Distributie als stiel

Ondanks alles was 2020 toch een belangrijke mijlpaal in de geschiedenis van FACQ. De groothandel in sanitair en verwarming mocht maar liefst 140 kaarsjes uitblazen en als kers op de taart opende het in Merelbeke zijn Flanders Headoffice. De leeftijd mag dan meer dan respectabel zijn, onder leiding van Damien Vanden Dael is het familiebedrijf dynamischer dan ooit.

Op een prachtige zichtlocatie langs de E40 in Merelbeke verrees recent een opvallend gebouw. De groothandel in sanitair en verwarming FACQ opende hier zijn Flanders Headoffice. CEO Damien Vanden Dael is best trots op deze multifunctionele nieuwbouw met een oppervlakte van 30.000 m² waarin plaats is voor een Sanicenter (een afhaalcentrum voor professionele installateurs), een showroom, een magazijn en een verdieping met kantoren. “Weet je dat de gevel bijna even lang is als de hoogte van de Eiffeltoren?”, merkt hij fijntjes op. “Met onze nieuwbouw willen we een belangrijk statement maken. De professionele distributiesector heeft een grijs imago. Veel spelers zijn onbekend bij het grote publiek terwijl ze nochtans een onmisbare schakel in de keten zijn. Met de gewaagde bouwstijl van ons Flanders Headoffice brengen we daar verandering in. Het is geen donkere doos, maar een glazen huis waar het bruist van de activiteit. Hier komen mensen samen die werken, die kopen, die een opleiding volgen enzovoort.”

Over het prijskaartje van deze investering houdt de vertegenwoordiger van de vijfde generatie de lippen stijf op elkaar. “We hebben niet alleen rekening gehouden met economische factoren bij de realisatie van dit gebouw. Was FACQ geen familiebedrijf geweest, dan had het er hier helemaal anders uitgezien. Dit is een visitekaartje, niet alleen voor ons bedrijf, maar voor de hele sector”, vertelt Damien Vanden Dael terwijl hij ons meeneemt voor een rondleiding. Onderweg illustreert hij zijn leiderschapsstijl die duidelijk gebaseerd is op het concept van ‘management by walking around’: hij trakteert elke werknemer op een goeiedag, hij gaat in gesprek met enkele mensen die bezig zijn met de installatie van de ventilatie en hij sommeert iemand op een besliste, maar vriendelijke manier om een mondkapje op te zetten.

STERCK. Waarom kozen jullie voor Merelbeke als locatie voor het Flanders Headoffice?

Vanden Dael: “Nabijheid is heel belangrijk in onze bedrijfsstrategie. Wij mikken in de eerste plaats op de professionele installateurs en zij moeten één van onze vestigingen kunnen bereiken binnen het halfuur. Verspreid over het land hebben we intussen 44 Sanicenters waarvan 16 met een showroom waar particulieren inspiratie kunnen opdoen. Om al onze vestigingen vlot te kunnen bedienen, beschikken we over drie logistieke centra in België: Zaventem voor Brussel en de Rand, Luik voor Wallonië en sinds kort Merelbeke voor Vlaanderen. In 2013 hebben we in West-Vlaanderen onze sectorgenoot Claeys-Verhelst overgenomen. Dat was een positieve deal, niet alleen omdat het bedrijf een goede reputatie had, maar ook omdat het beschikte over een regionaal depot dat we meteen in gebruik hebben genomen. Door de snelle groei was dit echter te klein geworden en bovendien was de ligging niet zo centraal. Daarom zijn we beginnen uitkijken naar een nieuwe locatie en de keuze viel op Merelbeke. We genieten hier van een topligging en we kregen hier ook de toelating om een gebouw met nog veel groeipotentieel op te trekken. De capaciteit is dubbel zo groot dan onze huidige behoeften.”

STERCK. Hoe belangrijk was het duurzaamheidsaspect bij het ontwerp van het gebouw?

