Enthousiaste energiedirigente

Het pad naar succes verloopt ook voor een ondernemer zelden zonder slag of stoot. De kunst bestaat erin om het leergeld dat je betaalt in moeilijker periodes, te vertalen naar een aangepaste strategie voor verdere groei. De jongste jaren gaf ook An Beazar herhaaldelijk blijk van die mentale veerkracht. De pleitbezorger voor een duurzaamheidsvisie in elk bedrijf toonde vorig jaar bovendien de moed om met het boek ‘Weet waarom je eet’ een taboe te doorbreken. “Je kan, zeker als vrouwelijke ondernemer, maar beter zelfzeker dan (te) bescheiden zijn.”

An Beazar had op professioneel vlak veel richtingen uit gekund. Toch hoeft het geen verbazing te wekken dat ze in 2010 voluit voor het ondernemerschap koos. “Ik kom uit een familie van zelfstandigen. Mijn vader Guido is, samen met zijn broer Wim, altijd de bezieler van Compex geweest, een software- en technologiebedrijf dat zich focuste op de voedingsindustrie. In 1998, drie jaar voor ze de onderneming verkochten aan Siemens, haalden ze de titel ‘Onderneming van het Jaar’ binnen. Zelfstandigheid, ook op professioneel vlak, is iets wat zij ook bij mij altijd hebben gestimuleerd. In de vijf jaar dat ik als werknemer aan de slag ben geweest, heb ik ook gevoeld dat ik me beter in mijn sas voelde bij een kleiner bedrijf, waar je ook als werknemer sowieso meer impact hebt dan in een grotere organisatie.”

Conservatorium

STERCK. Je etaleerde altijd ook veel muzikaal talent. Heeft het nooit gekriebeld om daar professioneel iets mee te doen?

Beazar: “Dat werd me afgeraden, en ik begrijp ook waarom. Als beroepsmuzikant is het niet zo evident om een basisinkomen te hebben. Ik was een begenadigd klarinettist, maar merkte dat er daarvoor weinig plaats was in orkesten en het was niet mijn ding om die passie naar het onderwijs te vertalen. Daarom heb ik studies burgerlijk ingenieur aangevat, al merkte ik in die periode wel dat ik ook een creatieve uitlaatklep nodig had. Dat gaf de doorslag om met succes een toelatingsexamen af te leggen aan het Conservatorium in Gent. Ik heb dat altijd heel graag gedaan, nam ook deel aan internationale wedstrijden en vermoedelijk zou ik er ook professioneel wel mijn streng hebben getrokken, zeker omdat ik geïntrigeerd was door dirigeren. Anderzijds besefte ik: het is en blijft een kleine wereld en ik voelde bij mezelf een grotere nieuwsgierigheid naar het bedrijfsleven.”

STERCK. Wat heeft je uiteindelijk overtuigd om ondernemer te worden?

Beazar:: ““Ik leefde altijd met het gevoel dat het voor mij te hoog gegrepen zou zijn, tot ik door een Frans bedrijf werd gecontacteerd om voor hen een filiaal in België op te starten. Dat gaf voor mij de doorslag: ‘Als zij geloven dat ik het zal kunnen, zal het wel zo zijn’. Daarop besliste ik om voor hen als zelfstandige aan de slag te gaan, dat was meteen de start van Enprove. Er was lang sprake van dat we meteen zouden kunnen starten met een groot project, maar net toen ik mijn ondernemingsnummer had aangevraagd, bleek dat niet door te gaan. Toch heb ik nooit gepanikeerd, ik wist dat ik sowieso klanten zou moeten zoeken. Dat was vlak voor de zomervakantie. Het gaf me de tijd om, samen met mijn dochter – die toen twee was – even op adem te komen en er vervolgens helemaal in te vliegen.”

We leven in een paradoxale wereld: iedereen streeft naar perfectie, maar tegelijk sukkelen we allemaal wel met iets.

 

STERCK. Met welk gevoel denk je terug aan die opstartfase?

