Binnenlands toerisme in opmars

Er heerst opnieuw een gezellige drukte in Ieper en Poperinge. De horeca doet gouden zaken, fietsers verkennen massaal de regio en de meeste bedrijven hebben werk zat, maar helaas personeel te weinig. Een ideaal moment om, ruim twee jaar nadat één of ander hardnekkig virus de kop opstak in ons land, even te peilen naar de economische barometer in beide Westhoeksteden. “We kijken ernaar uit extra industriegronden te ontwikkelen, want eigenlijk zijn we op dat vlak allebei altijd onderbedeeld geweest. Gelukkig lijkt daar nu verandering in te komen.”

Dit interview heeft plaats op een hete dag, zoals we er de voorbije zomer veel hebben gekend. Terrasjes en parkings hebben amper vrije plaatsen. Veel bedrijvigheid dus, tot tevredenheid van burgemeester Christof Dejaegher.

“En zeggen dat 2022 eigenlijk iets rustiger is dan 2021, op toeristisch vlak dan toch. Vorig jaar werden we echt overspoeld door Belgische en Nederlandse toeristen, ook omdat er toen nog een aantal coronamaatregelen golden. Het neemt niet weg dat we opnieuw een prima toeristische zomer achter de rug hebben, met ook heel veel fietstoeristen, het populaire Kunstenfestival in Watou (met 15 à 20% Nederlanders) … Uiteraard kraken bepaalde andere sectoren wel harde noten, maar ik zie toch veel bedrijven die het goed doen. Helaas speelt de moeilijke zoektocht naar medewerkers hen wel parten. Intussen blijft de kleinhandel kreunen en zien we helaas dat steeds meer bakkers en slagers er de brui aan geven. Het zou erg spijtig zijn mocht een oeroude Vlaamse traditie – zondagmorgen verse pistolets halen bij de warme bakker – helemaal verloren gaan.”

Nederlandse TV-spot

STERCK. In hoeverre verschilt dat met wat in Ieper aan de gang is?

Diego Desmadryl: “Bij ons is het niet anders. Op toeristisch vlak scoren we even goed als in 2021, in het achterhoofd houdend dat er veel minder Britten komen. Vermoedelijk zal dat in de toekomst wel weer aanzwengelen. Ook wij ontvangen heel veel Nederlanders, wat onder meer te maken heeft met een publicitair spotje dat we een hele tijd op de populaire zender RTL4 hebben laten draaien. Net als wij zijn Nederlanders gek op fietsen. In de Westhoek vinden ze een regio die hen daarbij op alle mogelijke vlakken bedient. Eind augustus mochten we hier bovendien nog eens een manche van het WK rally ontvangen. Ook dat heeft enorm veel mensen naar hier gelokt en is, net als de start van Gent-Wevelgem, een erg geslaagd initiatief op vlak van citymarketing.”

STERCK. Welke signalen vangen jullie op uit het bedrijfsleven? In hoeverre kampen ondernemingen met de naweeën en gevolgen van de huidige crisissituaties?

Desmadryl: “Eerlijk gezegd had ik niet verwacht dat het gros van de bedrijven zich zo snel zou herpakken, al hebben die omstandigheden her en der nog altijd een bepaalde impact. Anderzijds blijft de vraag naar beschikbare ruimte ontzettend groot. In deze periode is het begrijpelijk dat veel kmo’s wat afwachtend zijn qua investeringen, maar hoe dan ook is er nood aan ‘verse’ bedrijfsgronden.”

Dejaegher: “Ook voor ons, als lokale overheid, is het geen evidente periode. De inflatie doet de kosten verhoudingsgewijs veel sterker stijgen dan de inkomsten. Daardoor zijn we genoodzaakt voor bepaalde investeringen op de rem te gaan staan, wat uiteindelijk een weerslag heeft op de economie.”

STERCK. Welke oplossingen kunnen jullie vandaag bieden aan bedrijven die een locatie zoeken?

Desmadryl: “Het heeft erg veel voeten in de aarde gehad, maar er is eindelijk een doorbraak in de ontwikkeling van de kmo-zone Hoge Akker II in Vlamertinge. Na meer dan een kwarteeuw bakkeleien is er een oplossing waarbij de eigenaar zelf zal instaan voor de ontwikkeling. Hopelijk is de eerste spadesteek voor 2023. Daarnaast hebben we nog een aantal zones aangeduid, waarvoor de Vlaamse overheid hopelijk binnenkort groen licht zal geven. Dé prioriteit daarbij is een nieuwe ontwikkeling aan de Noorderring, die absoluut nodig is. Daarnaast zijn we volop bezig met de reconversie van de zone Westkaai. Een paar panden stonden leeg en zullen een nieuwe invulling krijgen. Daarnaast zullen nog een aantal braakliggende percelen op termijn beschikbaar zijn. We hebben de sleutel in handen voor de wederinkoop.”

