Ruimte slimmer en efficiënter benutten

‘Beter een goede buur dan een verre vriend’ mag dan een huizenhoog cliché lijken, de realiteit wijst uit dat het nog altijd een enorme meerwaarde is. In Torhout, Lichtervelde en Oostkamp koesteren de burgemeesters de goede onderlinge banden. “Waterlopen, wegen en industrieterreinen stoppen vaak niet aan de gemeentegrenzen. Bovendien laat een goede samenwerking vaak toe om sneller te schakelen”, klinkt het enthousiast bij Jan de Keyser, Kristof Audenaert en Ria Beeusaert-Pattyn.

De hartelijke kennismaking is oprecht: de burgervaders en -moeder kunnen het goed met elkaar vinden. De gemeenschappelijke politieke partij (CD&V) speelt daarbij ongetwijfeld een rol, maar ze kennen elkaar ook van tijdens momenten van burgemeestersoverleg of aanwezigheid in bestuursraden. Plus: het grootste coronaleed lijkt geleden en het gaat goed met de lokale economie, wat zich weerspiegelt in allerlei ambitieuze plannen.
Kristof Audenaert: “We zijn, via WVI (West-Vlaamse Intercommunale), volop bezig met de ontwikkeling van het nieuwe bedrijventerrein Ringaert. Daar zullen diverse ondernemingen zich kunnen vestigen op een oppervlakte van netto 20 hectare.

De zone is intussen volledig uitverkocht. Zoals wel vaker het geval is bij bedrijventerreinen, is dit een verhaal van lange adem: we zijn al ruim twintig jaar vragende partij hiervoor. Daarnaast zijn we in Torhout-Noord volop bezig met de revitalisering van het bestaande terrein aan de Oude Gentweg. In samenwerking met de POM loopt daar een pilootproject voor een ‘bedrijventerrein van de toekomst’. Die zone bestaat al sinds de jaren zestig en was aan een zuurstofkuur toe. Het is nog niet duidelijk hoe het eruit zal zien, maar een verbetering zal het sowieso zijn.”

Groeispurt

STERCK. Zijn die investeringen herkenbaar met wat zich in Oostkamp afspeelt?

Jan de Keyser: “De economie maakt overduidelijk een groeispurt door. Nadat de pandemie voor een tijdelijke temporisering heeft gezorgd, had geen enkele econoom durven voorspellen dat alles zo snel weer zou opflakkeren. Helaas moeten de ondernemingen daarbij wel twee handicaps overwinnen. Ten eerste is er de zoektocht naar geschikt personeel, die nooit zo intens was als nu en met voorsprong de grootste remmende factor is. Om dat op te vangen, moeten we in eerste instantie evolueren naar een andere loonstructuur, want anders worden mensen van 55 à 57 jaar sneller aan de kant geschoven omwille van hun dure anciënniteit. Anderzijds moeten er ook dringend inspanningen komen om werklozen te activeren voor de vele openstaande vacatures.”

“Secundo is er de logistieke beperking door de gebrekkige beschikbaarheid van grondstoffen. Voeg daaraan toe dat er momenteel nogal wordt gespeculeerd en je hebt het perfecte recept voor inflatie. Het is moeilijk in te schatten hoelang dat zal duren. Dat neemt niet weg dat ook wij, samen met WVI en Global Estate Group, volop bezig zijn met de finalisering van een nieuw lokaal bedrijventerrein, waar we meer dan 10 hectare bruikbare grond kunnen aanbieden. Een deel daarvan is voorzien als een strategische zone voor gemeenschapsvoorzieningen. Dat is belangrijk, want grond wordt almaar schaarser. We zullen pas tijdens de volgende legislatuur bepalen wat daarmee zal gebeuren.”

STERCK. Welke ondernemingen zijn welkom in die nieuwe zone?

de Keyser: “Bedrijven die jong zijn, veel groeipotentieel hebben of nu niet op een geschikte locatie zitten, hebben een streepje voor. Het grootste deel van de invulling is gebeurd. Helaas is dat een proces waarbij je meer mensen moet ontgoochelen dan dat je er tevreden kan stellen. Door met duidelijke parameters te werken en daar transparant over te communiceren, creëren we – samen met WVI – daarvoor wel een goed draagvlak. Bewust laten we, voor een deel van het bedrijventerrein, ondernemingen niet tegen elkaar opbieden en hanteren we dus niet de hoogste prijs als parameter.”

Lokale overheden hebben, zeker in het voorbije anderhalf jaar, bewezen wel degelijk snel te kunnen schakelen.

Ria Beeusaert-Pattyn: “Je hoort uit de volksmond wel vaker de opmerking dat de voortgang van dergelijke projecten vrij traag verloopt, maar vaak hebben wij zulke zaken niet helemaal zelf in de hand. Lokale overheden hebben, zeker in het voorbije anderhalf jaar, bewezen wel degelijk snel te kunnen schakelen. De manier waarop we thema’s zoals ‘contact tracing’ en vaccinatiecentra hebben georganiseerd, toont aan dat we echt wel pragmatisch kunnen werken.”