Vanden Dael: “We zijn actief in een sector waar – terecht – heel veel aandacht naar duurzaamheid gaat. We voelden het dan ook als onze plicht om hier zwaar op in te zetten. We plaatsten bijna 2000 zonnepanelen en we kozen doelbewust voor geothermische energie. Zo lieten we 51 boorputten maken met een diepte van 140 meter. Het volledige gebouw beschikt over vloerverwarming terwijl er in de bureaus plafondkoeling is. Je vindt hier enkel ledverlichting en we recupereren ook zoveel mogelijk regenwater voor eigen gebruik. Met plezier geven we het goede voorbeeld. ”

De nieuwbouw is een visitekaartje, niet alleen voor ons bedrijf, maar voor de hele sector.

Verjaardagscadeau

STERCK. Hoe evolueert de globale markt in sanitair en verwarming?

Vanden Dael: “De markt kent al enkele jaren een lichte groei. De belangrijkste motoren zijn segmenten zoals klimaatregeling en wellness. Wel is er een consolidatiebeweging bezig en op dat vlak willen we een belangrijke rol blijven spelen. Vorig jaar hebben we de omzetkaap van 300 miljoen euro gerond en intussen tellen we al meer dan 850 medewerkers. Daarmee zijn we absoluut een toonaangevende speler in ons land.”

STERCK. Hoe groot is de impact van de coronacrisis?

Vanden Dael: “Het is nog te vroeg om daar een cijfer op te plakken, maar ik ben er honderd procent van overtuigd dat we er als organisatie sterker uitkomen. Ik ben trots op de manier waarop dit familiebedrijf deze totaal onverwachte, wereldwijde crisis heeft aangepakt. In het belang van onze mensen hebben we iedereen de keuze gegeven om al of niet te komen werken. Het was een huzarenstukje om in die omstandigheden het bedrijf draaiende te houden. Zo hebben we onze logistieke afdeling opgesplitst in twee aparte teams en die mochten geen contact met elkaar hebben. Indien er een uitbraak zou zijn bij één van beide teams, dan konden de anderen alsnog de permanentie verzekeren. Op een moment dat de overheid er geen vond, hebben wij 50.000 mondkapjes uitgedeeld aan onze medewerkers en klanten. Intern hebben we ook geen enkel eigen project in vraag gesteld. Zo hebben we in volle coronatijd de overeenkomst getekend voor de opening van een 45e Sanicenter-vestiging.”

STERCK. Je hebt wel heel wat festiviteiten moeten schrappen zoals de opendeurdagen ter gelegenheid van de opening van de nieuwe showroom en de viering van de 140e verjaardag van het familiebedrijf...

Vanden Dael: “We stonden te popelen om onze professionele klanten en leveranciers kennis te laten maken met onze nieuwe vestiging en hen te laten zien welk potentieel hier voor hen inzit. Jammer genoeg hebben we alles moeten annuleren. We beschouwden de nieuwbouw een beetje als een verjaardagscadeau voor ons eigen bedrijf, maar uiteindelijk is die verjaardag zeker geen prioriteit in onze communicatie. Sowieso ben ik geen fan van verjaardagen. Ik ben liever de beste, dan de oudste. (lacht)”

Trouw aan commerciële strategie

STERCK. Hoe positioneert FACQ zich in de markt?

Vanden Dael: “Ons doelpubliek is in de eerste plaats de professional in de bouwmarkt. Ons klantenbestand bestaat uit meer dan 30.000 installateurs, promotoren, technische diensten van openbare besturen en andere organisaties enzovoort. Doe-het-zelvers behoren niet tot ons doelpubliek. Dat is een totaal andere markt. We houden al decennialang vast aan deze duidelijke strategie en dat is zonder twijfel één van de belangrijkste verklaringen voor ons succes.”

STERCK. FACQ is actief in de drie landsdelen. Merk je een verschil?

Vanden Dael:  “Er zijn toch wel enkele markante cultuurverschillen. Zo is Vlaanderen bijvoorbeeld veel sneller op de trein van de duurzaamheid gesprongen. Daarnaast zijn er grote verschillen op het vlak van energie- en bouwnormen wat het extra complex maakt om in ons landje te ondernemen. We doen ons best om er rekening mee te houden.”

