namen gevestigd, zoals het bekende BergHOFF Worldwide, Colas, Metaco, Maris Technics en het distributiecentrum van warenhuisketen ALDI. In Heusden-Zolder liggen 17 bedrijven die genoteerd staan in de top 500 van ondernemersorganisatie VKW Limburg. Dat lijkt me zeker niet slecht voor een middelgrote gemeente.”
STERCK. Zijn er ook veel familiebedrijven?
Borremans: “Absoluut. Denk maar aan Groep Ceyssens, die zich wereldwijd bezighoudt met alles wat met ramen te maken heeft. Maar we hebben ook DSSV. Zij bedienen heel Limburg qua afwatering en industriële reinigingen. En dan heb je nog Schaverij Lenzo en Paesen Trucks. Veel van hen zijn klein gestart, maar inmiddels bekend in Limburg en ver daarbuiten.”
Wouters: “Er hebben heel wat Lummense ondernemers mooie bedrijven opgericht, zoals Carmans NV, Vanherle Dakdichting, MetaCoat Vanderstraeten NV, Metalix van de familie Kempeneers en het interieurbouwbedrijf Luyten Interiolizers. Zij hebben niet alleen lokaal een grote betekenis, maar ook ver daarbuiten.”
Gegeerde regio
STERCK. Welke troeven biedt de regio voor ondernemers?
Wouters: “We hebben een grote gezamenlijke troef: we liggen aan het belangrijkste kruispunt van Vlaanderen, namelijk dat van de E313 met de E314 en daarnaast ligt ook nog het Albertkanaal op ons grondgebied. Dat zorgt voor een geweldige bereikbaarheid. Bijgevolg zitten we ook met dezelfde (positieve) problematiek: alle bedrijventerreinen zijn volzet. Hier en daar liggen nog wel wat reserves, maar die zijn allemaal in private handen. Af en toe zijn er wel eigenaars die een stukje grond verkopen om vervolgens dat geld te investeren in uitbreiding of innovatie. Of we zagen bijvoorbeeld na het vertrek van Caterpillar naar Beringen, dat de site zich razendsnel terug ontwikkelde. Intussen vonden er al zo’n veertigtal kmo’s hun onderkomen. Hét bewijs dat Lummen een sterke aantrekking heeft op ondernemers. Het mooie is dat die sites dan vaak een erg kwaliteitsvolle upgrade krijgen. De bedrijvigheid in het ondernemerslandschap staat nooit stil.”
We behoren tot de gemeenten met de laagste belastingdruk van heel Limburg, ook qua personenbelasting.
Borremans: “Wij hebben natuurlijk nog wat extra polen, zoals het autocircuit van Heusden-Zolder, het enige racecircuit van Vlaanderen. En natuurlijk de state-of-the-art velodroom die nu in aanbouw is. Dat wordt echt het mekka van de fietsbeleving. Tegen het bouwverlof van volgend jaar moeten de werken afgerond zijn. Maar ook ons culturele erfgoed zorgt voor een grote aantrekking: wij spelen ons mijnverleden ook als troef uit. Zag je trouwens het gloednieuw CVO-gebouw al op het bedrijventerrein ? Dat is het eerste volledige passiefgebouw voor volwassenenonderwijs in Vlaanderen. Allemaal dingen die een grote meerwaarde betekenen voor Heusden-Zolder.”
Wouters: “Die velodroom gaat echt wel een uitstraling geven, niet alleen in Limburg, maar ook in Vlaanderen en ver daarbuiten. We zijn toch ook verbonden met dit project door Marc Wauters, die tijdens de Tour de France met zijn gele trui door Lummen reed. Dat blijven iconische beelden waar we enorm trots op zijn. We zijn misschien zelfs een béétje jaloers, maar op een positieve manier. Het is Heusden-Zolder gegund. Ik ben trouwens als fervent fietser al eens gaan oefenen op de piste in Aigle, waar de hoofdzetel van de UCI gevestigd is. Mario, bereid je dus maar al voor op een race als de velodroom klaar is (lacht)!”
Goed om te wonen, werken én leven
STERCK. Hebben jullie veel overeenkomsten als gemeenten ? Of eerder verschillen?
