Succesformule

Willy Naessens, inmiddels 83, heeft de teugels van zijn bedrijf stevig in handen. Maar hij nuanceert. “Dit bedrijf wordt geleid door topmensen, schrijf dat maar op!” Het keert als een mantra terug tussen de vele anekdotes door. ‘Zijn mensen’ zijn het kapitaal en de drijvende kracht achter de succesformule van de onderneming die zijn naam draagt. Bijna 70 jaar in het vak, dat levert geheid boeiende verhalen en gedenkwaardige ervaringen op. We interviewen de Oost-Vlaamse spraakwaterval tussen de vele kwinkslagen door. “Je gaat dat toch niet allemaal opschrijven hé?” Hilariteit.

Koffie? Of liever iets anders? Je kunt hier van alles bestellen (grinnikt). Thee? En de fotograaf? Niks zeker? Da’s goedkoop dan.” De koffie wordt gebracht en even later steekt Marie-Jeanne Huysman, de levenspartner van Willy Naessens, een briefje onder zijn neus. Na een korte frons is hij weer bij de les.“Oh ja, breng eens wat koekjes? Bart (redacteur van dit interview, red.) vraagt hier net om een koekje voor bij de koffie. En breng er voor mij ook eentje mee (giechelt).” Intussen stelt onze huisfotograaf Carlo in stilte zijn materiaal op. De volgende oneliner staat al klaar : “Goed dat ik een pak aanheb, normaal draag ik dat hier nooit !” Voor we écht van start gaan, laat hij zich nog ontvallen dat hij het liever niet over het prille begin van zijn bedrijf heeft. “Dat verhaal heb ik al honderden keren verteld”, lacht hij.

STERCK. Dus het klopt dat je gestart bent als kippenkweker?

Willy Naessens: “Awel ja, exact op deze plek stonden destijds kippenstallen. Mijn vader, Gerard Naessens, was een molenaar. Zijn molen stond hier waar vandaag ons hoofdkwartier is gevestigd. Ik ben dus inderdaad gestart als kippenkweker. Hier heb ik ook mijn eerste kippenstal gebouwd. In 1972, het is een anekdote, breekt de kippenpest uit. Zo’n 10.000 kippen overleven het niet. Verdergaan met kippen was niet verstandig, liet men mij duidelijk verstaan en bijgevolg heb ik mij daarna beperkt tot de handel in veevoeder. Op een bepaald moment kwam de vraag van een klant om een stal voor hem te bouwen. Stallenbouwers waren er toen nog niet, dus de vraag was veeleer of ik de bouwwerken voor hem in goede banen kon leiden. Dus de metsers opvolgen, de elektriciens, enzovoorts. Dat waren mijn eerste stappen in onderaanneming. Zo ben ik later van stallen overgestapt naar kleine gebouwen voor kmo’s en dan later zo in de industriebouw terechtgekomen.”

STERCK. En hoe ben je in de zwembadenwereld terecht gekomen?

Willy: “Heel toevallig (lacht). Een neef van mij vraagt mij – het is méér dan 40 jaar geleden – waar hij een zwembad zou kunnen kopen. Wie verkoopt dat? Wel, we zochten dat op in de Gouden Gids en vonden niemand. Waarop ik voorstelde om dat zwembad voor hem te bouwen. Je kunt je dat vandaag nog nauwelijks voorstellen, maar de filterinstallatie hebben we gekocht bij Van Marcke in Kortrijk, die dat vervolgens moest invoeren uit de VS. Maar goed, dat eerste zwembad werd gebouwd – bovengronds – en de champagne stond klaar, een goeie fles overigens. Welnu, terwijl de laatste liters water in het zwembad vloeiden en wij klaarstonden om het glas te heffen, stort dat zwembad in ons bijzijn in. Mijn eerste zwembad in betonstenen (schatert). We hebben er dan een architect bijgehaald, die perfect wist uit te leggen hoe we dat moesten voorkomen in de toekomst. Intussen was ik al bij kennissen in de buurt gaan kijken die een zwembad hadden laten zetten door iemand uit Antwerpen, ook geen echte zwembadbouwer trouwens (lacht). Zo is de bal aan het rollen gegaan. Met mooie foto’s van een zwembad en een slogan die klonk als ‘de grootste zwembadbouwer van Vlaanderen’ liep het vrij snel storm. En dat was niet eens hard gelogen, want we waren ei zo na de enige destijds die claimden zwembadbouwer te zijn.”

STERCK. Je werkt al bijna 70 jaar. Een groot deel van je carrière heb je in de bouw doorgebracht. Kortom, je hebt al wat crisissen doorgemaakt. Is er een crisis die jou specifiek is bijgebleven? En hoe verhoudt die zich tot wat we vandaag ondergaan?