STERCK. Koesteren jullie op korte of langere termijn buitenlandse ambities?

Vanden Dael:  “Het buitenland wordt pas een optie wanneer we met ons huidige concept heel België afdekken. Je vraag is dus nog niet meteen aan de orde want daarvoor hebben we nog minstens vijf tot tien jaar nodig. Daarna zien we nog wel. Misschien exporteren we ons model naar het buitenland, maar het is evengoed mogelijk dat we in eigen land een nieuwe activiteit ontwikkelen.”

Het buitenland wordt pas een optie wanneer we met ons huidige concept heel België afdekken.

Merk der merken

STERCK. Dankzij het internet kunnen consumenten meer dan ooit vergelijken. Hoe groot is de druk van e-commerce?

Vanden Dael: “E-commerce is vooral een probleem voor handelaars die zich richten op doe-het-zelvers. Het laatste wat we willen zijn, is een dozenschuiver. Nee, voor onze klanten bieden we echt een meerwaarde door informatie te geven, de kwaliteit van alle diensten en producten te bewaken, financiering aan te bieden enzovoort. Weet je dat we al sinds het jaar 2000 bezig zijn met e-commerce? Het begon met een website die als doel had om onze professionele klanten te ondersteunen. Dat is veel meer dan het registreren van een bestelling. De klant kan offertes opvragen, de voorraadpositie bekijken, zijn facturen raadplegen enzovoort. Een drietal jaar geleden hebben we ook een app ontwikkeld waarmee de installateur zijn bestelling in realtime kan opvolgen: van de orderpicking tot in de vrachtwagen. Op die manier ontzorgen wij onze klanten waardoor zij zich ten volle kunnen toeleggen op hun kernactiviteiten. Dankzij de moderne technologie kunnen wij ook onze service aanscherpen. Amper één uur nadat een installateur een bestelling via Collect&Go heeft doorgegeven, mag hij die komen oppikken in één van onze drie regionale magazijnen.”

STERCK. FACQ investeert fors in de uitbouw van zijn showrooms. Hoe belangrijk zijn die voor het concept?

Vanden Dael: “Heel belangrijk. Het aanbod is enorm en de technologie evolueert continu. Zonder efficiënte groothandels die de installateurs en particulieren informeren over de bouwtechnieken van de toekomst, kan België volgens mij nooit de ambitieuze klimaatdoelstellingen halen. Zeker voor de particulier is het niet zo evident om door het bos de bomen nog te zien. In onze showrooms kunnen ze zich laten inspireren en onze adviseurs staan paraat om hen zo goed mogelijk in te lichten zodat ze uiteindelijk de juiste keuzes maken. Ze kunnen wel niet zelf aankopen, dit kunnen enkel de professionele installateurs. Voor veel mensen betekent een nieuwe badkamer een forse investering die ze maar enkele keren in een leven doen. We hechten daarom veel belang aan de consumentenervaring in onze showrooms. Zo maken we bijvoorbeeld gebruik van een ‘augmented reality’-tool waarmee de bezoekers zich virtueel doorheen de woning kunnen verplaatsen en kamer per kamer de meest interessante oplossingen op het vlak van onder andere verwarming, ventilatie en hernieuwbare energie kunnen ontdekken.”

STERCK. FACQ heeft door de jaren heen een belangrijk marktaandeel opgebouwd. Hebben jullie er ooit aan gedacht om een eigen merk te ontwikkelen?

Vanden Dael:  “Het is onmogelijk om in alles de beste te zijn. Distributie is onze stiel, productie is dat helemaal niet. Om die reden gaan we dat niet doen. Wel is het een bewuste keuze om enkel met de beste merken samen te werken. Van enkele grote namen krijgen we exclusiviteit voor bepaalde gamma's die enkel en alleen bij ons te vinden zijn. Op die manier zijn wij uitgegroeid tot het merk der merken.”

Aantrekkelijke werkgever

STERCK. Naar eigen zeggen kent FACQ al vier decennia lang een periode van continue groei. Dit betekent ook de aanwerving van nieuwe medewerkers. Hoe moeilijk is het tegenwoordig om de juiste profielen te vinden?