Wouters: “We lopen qua oppervlakte bijna gelijk, we zijn allebei zo’n 5.300 hectare groot. Maar het grote verschil zit ‘m in het aantal inwoners: wij hebben minder dan de helft van Heusden-Zolder, 15.000 tegenover 34.000. Dat komt mede doordat we nog enorm veel mooie natuurgebieden hebben liggen. In het noorden hebben we de Vallei van de Zwarte Beek, die is op Europees niveau beschermd. En in het zuiden ligt de Demervallei, waar heel veel water samenvloeit in het Schulensmeer en de Goerebeekvallei. Daartussenin hebben we de Diestiaanheuvels, waar de bewoning en industrie op zijn geaccentueerd. Dit zorgt voor een heel mooi landschappelijk kader in onze gemeente, dat niet alleen qua bereikbaarheid aantrekkelijk is, maar ook voor de rust. We hebben ook een mooi aanbod qua werkgelegenheid. We bieden zo’n 7.500 arbeidsplaatsen aan en als we de pendelstromen bekijken, zien we dat er 1.300 pendelaars meer naar Lummen komen dan dat er naar buiten gaan.”
Borremans: “Wij hebben natuurlijk dat rijke mijnverleden. Mijn voorgangers hebben dat destijds goed aangepakt met de inrichting van bedrijventerrein de Schacht. De laatste tien jaar hebben we dat cultureel erfgoed echt wel opgewaardeerd door het een zinvolle invulling te geven en het hele cultuurgebeuren daar onder te brengen. We zijn er ook heel fier op dat we door Toerisme Vlaanderen geselecteerd zijn als Flanders Heritage Venue, waardoor we gepromoot worden als internationaal bekende MICE-site. We gaan het project De Schacht de komende jaren nog veel sterker uitbouwen. Zo wordt onder andere de schachttoren gerenoveerd, zodat bezoekers binnenkort ook de nok kunnen bezoeken. Uniek voor Limburg. Daar wordt een skylounge in ondergebracht met zicht over de hele site. Maar er staan nog heel wat ontwikkelingen in de steigers die door privéondernemers worden gedaan.”
Wouters: “Dat is inderdaad een zeer mooie site. We brachten ons vaccinatiecentrum onder in Watt17, dat gaf het geheel bijna een symbolische betekenis. Veel mensen hebben daar gewerkt in de mijnen. Dat mijnverleden heeft zoveel betekend voor Limburg en is daar nog zo sterk aanwezig. Heusden-Zolder verdient absoluut een applaus voor dat project.”
STERCK. Werken jullie dan vaak samen als ‘buren’?
Borremans: “Wij zitten als Limburgse burgemeesters sowieso vaak samen met de gouverneur. Luc richt zich over het algemeen eerder op Herk-de-Stad en Halen, terwijl ik meer richting Beringen en Houthalen kijk. Mede door dat gedeelde mijnverleden. Maar uiteraard zijn we collegiaal.”
Wouters: “We hebben toch al enkele vruchtbare samenwerkingen lopen. Denk maar aan het vaccinatiecentrum. Dat verliep echt vlekkeloos. We kregen enorm veel positieve respons van de burgers. Maar we hopen dat er nu ook in de ontsluiting van de Kolenhaven schot in de zaak komt. Ondanks het feit dat daar zoveel industrie aanwezig is, ligt daar eigenlijk geen degelijke ontsluiting. Alle transport moet via lokale wegen of woonstraten. We zijn dus absoluut vragende partij om daar een route aan te leggen die rechtstreeks naar de autosnelweg leidt. De discussie over de juiste locatie loopt al jaren. Nu hebben we een gezamenlijk standpunt ingenomen, met inbegrip van onze gemeentebesturen en de ondernemers. De creatie van dat draagvlak is een gigantische stap vooruit. Nu wachten we tot Vlaanderen de nodige initiatieven neemt om alles in gang te zetten.”
Ondernemers ondersteunen
STERCK. Hoe zit het eigenlijk met de belastingen in jullie gemeenten?
Borremans: “Wij hebben enkel nog de belasting op drijfkracht. Daar komt niet elk bedrijf voor in aanmerking, maar de grote spelers wel.”
Wouters: “In ons beleidsplan was één van de ambities het afschaffen van de belasting op drijfkracht. Dat is intussen gerealiseerd. Dus een extra troef naast het feit dat we behoren tot de gemeenten met de laagste belastingdruk van heel Limburg, ook qua personenbelasting en onroerende voorheffing. Door de afschaffing van de belasting op drijfkracht willen we het ondernemerschap ten volle ondersteunen.”