Willy: “Wees maar zeker dat ik mij dat nog herinner. De jaren 60, dat waren de gouden jaren. Maar de brandstoffencrisis van 1978, dát was pas een crisis. Niet te vergelijken met de huidige crisis. Toen gingen de aannemers één voor één failliet, zo erg was het. Ik kan jou een hele reeks namen noemen, maar noteer ze beter niet want dat was een bijzonder pijnlijke periode. Sommige zijn concullega’s van mij, dus laten we het daarbij houden. Maar het regende in die periode faillissementen.”

STERCK. Maar jullie bleven gespaard. Hoe hebben jullie dat klaargespeeld?

Willy: “Ten eerste, door zeer hard te werken. Tot meer dan tien uren per dag, zaterdagen inclusief. Met hulp van heel wat boeren hier in de buurt. Ik herinner mij nog dat Dehaene in die periode met regelmaat van de klok zei dat er ‘licht was aan het einde van de tunnel’. Dat heeft die man zeker 50 keer herhaald, want het bleef aan­slepen. Het heeft er onder meer toe geleid dat ik in 1982, op nieuwjaar, tegen mijn vrouw zei dat we 17 miljoen hadden verdiend. Belgische Frank. Ik zei haar dat dit voor het eerst was dat we zoveel geld hadden verdiend, maar ook dat het de laatste keer zou zijn. Maar een jaar later nam ik mijn eerste bedrijf over. Dat was Megaton in Ninove, een betonfabrikant. Ik was nota bene een metaalconstructeur. Je moet weten dat Van Marcke, hier vlakbij trouwens, mijn grote concurrent was in die tijd. Zij bouwden al met beton en wij niet. Met Megaton erbij zijn we ook in beton beginnen bouwen.”

STERCK. Is toen de basis gelegd voor jullie succesrecept, namelijk de verticale integratie?

Willy: “Dat is zonder enige twijfel ons groot succes, die verticale integratie. Wat wil dat zeggen? Kijk, wij hebben eigen los- en laadkaaien, een eigen studiebureau, eigen transport, een eigen heipalenmachine … Trouwens, volgens mij zijn wij de enige in België die dat hebben omwille van het grote volume werven, voornamelijk voor de fabrieken die we bouwen. Maar we hebben ook eigen montageploegen, een grondwerkersbedrijf, een dakbedekkingsbedrijf, een eigen ramen- en deurenfabriek. We maken zelfs ons glas zelf door een participatie in een bedrijf in Oostende. Vandaag bezitten wij maar liefst 38 maatschappijen. We kunnen dus alles zelf doen, en dat maakt ons minder afhankelijk van derden waardoor we weerbaarder zijn in tijden van crisis.”

STERCK. Over de crisis gesproken. Zorgen de stijgende energieprijzen er niet voor dat de vraag naar zwembaden afneemt?

Willy: “Maar neen, de zwembaden, dat was tijdens corona booming business. En dat is eenvoudig uit te leggen. De mensen mochten niet op reis en zochten naar andere manieren om hun geld te spenderen. Bovendien viel het weer ontzettend goed mee. Weet je, iedereen is toen begonnen met zwembaden verkopen.

We kregen concurrentie van aannemers in sanitair, loodgieters en zelfs hoveniers. Volgens de zwembadconfederatie is de verkoop ten opzichte van voorgaande jaren meer dan verdubbeld. En volgens mij gaan we daar nog een jaar of vijf de vruchten van plukken. De energieprijzen? Zorg dat je zonnepanelen hebt en een warmtepomp en je kunt je energiefactuur reduceren met 80% !”

STERCK. Zie je die nieuwe concurrentie als een bedreiging?

Willy: “Een zwembad bouwen, dat is een stiel apart. In de winter heb je geen werk en in de zomer wil plots iedereen een zwembad. En liefst nog meteen. Dat is zoals een grasmachine, die koop je ook niet in de winter. Je moet er met andere woorden op voorzien zijn om op die piekmomenten beschikbaar te zijn. In het hoogseizoen werken we met 80 man, louter en alleen op zwembaden.”

STERCK. Willy Naessens is niet alleen bij ons een grote naam, ook in het buitenland zijn jullie druk bezig, niet?

Willy: “We werken in zeven landen. Dagelijks hé ! Buiten België werken wij in Frankrijk, Luxemburg, Nederland, Roemenië – we hebben daar trouwens een nieuwe fabriek, prachtig. Voor Ignace de Paepe werken wij ook in Denemarken en Zweden. Ignace De Paepe en WDP, dat zijn de grootste klanten van ons. Ons succes? Opnieuw, we doen alles in eigen beheer. Het is seriewerk en dat gaat vooruit.”

STERCK. Jullie omzet stijgt gestaag, maar er was ook een jaar waarin jullie groei bijna nefast was voor het voortbestaan van Willy Naessens. Sta je sindsdien bewust op de rem?

