Het kerkje van Bachte in Deinze is een warme plek die mensen samenbrengt. De tand des tijds liet zowel binnen als buiten zijn sporen na. Gelukkig kon de Kerkfabriek rekenen op ervaren erfgoedaannemer en streekgenoot P.NIJS voor een deskundige restauratie.
Het kerkje ligt aan de oevers van de Oude Leie. De idyllische setting en het pleintje voor de kerk maken het een geliefde plek voor huwelijken, plechtigheden, kermissen en feesten. Om de ziel van de plek te bewaren, was het kerkje aan een dringende restauratie toe. Een kolfje naar de hand van aannemer P.NIJS, specialist in restauraties van uitzonderlijk patrimonium.
Kroonstuk van een lang proces
De noodzaak van een dringende restauratie was al jaren duidelijk maar pas in 2018 kon de Kerkfabriek eindelijk op zoek naar een geschikte aannemer en kon hierbij rekenen op de financiële hulp van de Vlaamse Gemeenschap en Stad Deinze. Voorzitter Rosita Mehuis legt uit. “Dit gebeurde via een openbare aanbesteding. Er schreven verschillende aannemers in, maar P.NIJS stak er met kop en schouders bovenuit. Hun grondig dossier en het lokale karakter van het bedrijf maakten indruk.”
“P.NIJS, familiebedrijf in de vierde generatie, is gespecialiseerd in erfgoedrestauratie. Ze voerden de dak-, metsel- en schrijnwerken uit en coördineerden de schilderwerken en de restauratie van de glas-in-loodramen. “Ons ouderlijk huis ligt op een boogscheut van de kerk. Voor ons was dit een thuismatch”, zegt Claude Nijs, die samen met zijn broer Xavier het bedrijf tegenwoordig leidt. “Met deze restauratie geven we dit plekje een nieuwe toekomst, en dat vinden wij belangrijk.”
Unieke combinatie van romaanse en gotische bouwstijl
Erfgoed gebouwen hebben meestal een lange gefaseerde bouwgeschiedenis. Reeds in de elfde eeuw stond hier een romaans zaalkerkje. In de vijftiende eeuw maakt het romaans koor plaats voor een koor in gotische stijl. De noord- en zuidgevel worden in de achttiende eeuw gesloopt tot circa 2,60 meter en heropgebouwd in baksteen met nieuwe 18de-eeuwse ramen. Begin twintigste eeuw sloopte men de romaanse westgevel en verlengt men de kerk met twee traveeën. De kerk krijgt spitsboogramen naar gotisch model en het oude klokkentorentje krijgt een plaats boven de nieuwe bakstenen westgevel. Net door die unieke combinatie van de romaanse en gotische bouwstijl werd de kerk in 1974 een beschermd monument.
“Die verschillende bouwperiodes en -stijlen zorgen voor de nodige uitdagingen maar dat maakt het net zo leuk”, vindt Xavier Nijs. “Zo lieten we onderzoek uitvoeren om de juiste materiaalkeuzes te kunnen maken. Door een verkeerde morteltoepassing in een vorige restauratie waren de natuursteenvlakken sterk verweerd. De juiste mortelsamenstelling kiezen, de juiste technieken toepassen, de oorspronkelijke stenen maximaal herbruiken en aanvullen met de gepaste vervangstenen, het is deze aanpak die ons onderscheidt van andere aannemers en wat ook restauratie zo bijzonder maakt.”
Ook zorgde de betonstructuur waarmee men in de jaren 70 delen van de houten toren en dakstructuur had vervangen door stabiliteitsproblemen. “In samenspraak met het volledige bouwteam en onder het toeziende oog van de architect, de erfgoedconsulent van het Agentschap Onroerend Erfgoed en de stabiliteitsingenieur werd stapsgewijs de volledige torenstructuur vakkundig hersteld door onze mensen.”
Voor de Kerkfabriek was de samenwerking alvast een succes. “P.NIJS ging tot het uiterste om de authenticiteit van het gebouw te bewaren”, zegt Rosita Mehuis. “Eén van de glas-in-loodramen is destijds beschadigd en werd hersteld met een effen rood glas. In overleg met het Agentschap Onroerend Erfgoed ging onze aannemer zelf op zoek naar de oorspronkelijke afbeelding en kon zo het wapenschild van de familie t’Kint de Roodenbeke perfect restaureren.” De leuze ‘meesterlijk vakmanschap voor uitzonderlijk patrimonium’ blijkt dan ook gepast voor aannemer P.NIJS.