Als Belgen hebben we de twijfelachtige reputatie om de grootste pillenslikkers van Europa te zijn. Elke dag nemen we samen zo’n 14 miljoen pillen in. Nochtans kan een bewuste(re) levensstijl veel ziektes voorkomen en zelfs genezen. Een visie die binnen de geneeskunde én de bedrijfswereld opgang maakt.
Roken, obesitas, hoge bloeddruk, hoge cholesterol, diabetes, een slecht dieet, te veel alcohol en stress, te weinig beweging. Ziet u een rode draad in deze waslijst aan aandoeningen en gedragingen? Behalve dat ze allemaal tot vroegtijdig overlijden kunnen leiden, delen ze nog een andere karakteristiek: ze hebben allemaal te maken met levensstijl.
Eind vorig jaar publiceerde The Lancet de Global Burden of Disease-studie. Daaruit blijkt dat 72 % van de sterfgevallen het gevolg zijn van chronische aandoeningen. Volgens de levensstijlgeneeskunde, een tak van de geneeskunde die werkt vanuit de basismechanismen van gezondheid, heeft dat type aandoeningen een andere aanpak nodig dan reactief medicatie nemen.
Individuele impact
Het goede nieuws is dat we op dat vlak niet machteloos zijn. Als individu kunnen we zelf in niet onbelangrijke mate een sturende rol spelen. Ook de wetenschap legt bewijs op tafel dat ons dagelijkse doen en laten een niet te onderschatten impact heeft op onze gezondheid. Het gerenommeerde tijdschrift Science haalde onderzoek aan dat berekende dat dikkedarmkanker en hersenbloedingen voor 70% vermijdbaar zijn door aanpassingen in de levensstijl. In het geval van cardiovasculaire aandoeningen loopt dat tot 80%, en voor diabetes zelfs tot 90%.
Reginald Deschepper, professor en medisch antropoloog, noemt levensstijlgeneeskunde de paradigmashift die we vandaag nodig hebben. Hij is voorzitter van LifeMe, een vzw die ernaar streeft het concept ‘levensstijl als medicijn’ te onderbouwen op basis van evidence-based geneeskunde en best practices. De mosterd halen ze bij de Amerikaanse medische wetenschapper Dean Ornish, die op vier pijlers werkt: voeding, beweging, stress-management en sociale steun. LifeMe voegt er nog drie aan toe: zingeving, slaap en milieu.
Collectief gemotiveerd
Preventief gezondheid beschermen door het te verankeren in bewust gedrag juich ik als bedrijfsarts toe. In de praktijk merk ik bovendien dat bedrijven steeds meer aandacht krijgen voor thema’s als vitaliteit, welzijn of levensstijl. Op het vlak van beweging, voeding en woon-werkverkeer kan een werkgever met stimulerende impulsen een positieve en duurzame impact hebben op de fysieke en mentale gezondheid van medewerkers.
Het succes van de formule is eenvoudig: als mensen door hun gedrag te wijzigen de kwaliteit van hun leven zien verhogen, zetten ze door. Maar het is veel moeilijker om je als individu te motiveren, dan wanneer je in groep gedrag bijstuurt. Het voorbeeld van anderen zet aan tot navolging of zelfs gezonde competitiviteit. Werkgevers die actief uitval willen vermijden, doen er goed aan om levensstijl en vitaliteit mee te nemen in het gezondheidsbeleid.