Als jonge ondernemer heb ik nooit goed gesnapt waarom er zoveel verschillende statuten, systemen en ‘tegenstellingen’ zijn: arbeiders versus bedienden, ambtenaren versus werknemers… Uiteraard snap ik de historische redenen en besef ik dat deze met de beste bedoelingen zijn geïntroduceerd. Alleen lijken ze nu volledig achterhaald.
Waarom delen we werkende mensen in groepen in? De lijnen tussen de publieke en private sector vervagen steeds meer, onder meer wegens hybride werkmodellen en toenemende samenwerking tussen de overheid en privébedrijven. Er ontstaan steeds meer situaties waarin ambtenaren en werknemers in gezamenlijke projecten met elkaar samenwerken. Bovendien ken ik niet veel arbeiders die puur handenarbeid uitvoeren en niet bezig zijn met complexe technologieën en vraagstukken.
Het klopt ook niet meer dat ambtenaren minder verdienen dan werknemers. Signpost kan het zich niet permitteren om een leerkracht met 15 jaar ervaring hetzelfde loon te bieden, zelfs niet met een salariswagen met tankkaart. Veel leerkrachten of directies die de sprong naar de privésector willen wagen, komen van een kale reis terug na het eerste gesprek. Dat is erg jammer, gezien de kruisbestuiving tussen publiek en privaat in alle sectoren veel waarde zou kunnen creëren.
Dan spreken we nog niet eens over de verschillen inzake ontslagrecht, pensioenen, vakantieregelingen enzovoort. Die oplijsting werkt trouwens in beide richtingen. Ook in de privésector is de slinger doorgeslagen, met allerhande extralegale voordelen waarin elke kat haar jongen zou verliezen.
Deze verouderde systemen beginnen voor onze economie en samenleving steeds meer nefaste consequenties te krijgen. Kijk maar naar het pensioendebat, waar mensen die het ambtenarenstatuut hebben soms met een scheef oog worden bekeken. Mobiliteit van het ene naar het andere stelsel is te complex geworden. Zij-instromers in het onderwijs kunnen hun anciënniteit niet meebrengen, terwijl het onderwijs sméékt om zulke profielen. Werknemers die na 30 jaar in een bedrijf hun kennis en expertise willen delen in het onderwijs, lopen tegen een kafkaïaanse muur.
Waarom spreken we vanaf nu niet over mensen die actief zijn, bijdragen en waarde creëren? Maakt niet uit in welke sector of onder welk stelsel ze dat doen: 1 systeem en 1 economie voor allen.