Dejaegher: “Bij ons ligt de klemtoon op de uitbreiding van de zone Sappenleen, waar de Nederlandse aardappelverwerker Aviko voor liefst 210 miljoen euro heeft geïnvesteerd. Dat is ‘du jamais vu’ voor onze stad. De laatste uitbreiding van Sappenleen dateert van 2013 en was in amper tien maanden uitverkocht. Deze zone leent zich bij uitstek voor extra expansie richting Ieper: de zone wordt aan één kant begrensd door een tweevaksbaan. Zowel economisch, ruimtelijk als infrastructureel is het met voorsprong de beste oplossing. De Vlaamse overheid had de uitbreiding eigenlijk al goedgekeurd, maar blijkbaar interpreteert huidig Vlaams minister Zuhal Demir dat besluit anders, waardoor er plots bijkomende eisen worden gesteld.”

Rijpende geesten

STERCK. Welk gevoel heeft u daarbij?

Dejaegher: “Kijk, het is duidelijk dat we in de richting van een duurzamere economie evolueren. Die transitie is volop bezig, maar kost natuurlijk geld. Zowel de industrie (met meer aaneengesloten bedrijfsgebouwen, een toename van hoogbouw) als de particuliere markt (veel meer aanpalende woningen, meer appartementen …) springen op die kar. De geesten rijpen dus volop, maar zo’n proces kost tijd én veel geld. Uiteindelijk zal de ondernemende of werkende mens die factuur moeten betalen. Het minste wat de overheid dan kan doen, is een geschikt kader voor werkgelegenheid scheppen, onder meer door de creatie van extra bedrijfsgronden. Gelukkig staat de regio Ieper-Poperinge met stip genoteerd om meer ruimte te krijgen, door de grote vraag en het schrijnend tekort.”

De regio Ieper-Poperinge staat met stip genoteerd om meer bedrijfsruimte te krijgen, door de grote vraag en het schrijnend tekort.

“De komst van Aviko beklemtoont eens te meer hoe belangrijk dat is voor de economische uitstraling van stad en streek. Uiteraard doet een bedrijf dat in eerste instantie niet uit maatschappelijk belang, maar het creëert wel een mooi hefboomeffect.”

Desmadryl: “Heel wat aannemers uit de regio hebben mooie opdrachten mogen uitvoeren voor de bouw van de nieuwe Aviko-site.”

STERCK. De ontsluiting van de regio is al decennialang een heikel punt. Zien jullie vooruitgang op dat vlak?

Desmadryl: “De doortrekking van de A19 van Ieper naar Veurne is een dossier dat maar blijft aanslepen en waar we geen millimeter progressie in lijken te boeken. Er is nu eindelijk gestart met verbeteringswerken aan de N8, maar daarmee zullen we de gordiaanse knoop niet ontwarren. Zolang die autosnelweg niet wordt doorgetrokken, blijven we zwaar verkeer door dorpskernen van kleine gemeenten als Elverdinge, Woesten en Brielen sturen, waar je dan bovendien nog eens lintbebouwing hebt. Het probleem is dat veel actoren uit de regio te lang op een andere golflengte zaten.”

Dejaegher: “Inzake prioriteiten kan ik me volledig aansluiten bij de resultaten van een Voka-studie, die ijvert voor de ontwikkeling van de prioritaire assen. Zeker op vlak van mobiliteit, zijn we in West-Vlaanderen nooit goed bedeeld geweest. Gouverneur Carl Decaluwé heeft dat onlangs nog eens aangehaald: onze provincie is goed voor 20% van het Vlaamse wegennet, maar krijgt nog geen 10% van het budget voor onderhoud. Het is logisch dat de kwaliteit van de wegen er dan op achteruit gaat.”

“Ik hoor van onze eigen bevolking vaak de verzuchting dat Poperinge ver van Antwerpen en Zeebrugge ligt. Dat lijkt me vooral een kwestie van perceptie, onder meer door de fileproblematiek richting Antwerpen. Voor internationale ondernemingen is de afstand tussen Poperinge en die havens eigenlijk ‘peanuts’. Bij het dossier over de doortrekking van de A19 zijn wij eigenlijk niet rechtstreeks betrokken, maar wij liggen wel maar op een kleine boogscheut van de A25 tussen Rijsel en Duinkerke. We kunnen het alleen maar toejuichen als er inspanningen worden gedaan om die autosnelweg beter te laten aansluiten op de A19 of de E40.”