STERCK. Hebben jullie nog initiatieven ter ondersteuning van lokale ondernemers?
Wouters: “We hebben een specifieke ambtenaar aangesteld als aanspreekpunt voor ondernemers en voor de coördinatie van hun dossiers. Samen met Heusden-Zolder hebben we een ondernemersclub. Daar is die ambtenaar ook aanwezig om alle vragen en bekommernissen van de ondernemers te capteren en aan het gemeentebestuur over te maken, zodat we gericht actie kunnen ondernemen.”
Borremans: “Bij ons is dat gelijkaardig. Er zit ook iemand van onze dienst Lokale Economie in de ondernemersclub, maar we hebben ook een handelsconsulent voor starters. Die maakt beginnende ondernemers wegwijs in het landschap en staat hen met raad en daad bij tot ze goed vertrokken zijn.”
STERCK. Zijn er ook pop-ups?
Wouters: “Naast enkele tijdelijke pop-up zomerbars, hebben we dat niet echt. Maar die zomerbars zijn wel een heel goede ‘testcase’ voor mensen die de ambitie hebben om de horeca in te gaan. Daar krijgen ze al een goed idee van wat werken in de horeca nu echt inhoudt, zowel de goede als de minder goede kanten. Het is hard werken.”
STERCK. Over horeca gesproken: hoe zit het met daarmee? En de handel?
Borremans: “Onze gemeente telt zo’n 150 horecazaken. Enkele jaren geleden stelden we een strategisch commercieel plan op voor het grondgebied Heusden-Zolder. De kleinhandel spreidt zich hoofdzakelijk uit over het multiculturele kernwinkelgebied Cité, daar liggen ook enkele grote spelers zoals Action, Jumbo, Lidl en ALDI. Het was een goede keuze om die zaken daar te centraliseren. Daarnaast hebben we ook nog de kleinere handelscentra in centrum Heusden en Zolder.”
Wouters: “Ik zou die activiteit graag wat sterker activeren en het aanbod uitbreiden. We willen meer beleving en bedrijvigheid naar het centrum brengen. We deden al heel wat investeringen om het centrum op te waarderen. Momenteel beginnen die zaadjes stilaan te ontkiemen, want we kregen zopas nog een aanvraag voor een nieuwe koffiezaak en een nieuwe broodjeszaak. Er komen ook meer en meer mensen naar het centrum. Je merkt goed dat er een positieve verandering op til is. Maar een echte handelskern uitbouwen met grote ketens, hetgeen ik aanvankelijk ambieerde, zit er niet in. Maar dat neemt niet weg dat er in ons centrum voldoende te beleven moet zijn. Dat komt in orde.”
Open blik naar de toekomst
STERCK. Is de coronacrisis al een beetje verteerd?
Wouters: “Qua faillissementen zien we niet echt een stijging tegenover andere jaren. Zoals ik al aanhaalde: de sectoren zijn zo verspreid dat de klappen nooit té desastreus zijn. Maar uiteraard heeft elk bedrijf wel geleden. En als we naar de energiecrisis van vandaag kijken, vrees ik dat die impact veel groter gaat zijn. Helaas.”
De state-of-the-art velodroom die nu in aanbouw is wordt het mekka van de fietsbeleving.
Borremans: “Dat is bij ons hetzelfde verhaal.”
STERCK. Wat brengen jullie gemeentes in de toekomst voor ondernemers?
Borremans: “Het feit dat we ‘vol’ zitten, biedt natuurlijk maar een beperkte ruimte voor initiatieven. Maar we zijn wel volop met POM Limburg aan het uitkijken naar extra bedrijventerreinen. Ik denk dat we vooral sterk moeten blijven inzetten op het creëren van een ondernemersvriendelijk klimaat. Zowel binnen het gemeentebestuur als de ondernemersclub. Én elke ondernemer die met vragen zit, met raad en daad bijstaan.”
Wouters : “Ik sluit me daar volledig bij aan. Ons meerjarenplan heet niet voor niets ‘Ambitieus en Dynamisch Lummen’. We willen de aanwezige dynamiek in de ondernemerswereld blijven ondersteunen en – waar we kunnen – dat extra duwtje in de rug geven.”