Productieve pelgrim

Persoonlijke ontwikkeling, de ontluiking van leiderschapskwaliteiten,… Het zijn niet meteen de eerste onderwerpen die je voor ogen hebt als je bij de CEO van een specialist in residentiële woningbouw op de koffie mag. Toch zijn het thema’s die Joost Callens nauw aan het hart liggen. Dertien jaar geleden nam hij samen met zus Claudia de zaak over die vader Jacques in 1966 met een vennoot was opgestart. Anno 2019 staat Durabrik synoniem voor een bouwbedrijf met maximale aandacht voor het menselijk kapitaal. “Natuurlijk moet je als bedrijf rendabel zijn, maar uiteindelijk draait alles rond de liefde.”

Ja, het stond min of meer wel vast dat Joost Callens ooit in de voetsporen van zijn vader zou treden. Na een aantal jaren ervaring te hebben opgedaan bij andere bedrijven, stapte hij in 1996 in de zaak. Tien jaar later nam hij samen met zijn zus alle aandelen over. Sindsdien vormen ze een complementair duo, dat als een sterke tandem Durabrik leidt. “Ik ben hier begonnen bij de salesafdeling, ging vervolgens aan de slag als coach van het salesteam van een nieuwe afdeling, om daarna commercieel directeur te worden. De stap naar het CEO-schap vond ik niet zo evident. De onderneming was rendabel, maar het was wat zoeken naar mijn eigen stek binnen die organisatie.”

STERCK. Wat maakte die nieuwe functie zo uitdagend voor jou?

Joost Callens: “Plots draag je de eindverantwoordelijkheid, sta je in voor de inkomens van tientallen (intussen 250) gezinnen. Dat gevoel laat je nooit los: je staat ermee op en gaat ermee slapen. Op zulke momenten is het heel belangrijk een klankbord te kunnen hebben, maar als CEO is dat niet zo vanzelfsprekend. Onvermijdelijk maak je fouten. Tegelijk moet je je constant bewust zijn van je eigen gedrag, maar moet je ook je eigen onzekerheden kunnen benoemen. Het is één van de redenen waarom ik elke meeting begin met een ‘check in’.”

Mentale zuurstof

STERCK. Wat moeten we ons daarbij voorstellen?

Callens: “Dan wil ik van elke deelnemer weten met welke energie hij/zij in de vergadering is gestapt. Wat houdt die persoon bezig? Is er iets gebeurd in de privékring waardoor hij/zij zich moeilijker op het werk kan concentreren? Spelen er andere dingen? Dat menselijke aspect vind ik ontzettend belangrijk, daar moet je als leider echt mee bezig zijn. Leiderschap draait voor mij om je team verbinden, vanuit een integere persoonlijkheid. Om die rol te kunnen vervullen, heb ik destijds ook een leiderschapsprogramma gevolgd. Dat behelsde onder meer een aantal dagen in de Ardennen, waar ik enorm veel geschreven heb. Dat heeft me veel mentale zuurstof gegeven.”

STERCK. Kan je daar een voorbeeld van geven?

Callens: “Mijn grootste ‘winst’ in bezig zijn met persoonlijke ontwikkeling, is dat mensen je altijd als dezelfde persoon zien, in om het even welke context. Meestal zien vrienden je plezierige kant, wentel je je privé in de cocon van je gezin en haal je op het werk vooral je professionele ‘ik’ naar boven. Ik vond het cruciaal om die drie dingen samen te brengen. De ervaring leert me dat veel mensen daarmee worstelen, maar iedereen moet overal zichzelf kunnen zijn. Het is één van de redenen waarom we HR op een hoger echelon plaatsen dan bij de meeste andere ondernemingen. Elke beslissing die je daar neemt, gaat over mensen. Als mensen zich kiplekker voelen in je bedrijf, kunnen ze hun potentieel optimaal benutten. Daar geniet de hele organisatie van mee.”

STERCK. Wat heeft die sterkere focus op HR voor jullie betekend?

Callens: “Ten eerste zijn we een vrouwvriendelijkere organisatie geworden. In een doorsnee bouwbedrijf is de machocultuur nooit ver weg. Toen mijn zus en ik in de zaak kwamen, was zij de tweede dame in onze organisatie. Intussen zijn dat er toch al een vijftigtal. Eigenlijk heeft heel ons bedrijf een cultuurshift beleefd, met de klemtoon op het incorporeren van meer sociale aspecten. Daarnaast hebben we de relatie met al onze stakeholders – klanten, medewerkers, leveranciers – op punt gesteld. We mogen trots zijn op het pad dat we hebben afgelegd, ook op technisch vlak. Zo is duurzaamheid een absolute prioriteit geworden.”

