Veel managementopleidingen focussen zich op hoe je als bedrijf meer winst kunt maken, targets moet stellen en productiemiddelen efficiënt kunt inzetten. Het spreekt voor zich dat die thema’s cruciaal zijn voor de overlevingskansen en de groei van je organisatie. Dé sleutel bij uitstek om succesvol te zijn, is evenwel de manier waarop je fungeert als gids voor de mensen met wie je samenwerkt.
Leiding geven aan medewerkers behoort tot het takenlijstje van veel managers, alleen hebben we dat meestal nooit op de goede manier geleerd. De ontwikkeling van dergelijke vaardigheden maakte alvast geen deel uit van mijn studieperiode, noch van die van veel anderen. Wie Toegepaste Economie studeert, maakt kennis met allerlei productiemodellen en –processen, organisatie- en managementtheorieën. Je leert hoe markten functioneren, prijzen te zetten en een product te commercialiseren. Helaas is er geen enkele docent die je bijbrengt hoe je het beste in mensen naar boven kunt halen, iets wat sowieso al moeilijk is.
Wie een leidinggevende positie bereikt, denkt doorgaans wel aan het aanscherpen van zijn of haar leiderschapscompetenties. Cursussen leidinggeven, onderhandelen, delegeren of de juiste vragen stellen … Ze bestaan allemaal en worden met de beste bedoelingen gegeven door bekwame coaches. We mogen evenwel niet verwachten dat uit dergelijke vormingssessies plots experts in motiverend leidinggeven zouden opstaan. Wie daarin wil groeien, leert bij door er bewust mee om te gaan, door aan de naaste omgeving te vragen zich eerlijk een spiegel voor te houden. Dat vraagt moed, want het werkt alleen als je je kwetsbaar durft opstellen. Met die zoektocht ben ik zelf nog dagelijks bezig.
Die houding is ook nodig om een bedrijfscultuur te ontwikkelen waarin mensen ook op de werkvloer zichzelf durven zijn. Je merkt vaak hoe nieuwe medewerkers bij hun start in een nieuwe organisatie zoekende zijn. Vaak hebben ze tijdens een vorige werkervaring vooral geleerd hoe een masker op te zetten. Op die manier blijven mensen wel binnen een bepaald kader, maar zullen ze zelden zelf iets nieuws proberen, uit schrik dat dit tot een mislukking zou leiden. Het komt er net op aan mensen uit die comfortzone te halen, zodat ze hun masker laten vallen en hun talenten en persoonlijkheid volledig kunnen ontplooien. Ook managers moeten de ruimte krijgen, of zichzelf die ruimte gunnen, om fouten te mogen maken, zonder daar meteen op afgerekend te worden. De creatie van zo’n open cultuur opent boeiende perspectieven waar elke onderneming baat bij heeft.