Waar is de tijd dat je als kind sidderde en beefde als je in de klas iets flink had mispeuterd? Gegarandeerd kreeg je er thuis, van je ouders, nog een straf bovenop! De autoriteit van de leerkracht was heilig. Het zijn taferelen die anno 2019 haast prehistorisch lijken.
Want: ergens onderweg is het respect voor mensen in een onderwijzende functie enorm gedaald. De bevolking is door de jaren heen veel mondiger geworden en speelt dat wát graag ook uit in de relatie met het onderwijs. Leerlingen en hun ouders hebben steeds meer inspraak gekregen, voelen zich niet geremd om de leerkracht te kapittelen. Inspraak is wenselijk, moet kunnen, maar de slinger mag niet helemaal de andere richting uitslaan. En dat lijkt nu wel te gebeuren.
De gevolgen zijn niet min. Tussen onze jongeren schuilt ongetwijfeld nog een berg onderwijzend talent, maar de goesting om die competenties verder te ontwikkelen met het oog op een carrière als leraar, docent of professor, lijkt tot onder het vriespunt gezakt. Gespecialiseerde hogescholen zien de instroom voor lerarenopleidingen drastisch zakken. Nogal wat jongeren die de stap wél durven zetten en vroeg of laat voor de klas komen te staan, kiezen na verloop van tijd toch voor een andere carrière. Anderen kampen met een burn-out. Ontmoedigd door het klimaat waarin ze terecht komen, een klimaat waarin de autoriteit van de leerkracht amper nog wordt beschermd.
Hoog tijd om aan de alarmbel te trekken, of binnen enkele jaren staan we voor een gigantisch probleem. Het is namelijk in belangrijke mate de verdienste van het onderwijs om tienduizenden jongeren klaar te stomen voor een interessante professionele carrière. Wat als er plots geen leerkrachten meer zijn? Hoe moeten we onze jeugd dan gaan voorbereiden op een beloftevolle loopbaan, vol ontwikkelingsmogelijkheden?
Liever vandaag dan morgen moeten we het beroep van leerkracht weer promoten en vermijden dat al dat talent een carrière in het onderwijs zomaar vastberaden links laat liggen. Zo’n promotiecampagne heeft kans op slagen, op voorwaarde dat de bevolking het respect voor de leerkracht weer in ere herstelt. Leerkrachten hoeven daarom niet de status van heiligen te krijgen, maar respect en ontzag voor wat ze doen is zeker op zijn plaats, mits er een gezond evenwicht is met inspraak voor leerlingen en hun ouders. Als die autoriteit weer een beetje ‘grandeur’ krijgt, en jongeren het een eer vinden om de generaties van morgen te ontwikkelen tot de professionals van overmorgen, kan het weer de goede richting uitgaan. De overheid wacht de dringende taak om daarvoor het juiste (wetgevend) kader aan te reiken, mét de steun van de middenveldorganisaties. Tijd voor actie, dus. Nu. Direct.