Examens. Reizen naar een ver, exotisch land. Spreken voor publiek. Onzekerheid over de toekomst. Het nieuws. Een relatiebreuk. Een overvolle to-dolijst en oh zo weinig tijd. Allemaal zijn het zaken die, vroeg of laat in mijn leven, voor stress zorgden en de gekende neveneffecten met zich meebrachten. Lichtgeraaktheid. Piekeren. Neerslachtigheid. Slecht slapen. Maar ook: buikpijn, hoofdpijn, een onverklaarbare uitslag op mijn bovenrug, enzovoorts.
Het is dus ook niet vreemd dat ik mijn hele leven stress associeerde met ‘iets slechts’. Iets dat ik beter zoveel mogelijk kon vermijden. Een rustig, stressloos leven: daar zou ik voor gaan. Mijn lichaam en geest zouden me er dankbaar voor zijn.
Ik trok dan ook ogen open toen ik in de zomer van 2020, al wandelend en luisterend naar een podcast, het woord ‘eustress’ oppikte. Eu-stress of goede stress. Ja hoor, dat was dus ook een ding. Disstress – of slechte stress – kende ik helaas maar al te goed. Maar eustress, zo leerde ik, was broodnodig voor lichaam en ziel om optimaal gezond te zijn én te blijven. Bovendien vertelde de spreker – en nu spitste ik mijn oren pas echt – dat kortstondige, bewust veroorzaakte eustress ervoor kan zorgen dat je beter gewapend bent tegen acute disstress. Door je lichaam én geest af en toe te trainen met eustress word je minder gevoelig aan al die minder leuke neveneffecten van disstress. Daar wilde ik meer over weten.
Thuis ging ik op zoek naar manieren om af en toe bewust eustress of goede stress te ervaren. Ver moest ik niet zoeken. Dé meest gekende, en voor de hand liggende veroorzaker van eustress is sport. Tijdens een stevige work-out van pakweg een uur push je jezelf om door te zetten. Ook al wil je eigenlijk liever na 30 minuten de handdoek in de ring gooien en opgeven. Toch zet je door. Want je weet, straks na afloop van dat uur, voel je je top. Trots dat je gefinisht bent en dat je je grenzen weer een stukje verlegd hebt. Bovendien geraak je met elke work-out die je finisht, meer en meer gewend aan de stress die sporten met zich meebrengt. En kan je dus meer eustress aan.
Maar het – voor mij – leukste neveneffect? Word je in het dagelijks leven plots geconfronteerd met een stresserende situatie, bijvoorbeeld op de werkvloer, dan schiet je niet meer holderdebolder in paniekmodus. Maar weet je uit ervaring: ik kan dit aan.
Sinds die zomer van 2020 ontdekte ik gaandeweg tal van manieren om eustress te ervaren in mijn leven. Sommige al plezanter dan andere. Een korte douche bleek er zo eentje te zijn. Ik wilde al langer mijn koffie-inname verminderen, maar miste dat cafeïneshotje in de morgen toch wel. Sinds ik las dat het oppeppend effect van een koude douche ’s ochtends gelijkstaat aan dat van één tasje koffie, was ik verkocht. Ja, het deed even pijn, zowel fysiek als mentaal, die eerste keren. Maar gaandeweg, geraakte ik verknocht aan het koude water in de ochtend.
Een andere manier om eustress te ervaren, bleek me ook al mijn hele leven te omringen. Want wat bleek: een sauna of infraroodcabine zorgt voor een hitteprikkel die ervaren wordt als eustress. Nu de herfst in het land is, en straks de koude wintermaanden zich aandienen, is niks zo heerlijk om de houten cabine goed heet te stoken. Me erin terug te trekken. Alleen of met mijn partner. En al zwetend mezelf uit te dagen om de volle 15 minuten uit te zitten (of te liggen) bij 90 graden.
De eustress van hittetraining? Die is mooi meegenomen. Plus, als het straks in 2023 weer een hete zomer wordt, ben ik alvast in vorm.