In een jaar waarin erg veel bedrijven kreunen onder de gevolgen van de Covid-19-pandemie zijn er toch de ‘happy few’ die uit de wurgende greep van de huidige crisis blijven. Alpla is één van die gelukkigen. De onderneming uit Oudenaarde specialiseert zich al zeventien jaar in de productie van petflessen, een activiteit die ook anno 2020 op volle toeren draait. Dankzij de goede combinatie van veel knowhow, een sterk geautomatiseerd productieproces en een ‘lean’ structuur blijft de Belgische vestiging van de Oostenrijkse familiale onderneming een broeihaard van enthousiaste bedrijvigheid.
De komst van Alpla in Oudenaarde in 2003 had alles te maken met de Europese wetgeving inzake eerlijke concurrentie. Tetrapak, de bekende fabrikant van brikverpakkingen voor onder meer zuivelproducten, wilde zich ook nadrukkelijk op de productie van petflessen gooien. Dat mocht van Europa enkel als het een aantal productievestigingen verkocht. Alpla ging gretig in op die opportuniteit en nam de vestigingen in Italië, Spanje en Oudenaarde over.
Keuken en badkamer
“Sindsdien hebben we de organische groei alleen maar verder gezet”, vertelt Didier Deveen, manager van de Belgische vestiging. “Het aantal medewerkers is op zeventien jaar gegroeid van 42 naar 105. De productie van kunststofflessen was altijd al de corebusiness van Alpla, dat in dit marktsegment uitgegroeid is tot de wereldwijde nummer één. We zijn actief in elk segment van deze markt, maken kunststofflessen in alle mogelijke vormen en voor de meest uiteenlopende toepassingen. Zeker in elke badkamer (shampoos, conditioners …), de keuken (drank, frituurolie, vinaigrettes, sauzen, melkproducten) en de berging (poets-, desinfectie- en onderhoudsmiddelen) vind je petflessen bij de vleet.”
Maken jullie in België nog andere producten dan petflessen?
Didier Deveen: “Vijftien mensen zijn in Schoten, bij Milcobel, aan de slag in een ‘in house’-vestiging. Daar maken ze de HDPE-flessen (flessen in polyethyleen van hoge densiteit, red.) die zo typisch zijn voor melk- en olieproducten. Het gaat om niet-transparante, niet-glanzende (matte of amorfe) flessen. Petflessen hebben die transparantie wél, benaderen het dichtst het uitzicht van een glazen fles, zijn dunwandig, stevig en makkelijk kleurbaar.”
AGV’s helpen onze personeelskost controleren en dragen bij tot ergonomisch werken.
Wat is er zo typisch aan het Oostenrijkse moederbedrijf?
Deveen: “Het is nog altijd voor honderd procent een familiebedrijf, dat momenteel wel de transitie naar een multinationale organisatie doormaakt. In 2021 komt de nieuwe CEO aan het roer, dat wordt iemand van de derde generatie. Alpla bestaat intussen ruim 65 jaar. Vroeger rapporteerden wij rechtstreeks aan het moederbedrijf, sinds een tijdje zitten we onder de vleugels van de West-Europese unit. Omwille van de expansie was het nodig om iets meer protocollair te werken. Ik denk dat elke filiaalverantwoordelijke dankbaar is dat de familie elke vestiging altijd de financiële ruimte heeft geboden om te blijven investeren. Winsten worden zelden of nooit opgenomen, maar altijd weer in het bedrijf geïnvesteerd. We zitten bovendien niet met leningen op lange termijnen, waardoor er geen externe financiering nodig was. Zeker in moeilijke tijden, als cash ‘king’ is, is dat een cruciaal voordeel.”
Lean management
Jij stuurt hier sinds dag één na de overname het bedrijf aan. Welke evolutie heeft Alpla Oudenaarde in die periode doorgemaakt?
Deveen: “We zijn erin geslaagd om op een gecontroleerde manier de volumes te laten groeien, zijn altijd blijven investeren in nieuwe technologieën en merken tot ons plezier dat we er goed in slagen onze mensen aan boord te houden: wie hier twee jaar werkt, blijft vervolgens nadien heel lang bij ons. Dat is vermoedelijk deels te danken aan de principes van ‘lean management’: er is weinig hiërarchie, we werken altijd volgens het principe ‘keep it simple'."
Alpla was een pionier in het gebruiken van AGV’s. Waarom zijn die zo belangrijk?
Deveen: “De investeringen in dergelijke automatisch geleide voertuigen kaderen in de ambitie om met een zo modern mogelijk machinepark te werken. Dat heeft ons op logistiek vlak alleszins geen windeieren gelegd. Inmiddels zijn die toestellen bij ons al meer dan tien jaar in gebruik. Ze maken het mogelijk de personeelskost beter te controleren, dragen bij tot ergonomisch werken én tot properheid op de werkvloer. Plus: ze worden nooit ziek of zwanger, je kan er altijd op rekenen (lacht). Sinds december 2019 is de eerste generatie vervangen door zeven nieuwe exemplaren, die nog betrouwbaarder zijn en minder uitvallen. Het had nooit een impact op ons aantal medewerkers, dat nu al vijf jaar stabiel is.”
