Werken met een bouwteam is essentieel om bouwheren maximaal te ontzorgen. Het is de filosofie waar Bouwonderneming Christiaens heilig van overtuigd is. Het familiebedrijf uit Oostkamp slaagt er dan ook in om pareltjes van appartementen en villa’s uit de grond te stampen. “Zelfs al is bouwen veel complexer dan vroeger en maakt de krapte op de arbeidsmarkt het ons niet makkelijk, toch blijft dit een heerlijke stiel”, vindt CEO Pieter Levrau.
Pieter Levrau is sinds 2000 bij het Oostkampse bedrijf aan de slag. Hij vervulde er jarenlang verantwoordelijke posities zoals werf- en projectleider, tot hij 2,5 jaar geleden het vertrouwen kreeg als nieuwe CEO. “Werken op de werf lag me wel, maar toch mis ik het niet. Ook het strategische, technische en commerciële facet van een aannemer annex projectontwikkelaar is heel boeiend.”
STERCK. Hoe ben je in de rol van CEO beland?
Pieter Levrau: “Spijtig genoeg gebeurde dat in eerder tragische omstandigheden, namelijk door het overlijden van medestichter Eddy Christiaens. Hij was 58 en helaas één van de eerste coronadoden in ons land. Uiteraard was dat een gitzwarte bladzijde in de geschiedenis van dit bedrijf. Gelukkig konden we rekenen op het zeer grote engagement van heel het team, waardoor we er zelfs in slaagden om nog betere resultaten voor te leggen. Het zegt veel over onze bedrijfscultuur en teamspirit dat die dramatische gebeurtenis niet voor een leegloop heeft gezorgd. Integendeel: elk van onze mensen heeft toen veel verantwoordelijkheid op zich genomen. Het collectieve verdriet heeft de samenhorigheid versterkt.”
De juiste implementatie van een BIM vereist de nodige inspanningen, maar levert zeker voor complexere dossiers een grote toegevoegde waarde op.
Externe vennoot
STERCK. In welke mate is de onderneming de laatste jaren structureel veranderd?
Levrau: “Patrick Christiaens is geen aandeelhouder meer, maar wel nog actief binnen de onderneming, als gedelegeerd bestuurder. Nu is de helft van de aandelen in handen van Eddy’s drie kinderen, waarvan er twee in de zaak actief zijn: Laura is CFO, terwijl Michiel als projectleider werkt. B&R Bouwgroep uit Arendonk bezit de overige 50% van de aandelen. Voor de continuïteit op langere termijn is het positief dat die externe partner erbij is gekomen.”
STERCK. Jullie worden op handen gedragen door ‘high end’-klanten. Hoe hebben jullie die status bereikt?
Levrau: “Eigenlijk is de bouwmarkt geëvolueerd van een pure productie- naar een kenniseconomie. De complexiteit van de wetgeving neemt almaar toe. Zo bestaan er bijvoorbeeld heel wat regels om gevels te conserveren en is ook de bemalingsproblematiek een heikel punt. Het vergt heel wat knowhow om daar op de juiste manier mee om te gaan. Ik trap een open deur in als ik zeg dat je in Vlaanderen vaak erg lang op een vergunning moet wachten. Als het dan toch zo lang duurt, is het wel essentieel dat de uittekening van een gebouw budgetmatig helemaal klopt. Vroeger was dat meer de taak van de architect dan van de aannemer. Door onze manier van werken, zijn er op dat vlak zelden of nooit problemen.”
STERCK. Onlangs was in het nieuws dat de realisatie van een nieuwbouw liefst 37.000 euro duurder is geworden. Klopt dat cijfer?
Levrau: “Vermoedelijk is dat bedrag zelfs nog een vrij optimistische schatting. De prijzen zijn tien jaar lang vrij stabiel gebleven, maar swingen nu de pan uit door de duurdere materialen, de explosie van energieprijzen en de ‘groene’ wetgeving: kosten zoals uitstootrechten op cement en de kilometerheffing op vrachtwagens zijn geen lachertje. Deze sector gaat gepaard met heel veel transportbewegingen, waardoor het totaalbedrag fors oploopt.”
STERCK. Houdt de bouwheer door die aanzienlijke prijsstijgingen sneller de vinger op de knip?
Levrau: “Eigenlijk ervaren wij dat niet zo. Wij zijn sterk actief in gemeenten en steden waar de grondprijzen erg hoog zijn, zoals Nieuwpoort, Knokke en Gent. Doordat de prijs voor het effectieve bouwproces overal min of meer dezelfde is, weegt die in het hogere segment procentueel minder zwaar door. Door de jaren heen heeft ons bedrijf zich ontwikkeld tot een stevig onderbouwde ‘machine’ die zeer goed in staat is om veeleisende mensen op hun wenken te bedienen. Bovendien hebben we een dempend mechanisme gecreëerd om prijsstijgingen op te vangen: meerprijzen rekenen we maar gedeeltelijk door en dragen we dus ook deels zelf. Veel ontwikkelaars doen dat niet, in de overtuiging dat de prijzen wel weer zullen zakken, maar daar geloven wij niet echt in. Als iedereen zijn steentje bijdraagt, creëer je een fair systeem.”
