Het meten en voorspellen van akoestische prestaties via zelf ontwikkelde 3D-berekeningsmodellen: studiebureau SonIQ tilt akoestiek naar een hoger niveau.
Toen Bart Van de Velde afstudeerde als IT-er, was hij er nog niet uit wat hij precies wilde doen. Tot hij toevallig in contact kwam met een studiebureau gespecialiseerd in akoestiek. Het begin van een boeiende carrière … Bart: “In 2012 was er binnen de akoestiek nog maar weinig software beschikbaar om de verzamelde data te analyseren. Door mijn achtergrond in programmeren ging ik bij het studiebureau waar ik toen werkte, zelf aan de slag met het ontwikkelen van software op maat. Tien jaar later, in 2022, startte ik op eigen benen met SonIQ.”
Wat is akoestiek?
Akoestiek is zeer ruim en omvat verschillende disciplines. Zo is er zaalakoestiek, dat zich bezighoudt met nagalmtijd, spraakverstaanbaarheid, echo’s, enz. Daarnaast is er het voorspellen en analyseren van omgevingsgeluid, bijvoorbeeld bij het beoordelen van een vergunningsaanvraag voor het plaatsen van een windmolen, het bouwen van een productiesite of het doorvoeren van een verkeerswijziging zoals een extra rijstrook. Tot slot is er bouwakoestiek: de studie van o.a. de geluidsoverdracht tussen verschillende ruimtes. En het is in deze laatste discipline dat SonIQ zich de voorbije jaren heeft gespecialiseerd.
Bart: “Akoestiek is een kleine markt. In gans Vlaanderen zijn zo’n 20 studiebureaus actief, elk met hun eigen focus. Wij richten ons vooral op de bouw, zowel woningen, kantoren, scholen, hotels … Onze voornaamste klanten zijn architecten en projectontwikkelaars. We onderscheiden ons door onze doorgedreven digitale dataverwerking. Dankzij 3D-berekeningsmodellen kunnen we zeer nauwkeurig voorspellen, gericht zoeken naar de oorzaak van een probleem en bijsturen.”
Akoestisch optimaliseren bij nieuwbouw
“Bij een nieuwbouwproject starten we met een grondige studie van de plannen. Aan de hand van een digitaal 3D-model voorspellen we het effect van bepaalde materialen en ingrepen in de ruimtes. De kracht van deze voorspellingen is dat we het bouwconcept optimaliseren en zo de bouwkost reduceren. In een ideaal scenario worden we al betrokken van bij de ontwerpfase. Zo kunnen we helpen om de ruimtes op een slimme manier in te delen en te organiseren, en eventuele problemen op het vlak van akoestiek te vermijden.”
“Tijdens de werken volgen we van dichtbij op om te kijken of de vooropgestelde waarden gehaald worden en sturen we indien nodig bij. Eenmaal het gebouw klaar is, voeren we controlemetingen uit om de voorspellingen van het 3D-model te toetsen aan de werkelijkheid. Naast een garantie voor de bouwheer is dit voor ons ook zeer waardevolle feedback. Het laat ons toe om onze software en modellen continu bij te sturen en te optimaliseren.
Zoek de zwakste schakel
Naast nieuwbouwprojecten wordt SonIQ vaak ingeschakeld om een akoestisch probleem in bestaande gebouwen aan te pakken. Bart: “We meten de bestaande situatie op en maken een digitale kopie van de werkelijkheid, een geijkt 3D-model. Daaraan toetsen we verschillende scenario’s. Het model toont ons welke weg het geluid volgt en duidt de zwakste schakel aan, die we vervolgens aanpakken. Je kan het vergelijken met het oplossen van een waterlek. Van zodra je de oorzaak van het probleem hebt gevonden en aangepakt, verdwijnt het probleem.”
Alles draait rond data
Alles begint met de juiste data, want meten is weten. Maar dat klinkt eenvoudiger dan het is. SonIQ investeert fors in zowel hard- als software. Bart: “Met kwalitatieve hardware verzamel je een massa aan gegevens. Maar daarna is het de kunst om die data verwerkt krijgen. Zo deden we in Brugge een akoestisch onderzoek voor de renovatie van een oude stelplaats van De Lijn naar nieuwe sportinfrastructuur. Gedurende één week werd het omgevingsgeluid rond de huidige site en de geluidsisolatie van de gebouwen zelf gemeten. Miljarden data, die we met de juiste software omzetten in bruikbaar materiaal. We simuleerden de toekomstige sportactiviteiten en de impact ervan op het omgevingsgeluid. Daarna werkten we verschillende voorstellen uit om de geluidsisolatie van de gebouwen te verbeteren. De software om dit te kunnen doen, programmeren we steeds meer zelf. Iets wat we in de toekomst willen blijven doen.”