Jullie werken met kunststof, een product dat erg onder vuur ligt in een tijdperk waarin het bewustzijn rond klimaatverandering groot is. Hoe gaan jullie daarmee om?
Deveen: “De voorbije jaren was het blijkbaar ‘bon ton’ om met z’n allen kunststof te ‘bashen’. We voelen ons daar minder door aangesproken, omdat we al jarenlang maximaal inzetten op recyclage. Pet is de meest gerecycleerde kunststoffles, bovendien zijn wij heel goed uitgerust om nieuwe flessen volledig te vervaardigen uit gerecycleerde materialen. Daar waren we al mee bezig lang voor iedereen plastic met de vinger begon te wijzen. We merken dat de storm sinds het uitbreken van het coronavirus is gaan liggen. We leven in een periode waarin mensen het vooral belangrijk vinden dat er in de supermarktrekken nog altijd voldoende voeding en dranken verkrijgbaar zijn. Zonder flesverpakkingen kunnen fabrikanten uit de ‘food & beverage’-sector hun producten nu eenmaal niet vermarkten.”
Bij het moederbedrijf uit Oostenrijk waren ze altijd al erg tevreden over de efficiëntie van de vestiging in Oudenaarde. “We worden er geprezen omwille van ons hoog niveau van knowhow, zeker voor de productie van petflessen en petpreforms. Net daardoor konden en mochten we hier altijd blijven investeren. Nadelen zijn de hoge loonkost en het stijgend aantal verkeersinfarcten in en om Antwerpen en Brussel. Mobiliteitshinder is iets wat je kan missen als kiespijn, zeker in een sector die vaak lege producten transporteert. In een straal van een paar honderd kilometer rond Oudenaarde heeft Alpla ook verschillende vestigingen in Frankrijk (twee in Compiègne, één in Arras), Nederland (Vlissingen en Mijdrecht) en Duitsland (Aken). Het neemt niet weg dat Oudenaarde ook de komende jaren een belangrijke rol voor de groep zal blijven vertolken”, besluit Didier Deveen.
Ziekteverzuim
In hoeverre lijden jullie onder de huidige situatie?
Deveen: “Door de sectoren waarin we actief zijn, hebben we het geluk dat de gevolgen van deze pandemie ons niet echt raken. Integendeel: we produceren nu zelfs nog meer voor onze klanten. Dat is bijvoorbeeld zo in de frisdrankenindustrie. Zo werkt Coca-Cola nu veel minder met glazen verpakkingen, omdat die vooral in de horeca veel worden gevraagd. Ook de productie van flessen van 0,5 liter is gezakt, want die vind je doorgaans erg veel in automaten, maar die werden tijdens de lockdown amper bijgevuld. Daartegenover staat dat flessen met een groter volume (1,5 of 2 liter) nu nog populairder zijn, omdat nog meer mensen deze kopen voor thuisgebruik. Ook andere klanten, die onder meer frituurolie en (barbecue)sauzen maken, zitten met hevige productiepieken, want mensen zetten thuis meer dan ooit de frietketel of de barbecue aan. Met andere woorden: we lijden geen omzetverlies, want de afname door onze klanten blijft op peil. Bovendien ondervinden we geen problemen bij de toelevering van de grondstoffen.”
Merkten jullie dan geen enkel negatief gevolg van de coronacrisis?
Deveen: “De enige beperking waarmee we te maken hadden, is een hogere graad van absenteïsme. We hadden onder onze medewerkers geen coronazieken, maar in de familie van bepaalde personeelsleden waren die er wel. Uiteraard hebben we die medewerkers niet laten komen. Gedurende de eerste weken van de lockdown was het ziekteverzuim gestegen tot 18%, wat deels te verklaren was door een paniekreactie bij sommigen. Inmiddels is dat weer teruggelopen tot 7%. We hebben dan ook niemand op werkloosheid moeten zetten. Dat is een andere reden waarom de meeste medewerkers ons trouw zijn: ook als er even minder werk is, creëren we stabiliteit en werkzekerheid.”
We waren al bezig met recyclage lang vóór iedereen kunststof met de vinger begon te wijzen.
Wil Alpla in de toekomst nog andere markten betokkelen?
Deveen: “Door acquisities buiten Europa, zal de farmaceutische sector voor het moederbedrijf sterk aan belang winnen. Wij maken nu ook verpakkingen voor vloeibare voeding die onder meer in (woon)zorgcentra veel worden gebruikt en zullen die capaciteit vermoedelijk verdubbelen. Daarnaast zullen we ook de flesdoppen produceren voor een gloednieuwe ‘in house’-vestiging bij Abbott. Binnen onze gebouwen investeren we ook voor twee miljoen euro in extra machinecapaciteit, wat onder meer nodig is om aan de grotere vraag van de Nederlandse vestiging van smoothieproducent Innocent te beantwoorden.”