Transformatie
STERCK. Welke evolutie heeft dit bedrijf door de jaren heen doorgemaakt?
Levrau: “De transformatie die we hebben beleefd, heeft veel te maken met de opstart van onze activiteiten als ontwikkelaar in een afzonderlijke ontwikkelingsvennootschap. Uiteraard blijven ook onze activiteiten als aannemer van essentieel belang. De transformatie heeft ons onder meer heel anders doen kijken naar aanbestedingen. Toen de bancaire crisis in 2008 losbarstte, waren wij net begonnen met ontwikkeling. We hadden op dat moment net enkele gronden gekocht en zijn niet bij de pakken blijven zitten, maar hebben net harder op het gaspedaal geduwd, ook door extra te investeren in het verhogen van onze expertise. De projectontwikkeling heeft een grote invloed gehad op onze organisatie.”
STERCK. In welke zin dan?
Levrau: “Sindsdien huldigen we een decentrale aanpak, waarbij we voor elk nieuw project een apart bouwteam aanstellen: ieder team heeft zijn eigen voorbereiders, aankopers, klantenbegeleiders, noem maar op. Dat laat een heel vlotte communicatie toe, zowel intern als naar de klant.”
STERCK. Hoe cruciaal is het om te werken met een BIM?
Levrau: “De juiste implementatie van een BIM vereist de nodige inspanningen, maar levert zeker voor complexere dossiers een grote toegevoegde waarde op. Nu zitten we in de fase dat iedereen die aanpak normaal begint te vinden, maar zeker in het beginstadium vereist dat andere gewoontes van onze mensen. Zo moest elk lid van een project- en werfteam de routine ontwikkelen om iedere beslissing of aanpassing in de voorbereiding van hun realisatie, terug te koppelen, zodat het in BIM kan worden geïntegreerd. Gebeurt dat niet, leidt dat tot een cascade-effect en gaat zich dat op de werf vroeg of laat sowieso wreken. De grootste troef van BIM is dat de foutenlast op de werf zelf gigantisch zakt. Daarnaast leidt het tot een grote efficiëntiewinst en zorgt het ervoor dat de architect zich meer kan toeleggen op zijn of haar echte passie: de uittekening van gebouwen.”
We hebben een dempend mechanisme gecreëerd om prijsstijgingen op te vangen.
Inzetten op migratie
STERCK. Wat is vandaag het grootste obstakel voor jullie verdere groei?
Levrau: “De ‘war for talent’ woedt heviger dan ooit tevoren. Onder meer door de toenemende vergrijzing, is de natuurlijke uitstroom veel groter dan de instroom van pas afgestudeerden in technische richtingen. Je kan dat gedeeltelijk opvangen door detachering van arbeidskrachten, maar dat werkt eerder als een pleister op een houten been, ook door de enorme beperkingen die vermeld staan in de wet inzake tijdelijke en mobiele bouwplaatsen. Als we op lange termijn concurrentieel willen blijven, moeten we veel duurzamere relaties met nieuwe werkkrachten kunnen opbouwen.”
“De realiteit is dat zowel de bouw, de zorgsector, het onderwijs, politiediensten en talrijke andere, in dezelfde ondiepe vijver aan het vissen zijn. De situatie is echt precair. Als we onze economie op peil willen houden, is actieve rekrutering in het buitenland de enige haalbare oplossing. Politici en vakbonden zijn terecht begaan met de bescherming van de werknemer, maar moeten ook werkgevers extra mogelijkheden bieden. Initiatieven zoals ziektedagen zonder het moeten indienen van ziektebriefjes, of het invoeren van de vierdagenweek, zijn niet wat we vandaag nodig hebben. Veel mensen zijn nog bereid om meer en langer te werken, uiteraard in ruil voor een correcte vergoeding. Dat is zeker haalbaar, laat ons dus vooral daar op inzetten.”
STERCK. Welke weg zal Bouwonderneming Christiaens de komende jaren bewandelen?
Levrau: “We gaan verder op het pad dat we met succes zijn ingeslagen. We zullen nooit een prijsspeler zijn, maar wel een partner die dankzij vroege betrokkenheid bij een project het verschil maakt door mee te denken en een erg kwalitatieve aanpak. Koppel dat aan het werken in bouwteams en je begrijpt dat we heel goed in staat zijn om elke klant maximaal te ontzorgen.”