Beazar: “Eigenlijk liep het meteen vrij vlot, in zoverre zelfs dat ik na één jaar al een eerste medewerker kon aanwerven. Echt groot zijn we nooit geweest, maar het iStart-programma van iMinds (het huidige imec, red.) gaf ons wel een enorme boost. In 2014 namen we de beslissing om, naast energieconsultancy, ook zelf een softwarepakket te schrijven waarmee we de energie-efficiëntie van onze klanten goed konden monitoren. Op papier lijkt dat makkelijk, maar je kan daar vooraf moeilijk de complexiteit en de gevolgen van inschatten. Misschien is het ook beter zo: als je vooraf zou weten hoe alles zal lopen, durf je misschien niet te springen. Ik heb evenwel nooit een seconde spijt gehad van mijn beslissing, al hebben we best zware klappen te verduren gekregen waaruit we erg veel hebben geleerd.”

Versterkte boot

STERCK. Wat is, gedurende die tien jaar, het grootste struikelblok geweest?

Beazar: “In 2018 waren we bezig met een heel groot project, dat plots werd stopgezet. Dat had een enorme impact op onze organisatie: we hadden veel kosten gemaakt om een professionele dienstverlening te kunnen bieden, maar moesten plots een advocatenbureau onder de arm nemen om de vergoeding af te dwingen waar we recht op hadden. Over de uitkomst daarvan hebben we vandaag trouwens nog geen uitsluitsel. Het deed me terugdenken aan wat mijn vader me ooit zei, en wat nu door de coronacrisis nog maar eens blijkt: je kan als ondernemer nog zo goed bezig zijn, door omstandigheden en met een flinke dosis pech kan je in zwaar weer belanden, nog voor je het goed en wel beseft.”

In hoeverre is dat bij Enprove gebeurd?

Beazar: “Op een bepaald moment zit je alle mogelijke scenario’s te overwegen, tot je weet waar je aan toe bent. Ik heb mezelf dan een bepaalde periode de tijd gegeven om weer winst te maken. Dat heeft heilzaam gewerkt, het gaf me een gevoel dat we een doorstart maakten. Als ik er nu op terugkijk, is het misschien niet eens slecht geweest dat we dit hebben meegemaakt. Je analyseert je organisatie en bekijkt welke stappen je moet zetten om niet nog eens in zo’n verhaal te belanden. Die tegenslag was het signaal om onze hele structuur te professionaliseren. We hebben onze boot in die mate versterkt dat we veel beter gewapend zijn om nieuwe stormen te trotseren.”

Als we de jongste jaren één ding geleerd hebben, is het dat een aanpak met vier ministers voor één domein hoegenaamd niet werkt.

STERCK. Wat betekent zo’n tegenslag op emotioneel vlak?

Beazar: “Ik moet bekennen: op een bepaald moment voelde ik me behoorlijk ‘platgeslagen’. Je bent al jarenlang aan het knokken om je bedrijf van scratch te laten groeien, investeert enorm veel van jezelf, en plots krijg je een stevige dreun te verwerken. Bovendien wou ik mijn medewerkers zoveel mogelijk sparen, maar uiteindelijk maak je het daardoor vooral voor jezelf nog moeilijker. Het heeft me doen beseffen hoezeer ik ook dan op mijn team kan vertrouwen. Het voelt fantastisch als je merkt dat ook zij op zo’n moment echt bereid zijn om mee de kar te trekken. Uiteindelijk plukken we daar vandaag vooral de positieve gevolgen van: we werken efficiënter en beter gefocust en hebben strategisch een aantal zaken op scherp gezet. Het deed me ook beseffen dat we echt niet zo bescheiden moeten zijn.”

Zelfzeker

STERCK. Hoe heb je dat ontdekt?