Pluim voor Westtoer

STERCK. Profileren Ieper en Poperinge zich eerder als concurrenten dan als vrienden?

Desmadryl: “We zijn er, net als Diksmuide en Veurne, allemaal bij gebaat om ons te profileren als een onderdeel van de wijde Westhoek. Op dat vlak moeten we Westtoer, de toeristische organisatie van de provincie West-Vlaanderen, ontzettend dankbaar zijn. Mochten zij niet samen met ons hard aan die kar hebben getrokken, hadden we onmogelijk even ver gestaan als nu. Ik vermoed dat we zonder Westtoer circa 30% minder hotels of vakantiewoningen hadden geteld. Bovendien: we moeten beseffen dat de tijd voorbij is dat iedereen op zijn eigen eilandje leeft. Aviko mag dan op grondgebied Poperinge liggen, Ieper heeft er ook baat bij. Ongetwijfeld zijn behoorlijk wat Ieperlingen daar intussen aan de slag.”

Dejaegher: “Ik sluit me daar volmondig bij aan, zeker ook bij de meerwaarde van Westtoer. De Westhoek is een sterke regio, maar heeft in vergelijking met andere contreien het nadeel dat het geen echt grote stad als epicentrum heeft. Het voordeel is dat zowel Veurne, Diksmuide, Poperinge, Ieper als alle kleine gemeenten binnen dat vierkant de vruchten plukken van het oorlogs – en fietstoerisme dat de provincie heel sterk mee vorm heeft gegeven. De zon moet schijnen voor iedereen, hé.”

STERCK. Welke projecten staan in Ieper en Poperinge te wachten op hun uitvoering?

Desmadryl: “Het stond in geen enkel beleidsplan, maar alle betrokken diensten mogen trots zijn op de manier waarop we vaccinatiecentra hebben gerealiseerd en gerund. Dat heeft een aantal andere projecten tijdelijk verlamd, maar uiteraard genoot het management van de coronacrisis zowat twee jaar absolute prioriteit.”

Dejaegher: “De eerste fase van de dorpskernvernieuwing van deelgemeente Reningelst is stilaan afgerond, een aantal andere projecten zitten in volle voorbereidingsfase. Zo heeft de stad bijvoorbeeld Gasthof De Kring gekocht, met de bedoeling er een cultureel centrum van te maken dat als thuishaven voor veel verenigingen kan fungeren. Een andere belangrijke realisatie wordt de Vroonhofsite. De infrastructuur is dringend aan vernieuwing toe, in eerste instantie zullen we een aantal gebouwen moeten afbreken. In deze voormalige school, van circa 1,4 hectare, zullen we onder meer het Huis van het Kind huisvesten. Daarnaast komen er ook veel groenvoorzieningen, wandel – en fietsverbindingen. Bovenal wordt de site de nieuwe thuis van de kunstacademie. De subsidie die we van de overheid kregen voor de opwaardering van de infrastructuur in functie van hedendaags kunstonderwijs, is een meer dan welkom duwtje in de rug. Tot slot willen we ook de eerste stap zetten van de vernieuwing van het Hopmuseum. Daarin komt ook een stadsbrouwerij.”

De tijd is voorbij dat iedereen op zijn eigen eilandje leeft.

STERCK. Wat staat er nog op de planning?

Desmadryl: “De afwerking van het centrumplein De Leet is een dossier dat heel belangrijk wordt en zal een grote impact hebben op de binnenstad. Daarnaast hopen we nog in deze legislatuur te kunnen starten met de bouw van het nieuwe zwembad. Die laatste investering vertegenwoordigt een bedrag van zowat 16 miljoen euro. Op termijn willen we ook de strategische spie aan het station een nieuwe invulling geven.”

Dejaegher: “Van de coronaperiode hebben wij gebruik gemaakt om veel studiewerk te verrichten. Dat heeft onder meer geresulteerd in een masterplan voor de stationsomgeving en een ruimtelijk uitvoeringsplan voor de stadskernvernieuwing van Poperinge. Belangrijk daarbij is dat we een woonreservegebied zullen kunnen inzetten als woongebied. Dat is een positief signaal, zeker nu we merken dat veel jonge gezinnen (leeftijdsgroep tussen 18 en 30 jaar) weer durven investeren in een eigen woning en Poperinge in die markt goed scoort.”