Leiderschap is je team verbinden vanuit een integere persoonlijkheid.

Bossen

STERCK. Is het vanuit die focus dat jullie in 2013 Ecopuur hebben overgenomen?

Callens: “Absoluut, want je kan een woning onmogelijk loskoppelen van het energieverbruik. Ecopuur is als het ware ons duurzaamheidsgeweten. Het heeft ervoor gezorgd dat we zijn gaan werken met nieuwe producten en dat we de ecologische voetafdruk van al onze materialen in vraag hebben gesteld. Vanuit dat engagement hebben we recent ook een overeenkomst met Natuurpunt getekend. Voor elke vierkante meter vloerplaat die we bouwen, leggen we een vierkante meter bos aan. Op die manier hebben we dit jaar voor 30.000 m² bijgedragen tot de opwaardering van bossen. Bovendien onderwerpen we elk van onze projecten aan een duurzaamheidsscan, om zo verantwoord mogelijk te kunnen werken.”

STERCK. Hoe bewaar je de balans met andere cruciale aspecten van projectontwikkeling?

Callens: “Projectontwikkeling is een complexe evenwichtsoefening tussen betaalbaarheid, tijdloze architectuur, kwalitatieve materialen, duurzaamheidsfocus én rendement. Onvermijdelijk moet je daarbij bepaalde compromissen sluiten, maar we moeten vooral stilstaan bij de erfenis die we aan de volgende generaties geven. Welke gebouwen willen we achterlaten? Zijn die duurzaam en betaalbaar? Het zijn zaken die we ook hebben opgenomen in ons familiecharter. Mijn zus en ikzelf hebben allebei drie kinderen. Als één of meerderen van hen vroeg of laat de fakkel overnemen, is het belangrijk dat onze waarden overeind blijven.”

STERCK. Hoe sterk leeft de duurzaamheidsgedachte bij het gros van jullie klanten?

Callens: “Alles moet uiteraard passen binnen het plaatje van de financiële haalbaarheid. Vanuit de ervaringen in onze renovatieafdeling Victor, weten we maar al te goed dat mensen in eerste instantie verbouwen om esthetische redenen of om hun vastgoed uit te breiden. Het inzetten van duurzame technieken is niet hun voornaamste prioriteit. Dat is ergens ook logisch, want het is geen ‘tastbare’ investering. Het is onze taak om dat toch onder hun aandacht te brengen.”

STERCK. Het afschaffen van de woonbonus helpt daar helaas niet bij…

Callens: “Klopt, en dat is erg jammer. In september en oktober 2019 hebben we een enorme piek gehad van mensen die nog in een woning investeerden om van de woonbonus te genieten. Nu is die storm gaan liggen. Met die beslissing gooit de overheid het kind eigenlijk met het badwater weg. Ik snap dat ze iets willen veranderen, maar dit is toch een gemiste kans. Kijk, de woningen van tegenwoordig moeten aan enorm strenge normen voldoen, vanuit de ambitie om op termijn alleen nog maar energieneutrale woningen te bouwen. De nieuwste realisaties zijn dus veel klimaatvriendelijker dan het verouderde patrimonium. Waarom heeft de Vlaamse overheid de woonbonus niet omgevormd tot een klimaatbonus? Als je een vastgoedinvestering op een termijn van vijftig jaar bekijkt, vormt de initiële bouwkost eigenlijk maar een fractie van de totale kost. Een klimaatbonus was voor bouwheren een grote motivatie geweest om te investeren in milieuvriendelijke technieken. Nu de fiscale stimulans wegvalt, banken voorzichtiger geworden zijn en de meeste gezinnen er de centen niet voor hebben, mogen we van de consument eigenlijk niet verwachten dat die uit eigen beweging ‘groen’ zal investeren.”

Met de beslissing om de woonbonus te schrappen, gooit de overheid helaas het kind met het badwater weg.

Santiago

STERCK. Over groen gesproken: jij hebt vanuit je wandelpassie wel een sterke link met de natuur…

Callens: “Kort nadat ik samen met mijn zus de zaak heb overgenomen, heb ik met twaalf Durabrik-collega’s en twee begeleiders op Spaanse bodem de eerste vijf dagen van het pad naar Santiago de Compostela afgestapt. Dat is niet zomaar een wandeling geweest: het was een diepgaand traject waarin we onze collectieve en individuele waarden hebben vastgelegd. Al wandelend kan je veel beter en intenser praten dan in een doorsnee vergaderzaal.”

