Dat onze sociale wetgeving geen gemakkelijke materie is, is een open deur intrappen. Het is dus niet eenvoudig om het juiste en volledige antwoord te geven op uw specifieke vragen. Maar toch zullen we als SD Worx dat vanaf nu proberen op deze pagina’s. Als u met een vraag zit, laat ze ons weten. Uit de ingezonden vragen kiest de redactie dan de meest relevante van het ogenblik.
STERCK. Is er geen tijdskrediet meer mogelijk vanaf 1 januari?
SD Worx: “Het klopt dat er vanaf 1 januari 2015 heel wat veranderd is rond tijdskrediet. Maar dat het onmogelijk zou zijn om nog tijdskrediet op te nemen is onjuist. Hier en daar zijn zelfs langere periodes van uitkeringen voorzien.”
STERCK. Vanwaar dan het misverstand?
SD Worx: “Het zou kunnen dat het schrappen van ‘het niet-gemotiveerd tijdskrediet’ de oorzaak is. En zelfs dat vraagt nog een nuance. In de nieuwe regeling kan iedereen nog zijn wereldreis maken wanneer hij of zij dat wil, maar uitkeringen zijn er in dat geval niet meer. Misschien zal de wetgever in de nabije toekomst ook dit poortje sluiten, maar zolang dit niet gebeurt, blijft het recht op verlof wel bestaan. Omdat er echter geen uitkeringen meer worden toegekend, wordt dit verlof niet meer gelijkgesteld voor het pensioen. Eigenlijk komt het dus neer op een recht op deeltijdse prestaties.”
STERCK. Er zijn in sommige gevallen ook langere periodes van uitkeringen voorzien dan vroeger?
SD Worx: “Jazeker. Bij een gemotiveerd tijdskrediet worden de uitkeringen met 12 maanden uitgebreid, zodat het maximaal 48 maanden kan duren. Die periode bestond wel al wanneer de werknemer bijstand of verzorging gaf aan het eigen minderjarig zwaar ziek kind of aan een minderjarig zwaar ziek kind dat gezinslid was. Nu kan het ook voor de werknemer die voor zijn kind zorgt tot het acht jaar is, of wanneer hij of zij palliatieve zorgen toedient of een zwaar ziek of gehandicapt gezins- of familielid bijstaat. En dit tijdskrediet kan je zowel volledig opnemen, als halftijds of voor 1/5e.
STERCK. Was er ook geen tijdskrediet mogelijk wanneer men een opleiding volgde?
SD Worx: “Ja, die mogelijkheid blijft bestaan. Ze was en is mogelijk voor de duur van 36 maanden.”
STERCK. Speelt leeftijd een rol?
SD Worx: “We worden geconfronteerd met een term die nu en dan in de media opduikt en dat is de ‘landingsbaan’. En ja, ook hierin is iets veranderd. Omdat er vanuit wordt gegaan dat elke werknemer langer zal moeten werken, kan de landingsbaner niet langer uitkeringen krijgen vanaf zijn 55e levensjaar. Hij zal nu 60 jaar moeten zijn.”
STERCK. Geldt die leeftijd voor iedereen?
SD Worx: “Neen, er zijn uitzonderingen voor zware beroepen, lange loopbanen en voor werknemers van ondernemingen in herstructurering. Deze werknemers kunnen vanaf 55 jaar uitkeringen krijgen. Maar die voorwaarde wordt dan weer wel geleidelijk ingevoerd. Zo zal dat 56 jaar zijn op 1 januari 2016, 57 op 1 januari 2017, 58 jaar op 1 januari 2018 om dan aan 60 jaar te komen op 1 januari 2019.”
STERCK. Wat moeten we nu eigenlijk verstaan onder zware beroepen?
SD Worx: “Eigenlijk geldt de uitzondering die ik beschreef als ‘zware beroepen’ ook voor nachtarbeid en voor de arbeidsongeschikte bouwvakker. Een werknemer heeft een ‘zwaar beroep’ als hij in wisselende ploegen werkt, of in onderbroken diensten of in een ploegenstelsel met nachtprestaties. Hij moet dat zwaar beroep de voorbije tien jaar tenminste vijf jaar uitgevoerd hebben, of er zeven kunnen bewijzen van de laatste vijftien jaar. Voor nachtarbeid moet de werknemer dan weer ten minste 20 jaar tewerkgesteld zijn in een regeling waarin de werknemers gewoonlijk presteren tussen 24 en 5 uur.”
STERCK. En wanneer spreekt men van een lange loopbaan?
SD Worx: “De werknemer moet op het ogenblik van zijn aanvraag 35 jaar beroepsverleden kunnen aantonen. Dat lijkt een eenvoudige definitie, maar dat is ze niet, omdat men rekening moet houden met een resem gelijkstellingen. Ze is nu wel volledig identiek aan de berekening die ook voor het SWT geldt. SWT is het stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag, het vroegere brugpensioen.”
STERCK. Er zijn geen overgangsmaatregelen?
SD Worx: “Als de vraag is of je nog kan anticiperen op deze nieuwe regeling, dan is het antwoord negatief: 31 december 2014 was zowat het laatste moment waarop iets kon gebeuren. En natuurlijk zijn er ook een resem bepalingen voorzien, waarbij men rekening houdt met de feitelijke situatie van de werknemer op 1 januari 2015 en/of met wat hij in het verleden aan tijdskrediet heeft opgenomen. Al die mogelijkheden en uitzonderingen maken het dus weer heel ingewikkeld zodat de nieuwe regeling vol zit van ‘mits’ en ‘als’ en ‘indien’.
Het is dan ook niet aan te raden om zomaar ‘ja’ of ‘neen’ te antwoorden op een vraag van een werknemer of hij met tijdskrediet kan gaan, dan wel in aanmerking komt voor een landingsbaan. Ik zou toch aanraden eerst een expert te raadplegen vooraleer het definitieve antwoord te geven.”
Heeft u een algemene vraag rond op het thema sociale wetgeving? Mail ze naar info@sterckmagazines.be. De experts van SD Worx zullen de meest actuele beantwoorden in een volgende editie van Praktijck..