Vanden Dael: “Het is een permanente uitdaging. Meestal hebben we tussen de 10 en 30 vacatures openstaan. We zoeken vooral mensen die zich kunnen vinden in onze bedrijfswaarden, gemotiveerde mensen die met een open geest naar de wereld kijken. We rekruteren eerder op de persoonlijkheid dan op de competenties, die laatste kunnen de kandidaten later aanleren. We voorzien daarvoor een intern opleidingstraject. Ik denk dat FACQ om meerdere redenen een aantrekkelijke werkgever is. Zo volgen we alle projecten intern op, dat was bijvoorbeeld ook het geval voor de nieuwbouw. Dit betekent dat onze mensen heel wat variatie in hun job hebben.”

STERCK. 140 jaar na de oprichting is FACQ nog altijd een familiebedrijf. Welke zijn de voor- en nadelen daarvan?

Vanden Dael: “Het grote voordeel van een familiebedrijf is de langetermijnvisie. Onze nieuwbouw onderstreept dit. We hebben heel wat keuzes moeten maken en vaak haalden ethische motieven het op louter economische. Een dergelijke nieuwbouw kon een pak goedkoper. Met onze investering willen we niet alleen iets doen voor het bedrijf, maar ook voor de klanten, de leveranciers, de regio en de sector. Op de bovenste verdieping hebben we bijvoorbeeld enkele compleet uitgeruste vergaderruimtes die we graag ter beschikking stellen van derden.”

STERCK. Zijn jullie de eigenaar van de gebouwen?

Vanden Dael: “Het is enorm kapitaalintensief, maar het is een bewuste keuze om zoveel mogelijk eigenaar van onze gebouwen te zijn. Dat is het geval voor meer dan 90 procent van ons vastgoed. Ook onze nieuwbouw in Merelbeke is onze eigendom, we hebben die grotendeels met eigen middelen gefinancierd.”

Ik ben liever de beste dan de oudste.

Zesde generatie

STERCK. Je vertegenwoordigt de vijfde generatie van het familiebedrijf. Wat daarna?

Vanden Dael: “We zijn daar volop mee bezig. Er zijn negen familiale aandeelhouders en het is belangrijk dat we die alle negen kunnen verzamelen rond een gemeenschappelijk project. Als er geen consensus is tussen de verschillende partijen, dan krijg je op termijn altijd problemen. Om alles in goede banen te leiden, hebben we een gedetailleerd draaiboek uitgewerkt. Intussen is de zesde generatie zich al aan het warmlopen. Nog niet zo lang geleden is een neef in het bedrijf gekomen. Zoiets gaat niet vanzelf. Het familiecharter voorziet enkele belangrijke voorwaarden vooraleer een familielid kan aantreden: de kandidaat moet een universitaire opleiding hebben gevolgd en hij moet al een stevige ervaring hebben opgedaan bij een ander bedrijf, er moet bij FACQ een reële behoefte zijn aan zijn of haar profiel en de kandidaat moet een langetermijnengagement aangaan. Het mag ook nooit als een verplichting aanvoelen. Zelf heb ik bijvoorbeeld in het begin de boot afgehouden om in het familiebedrijf aan de slag te gaan.”

STERCK. Hoe zit het met corporate governance bij FACQ?

Vanden Dael: “We hebben een actieve raad van bestuur waarin vijf familieleden en ook twee externen zetelen.”

STERCK. De familie heeft ongetwijfeld al aanbiedingen gekregen van geïnteresseerde investeerders. Hoe kijkt u daarnaar?

Vanden Dael:  “De markt is volop in consolidatie en we willen daar ook een rol in blijven spelen. Ik ga niet ontkennen dat we zelf ook in de kijker lopen van bepaalde partijen. Laat ons duidelijk zijn dat we de middelen hebben om op een zelfstandige manier onze activiteiten verder te ontwikkelen en dat in het belang van de werknemers, de leveranciers, de klanten en de aandeelhouders. Het leven van een onderneming is een avontuur dat nooit stopt.”