STERCK. Twee jaar geleden heb je dat nog eens overgedaan, maar dan wel de integrale pelgrimsroute vanuit je woonplaats. Vanwaar die beslissing?

Callens: “Die tocht was niet geïnspireerd door religieuze motieven, ik heb het vooral voor mezelf gedaan. Het was een fantastische ervaring met verschillende uitdagingen. Zo heb ik in die drie maanden (89 stapdagen, red.) het bedrijf volledig losgelaten, ik las zelfs geen mails. Ik wou de weg bewust grotendeels alleen afleggen, maar kreeg af en toe gezelschap dat ik zelf had uitgenodigd: familie, vrienden, kennissen, noem maar op. Zo heb ik onderweg bijvoorbeeld mijn vijftigste verjaardag gevierd, in Parijs, samen met mijn ouders. Dat was een heel aparte ervaring. Dat kon ik gerust ook zeggen van de start: toen hebben onze medewerkers me uitgezwaaid met een verrassingsdrink. Ik kreeg het gevoel dat ze het me van harte gunden. Op het laatst kwam mijn team met me meestappen. Die wandeling met hen was een fantastisch momentum. Daarnaast waren ook de vele gesprekken onderweg, met onbekende mensen uit andere landen die ook de tocht ondernamen, enorm verrijkend. Het was heel apart om mezelf gedurende zo’n lange periode los te koppelen van de wereld. Ik heb toen voor mezelf een aantal knopen doorgehakt, vooral op privévlak. Er zijn ook veel ideeën ontstaan, waaronder het programma Futureproof Leadership.”

STERCK. Wat houdt dat concreet in?

Callens: “Het idee ontstond tijdens de beginfase van mijn ‘Camino’, toen Bjorn Prins me vergezelde. Hij werkt bij itam en is mijn mindfulnesscoach. Spontaan borrelde de goesting op om samen iets te creëren. Futureproof Leadership is een programma (bestaande uit vijf modules van veertien dagen, red.) dat je leven en manier van werken verandert. Het is gegroeid vanuit de overtuiging dat organisaties nood hebben aan leiders die kunnen omgaan met een continu veranderende markt. Deelnemers maken een persoonlijke transformatie door, ontwikkelen meer draagkracht en empathie. Het wapent hen op alle fronten om een organisatie aan te sturen.”

STERCK. Wat heeft de ‘Camino’ voor jou betekend?

Callens: “Het heeft me een enorme energieboost gegeven, de goesting om er opnieuw helemaal in te vliegen. Daardoor ben ik nog beter gewapend om de uitdagingen van de toekomst aan te gaan. Durabrik zal zich altijd blijven focussen op residentiële woningbouw, maar dat weerhoudt ons er niet van om ons te engageren voor andere projecten. Zo heb ik bijvoorbeeld de voorzet gegeven om Miix in het leven te roepen. De krachtenbundeling met Stephanie Valcke (Bistierland), Jan Hooijmaaijer (Hoprom) en David Vanbiervliet (Fivaco) biedt de mogelijkheid om grootschalige projecten te ontwikkelen en nieuwe, duurzame buurten te creëren. Recent hebben we een eerste project in Antwerpen binnengehaald, maar het duurt nog wel even voor alle vergunningen binnen zijn om aan de concrete realisatie te beginnen. Door een goed evenwicht tussen leefbaarheid, vernieuwing, sterke architectuur en duurzaamheid willen we plaatsen maken waar het leuk toeven is. De vier partners samen hebben meer dan tweehonderd jaar ervaring in vastgoed op de teller. Dat biedt ons heel wat expertise om ruimtes te creëren waar publieke ruimtes, kantoren, retail en residentiële units harmonieus samen gaan.”

Mijn zus was de tweede dame in onze organisatie. Intussen zijn dat er toch al een vijftigtal.

STERCK. Ook de Durabrik-site in Drongen ondergaat binnenkort een metamorfose. Wat mogen we daar verwachten?

Callens: “Naast onze huidige vestiging zullen we een bedrijvencentrum bouwen, waar we ook onze zusterbedrijven Ecopuur en Victor – die nu nog in Nevele gevestigd zijn – zullen onderbrengen. Daarnaast creëren we er ook werkplekken en magazijnruimtes voor andere bedrijven. Het is niet uitgesloten dat Durabrik zelf één van de zes verdiepingen zal inpalmen, maar initieel is dat niet de bedoeling. We zullen de bouwwerken wel coördineren, maar niet zelf uitvoeren. Dat laten we over aan een specialist in kantoor- en industriebouw.”