Willy: “Dat was in 1992. Ik vertel het nog vaak tijdens voordrachten. Onze groei steeg tot 35% en het jaar daarna ben ik net niet failliet gegaan. Dus ja, daar zien we nu op toe. Het probleem was dat we zoveel werk aannamen dat we niet voldoende geschoold personeel vonden om dat werk uit te voeren. Dat is nefast voor de kwaliteit van je werk. Maar ook andere divisies konden niet meer volgen en er ontstonden intern zelfs meningsverschillen of discussies tussen onze verkopers en de productie. Neen, dat gaan we onze mensen niet meer aandoen. Groeien door een overname, dat is gelukkig een ander verhaal. Je koopt niet enkel het bedrijf, maar ook de mensen. Op die manier kun je bijkomende druk vermijden. Trouwens, de mensen die voor ons werken, dat is ons grootste kapitaal hé. En ik soigneer ze. Hier is nauwelijks verloop en daar ben ik trots op.”

STERCK. Je bent 83, je hebt twee kinderen en vijf kleinkinderen. Hoe is de opvolging geregeld?

Willy: “Ik ben voorzitter en het dagelijks bestuur trek ik mij sowieso niet meer aan. We hebben wel onze raad van bestuur elke twee weken en ik ben ook aanwezig bij de meeste andere vergaderingen. Dus ik heb niks met het dagelijks bestuur te maken. Maar: ik moet alles weten ! Ik moet van alles op de hoogte zijn. En zolang ik in leven en goed bij mijn hoofd ben, ben ik de baas. Maar goed, de opvolging. Wel, ik ben daar al 30 jaar mee bezig. Praktisch gezien gebeurt dat via een stichting in Nederland. Op die manier zullen zij dus samen eigenaar worden van het bedrijf Willy Naessens. Dat betekent ook dat het bedrijf definitief een familiebedrijf blijft. Ik zou het niet fijn vinden dat ze naar de beurs zouden trekken. En ze weten dat. Ik wil hen ervoor behoeden dat de druk van de beurs op hun schouders terechtkomt. Als beursgenoteerd bedrijf moet je continu presteren. Als het wat minder gaat, dan is dat meteen voer voor de media. Los van de negatieve publiciteit werkt zoiets op het gemoed en dat is dan weer nefast voor de werksfeer, enzovoorts. Dus neen. We kunnen als familiebedrijf gestaag blijven groeien en investeren. Gemiddeld investeren wij de laatste drie jaren zo’n 35 miljoen euro per jaar en dit jaar zal dat zelfs meer zijn. Wat ik wil zeggen: wij kunnen als familiebedrijf investeren op de lange termijn. Ik zou het niet kunnen verkroppen dat mijn instituut in één keer zou verdwijnen. Ik zou bij manier van spreken nog een tweede keer sterven. Dat is dan ook mede de reden dat ik tot mijn dood – of als mijn hoofd het begeeft – baas wil blijven en voor alles mijn handtekening wil zetten. Ik moet álles weten (lacht). Maar voor alle duidelijkheid, zij zijn baas !”

STERCK. Hoe werkt dat dan in de praktijk?

Willy: “Wel als er opportuniteiten zijn die ik gezien heb of iemand anders, dan wordt dat intern besproken. Bijvoorbeeld naar overnames toe. Ik zeg hooguit één keer ongezouten mijn gedacht. En dat werkt want het vertrouwen in mijn inzicht is er. Maar meer zeg ik ook niet. Het is aan de jongere generatie om het dan ook in de praktijk te gaan doen. Ik onderhandel niet over overnameprijzen enzovoorts, dat is allemaal hun verantwoordelijkheid.”

STERCK. Naar de beurs gaan is geen optie, dat is duidelijk. Maar ben je niet bang dat het bedrijf in handen valt van derden?

Willy: “Kijk, zoiets kun je niet 100% uitsluiten, maar ze weten zéér goed hoe ik daar tegenover sta. Ook in mijn testament staat dat nog eens vermeld dat het mijn wens is om dit bedrijf verder te zetten als familiebedrijf. Uit respect voor al die mensen die hier werken, niet in het minst zijzelf tot aan de kleinkinderen toe. Wat ze ook weten, is dat ze zich altijd met de juiste mensen moeten omringen – met de béste mensen – en dat ze die er ook naar moeten verlonen. De top moet goed betaald worden, dat lijkt mij evident. Weet je, recent hadden wij een bedrijfsfeest voor het voltallige kaderpersoneel en dat is – alle koppels inclusief – toch al snel een feest voor 200 mensen. Ook daar heb ik nog eens geschetst waar dit bedrijf voor staat. En ik heb ook getoond hoe we geld verdienen en waar dat geld heen gaat. Welnu, we kunnen er prat op gaan dat er de laatste vijf jaar geen geld naar de familie is gegaan. Weliswaar zijn er weddes uitbetaald, mooie weddes maar ook weer niet té zot, maar het geld gaat simpelweg naar het bedrijf. Kortom, men weet hier héél goed hoe het bedrijf functioneert en bijgevolg dat het in ieders belang is dat het op deze manier wordt verdergezet.”