Beazar: “Het is een periode waarin ik met veel klanten en collega’s heb gepraat. Die gesprekken hebben me doen inzien dat ik best mijn focus wat meer mocht verleggen van ‘alles kan beter’, naar ‘we doen al veel goeie dingen, en klanten zijn tevreden’.  Wij mikken namelijk vooral op grotere bedrijven, die op jaarbasis een energiefactuur betalen die vaak meer dan één miljoen euro bedraagt. Sinds 2005 is de zwaarste industrie onderworpen aan een aantal Europese wettelijke verplichtingen. Het is logisch dat zij op dat moment op zoek zijn gegaan naar externe partners voor energiebeheer. Toen wij in 2010 op de markt kwamen, waren de meeste van onze potentiële klanten dan ook al met een concurrent van ons in zee gegaan. Bovendien: waarom zouden zij plots de kans geven aan een klein, pas gestart Vlaams bedrijf? Toen ik in die periode met leads ging praten, was ik nog te bescheiden en realistisch, legde ik me misschien iets te snel bij de situatie neer. Uiteindelijk hebben we ons deel van de koek stelselmatig kunnen vergroten door referenties en omdat, na verloop van tijd, bepaalde aanbieders weer van de markt verdwenen. Onze naamsbekendheid is ook veel verbeterd, al blijft dat ook vandaag nog een werkpunt.”

STERCK. Heb je het ‘juk der bescheidenheid’ intussen ook van je afgeworpen?

Beazar: “Ik heb alleszins aan zelfzekerheid gewonnen. Misschien is die initiële bescheidenheid ook iets typisch vrouwelijk. Door de dynamieken en de opvoeding die eigen zijn aan onze maatschappij, heb ik het gevoel dat de gemiddelde man sowieso assertiever is. Dat gevoel krijg je nog meer als je als vrouw zaken doet in een wereld die in se heel mannelijk is. Wat meer durf was dus absoluut op zijn plaats om onze plek te nemen.”

Naar het buitenland

STERCK. In welke mate is de dienstverlening van Enprove uniek?

Beazar: “Er zijn wel meer bedrijven die, net zoals wij, energieaudits koppelen aan een softwareplatform om de energiehuishouding te monitoren. Het speciale aan ons verhaal is dat wij die software volledig zelf hebben ontworpen, terwijl andere spelers daarvoor vertrouwen op een IT-oplossing van een externe partij. In wat wij doen, ben ik er altijd van overtuigd geweest dat je geen consultancy kan bieden als je niet de correcte informatie over cruciale parameters hebt. Er schuilt enorm veel potentieel in (big) data, maar geen enkele oplossing deed wat ik ervan verwachtte, met name de beschikbare gegevens ook correct interpreteren. Op dat moment stonden cloudoplossingen bovendien nog in hun kinderschoenen. Het heeft veel tijd gekost om onze oplossing te bouwen en naar de markt te brengen, maar na zes jaar beschikken we over een matuur systeem, waar we vorig jaar dubbel zoveel klanten op hebben kunnen aansluiten. Bovendien zijn we intussen ook een pak ervaring rijker, waardoor we gewapend zijn om onze voelsprieten ook nadrukkelijker over de grenzen uit te steken.”

STERCK. Impliceert die ambitie dat jullie de software opnieuw moeten aanpassen?

Beazar: “ We hebben het geluk dat het kader van de energiewetgeving uitgezet wordt door Europa, terwijl de lidstaten het dan concreet moeten vormgeven. Omdat dat binnen ons land binnen de drie gewesten anders gebeurt, hebben we sowieso heel wat flexibiliteit opgebouwd die moet volstaan om in onze buurlanden en in het Verenigd Koninkrijk meer voet aan de grond te krijgen.”

STERCK. Is het toeval dat je bedrijf ondernemingen helpt bij energie-efficiëntie?

Beazar: “Neen. Het klimaat en duurzaamheid zijn thema’s die me altijd enorm hebben geboeid. Die wereld zal altijd mijn biotoop zijn, ook omdat ik het heel zinvol vind om precies in deze branche iets te doen. Mocht dat niet met de activiteiten van Enprove zijn, dan wel met een variatie op hetzelfde thema.”

Door omstandigheden en met een flinke dosis pech kan je in zwaar weer belanden, nog voor je het goed en wel beseft.

STERCK. Met welk gevoel keek je naar de klimaatmarsen van vorig jaar?

Beazar: “Het IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change) heeft altijd gestipuleerd dat de overheid een voortrekkersrol moet spelen om inspanningen voor het klimaat te leveren. Europa staat ook al lang op de barricaden voor een beter klimaat, maar het lijkt erop dat in ons land vooral de jeugd daarop hamert. De maatschappij heeft al herhaaldelijk bewezen dat het draagvlak voor een gerichte milieuvriendelijke aanpak erg breed is, maar er gebeurt zo weinig. Geen idee waarom onze politici hun kop in het zand steken. Van enige doortastendheid kan je hen bezwaarlijk beschuldigen. Is het de angst om niet herverkozen te worden? Zitten ze te wachten op een immense stofzuiger die alle CO2 uit de lucht haalt? Er gaat in ons land bovendien veel tijd verloren door politiek getouwtrek tussen de verschillende gewesten. Wat zeker kan helpen: één minister, op federaal niveau, die bevoegd is voor het klimaat. Als we de jongste jaren één ding geleerd hebben, is het dat een aanpak met vier ministers (drie in de gewesten, één op federaal niveau) hoegenaamd niet werkt.”

STERCK. Aan investeren in duurzaamheid hangt natuurlijk ook een prijskaartje vast?

Beazar: “Dat is zo, maar hoe langer we wachten met die investeringen te doen, hoe hoger het kostenplaatje in de toekomst zal oplopen. Duurzaamheid gaat onherroepelijk gepaard met een langetermijnvisie. Dan moeten bedrijven verder durven kijken dan een terugverdientijd van investeringen van twee jaar, en in het ideale geval is de voor het klimaat bevoegde minister dan ook langer dan één legislatuur zeker van zijn of haar functie, zodat er effectief meer op lange termijn kan worden gewerkt. Vergeet niet dat we voor veel maatregelen nog steeds spreken over een terugverdientermijn. Als je wat langer kan wachten dan een paar jaar, brengt zorgen voor het klimaat nog steeds geld op. Het verheugt me dat grote bedrijven een voortrekkersrol spelen, maar het beleid zal eerder vroeg dan laat toch moeten volgen.”

Emo-eten

STERCK. Wat was de aanleiding om vorig jaar het boek 'Weet waarom je (te veel) eet' uit te brengen?

Beazar: “Ik ben altijd iemand geweest die graag eet, en zeker niet alleen om de honger te stillen. Vaak deed ik dat als troost of als behoeftebevrediging. Het maakte me niet gelukkiger, integendeel: dat ongecontroleerd eetgedrag ondermijnde mijn zelfbeeld en had ook uitlopers in mijn gedrag. Je voelt je beschaamd, wat dan weer je ontwikkeling in de weg staat. Emo-eten beïnvloedt je sowieso, bovendien speelt de dieetindustrie daar nog eens op in met een ontelbaar aantal mogelijkheden om af te vallen. Daar worden miljarden mee verdiend, terwijl diëten niet helpen voor mensen die eerder worstelen met controle.”

STERCK. Wat gaf de doorslag om je verhaal op papier te zetten?

Beazar: "Eerst en vooral vind ik het belangrijk dat het boek door de input van Nele Callewaert ook krachtig wetenschappelijk onderbouwd is. Als mijn boek één persoon die last heeft van emo-eten kan inspireren, ben ik al content. Zelf heb ik een dochter van twaalf, ook met het oog op haar toekomst vond ik het belangrijk een taboe te doorbreken. We leven immers in een paradoxale wereld: iedereen streeft naar perfectie en deelt zijn of haar successen of fijne momenten op sociale media, maar tegelijk sukkelt iedereen wel met iets. De ene ‘afwijking’, bijvoorbeeld extreem sporten, wordt sociaal veel makkelijker aanvaard dan de andere. De respons die ik kreeg sinds het boek een jaar geleden uitkwam, leert me dat veel mensen zich herkennen in mijn verhaal. Ik kreeg alleen maar positieve reacties. Intussen ben ik zelf al een aantal jaren verlost van de mentale uitdaging die met dat emo-eten gepaard ging. Het is geen item meer, omdat het herleid is tot normale proporties. Ik lig niet meer wakker van mijn eetgedrag of gewicht, en dat is een enorme bevrijding.”