Kwakkel

STERCK. Welke plannen koestert Lichtervelde voor de uitbreiding van bedrijfsgronden?

Beeusaert-Pattyn: “Als vrij kleine entiteit hebben we op dat vlak helaas weinig speelruimte meer. Op het bedrijventerrein Kwakkel heeft de WVI nog 2,8 hectare grond liggen die kan worden benut. Voor de ontwikkeling daarvan zijn we volop bezig met de opmaak van een GRUP (Gemeentelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan, red.). De ruimte is vooral beschikbaar voor lokale ondernemingen die uitbreidingsmogelijkheden zoeken. Gezien de krapte van het aanbod, is het meer dan ooit noodzakelijk om werk te maken van zorgzaam en zuinig ruimtegebruik. De Kortemarkstraat, waar grote ondernemingen als Hydro en de oliefabriek gevestigd zijn, is eigenlijk volzet. Na de realisatie van het bedrijfsverzamelgebouw in de ambachtelijke zone Stegen Akker en de recente ontwikkeling van de Mortelputstraat, is er momenteel geen ruimte meer die we nog kunnen aansnijden. Ook bij ons geldt de wetmatigheid dat de vraag veel groter is dan het aanbod.”

de Keyser: “Het komt er meer dan ooit op aan om slimmer en efficiënter te bouwen, ook bedrijventerreinen. Voor ons, als lokale overheid, is het op elk moment belangrijk om een evenwicht te vinden tussen het bewaren van open ruimte en het faciliteren van land- en tuinbouw, de nood aan publieke ruimtes (een groeiende behoefte, omdat mensen op een almaar kleinere oppervlakte wonen) en grond voor bedrijven. Alleen: de totale oppervlakte groeit natuurlijk niet. De gemeentelijke schaalgrootte kan je alleen maar uitbreiden door een intense samenwerking met andere entiteiten, of door een fusie. Ik ervaar dagelijks de beperkingen van onze schaalgrootte en ben dus een ‘believer’ van een groeiverhaal.”

STERCK. Op vlak van ontsluiting zijn jullie drie gemeenten vrij goed bedeeld. Wat is er nog voor verbetering vatbaar?

Audenaert: “We beschikken allemaal over een eigen spoorwegstation en een op- en afrit van een autosnelweg. Inzake ligging hebben we geen reden tot klagen. Wij hebben tot 2010 moeten wachten op die oprit – die trouwens op Oostkamps grondgebied ligt – maar zouden die absoluut niet meer kunnen wegdenken. Dat zou tot verkeersinfarcten leiden.”

de Keyser: “Wij hopen dat er zo snel mogelijk een oplossing komt op de plaats waar het verkeer van de E403 naar de E40 wordt geleid om Brugge binnen te komen. Daar ontstaat op drukke momenten nog te vaak een bottleneck. Bovendien anticiperen te weinig autobestuurders die deze zone vanaf de E403 binnenrijden, op de mogelijkheid dat het daar plots erg druk kan zijn.”

Ik ervaar dagelijks de beperkingen van onze schaalgrootte en ben een ‘believer’ van een groeiverhaal.

Beeusaert-Pattyn: “Eén van de drie realisaties waar ik het meest trots op ben, is de aanleg van een tunnel onder de spoorweg. Omdat we op een kruispunt van spoorwegen liggen, leidde dat vroeger ettelijke keren per dag tot files. Nu voetgangers, fietsers en gewone personenwagens door die tunnel kunnen en zwaar verkeer via de Ringlaan gaat en dus niet meer door ons centrum moet, hebben we veel ademruimte gecreëerd. Enkel het zwaar verkeer in de Zwevezele- en de Koolskampstraat baart ons nu nog zorgen.”

STERCK. Op welke realisaties uit jullie ambtstermijn zijn jullie nog trots?

Beeusaert-Pattyn: "Ik ben nu 20 jaar burgemeester en hecht vooral veel waarde aan het nieuw woonzorgcentrum dat in 2012 in gebruik is genomen en dat we zelf nog beheren. We hebben recent trouwens nog grond gekocht van de voormalige veevoederfabriek, zodat we die ouderenvoorziening nog kunnen uitbreiden en er de nieuwe bib kunnen laten versmelten met het lokaal dienstencentrum. Schuin tegenover het WZC vind je De Schouw, ons mooie cultureel centrum. Die twee projecten hebben de Statiestraat doen herleven.”

Audenaert: “Jan en ik zijn allebei vijf jaar geleden in onze huidige rol beland. Intussen zijn in Torhout al heel wat wegenwerken gebeurd. De werken aan de Noordlaan (ring van Torhout) zitten in een eindfase. Intussen zijn we begonnen aan de heraanleg van de Markt en de zijstraten. Dat was nodig, want de vorige aanleg dateert van 40 jaar geleden. Ook de aanleg van diverse bufferbekkens is een belangrijke stap vooruit en het nieuwe bedrijventerrein is nu al een aanwinst.”

de Keyser: “OostCampus, de nieuwbouw waar sinds 2012 onze gemeentelijke diensten zijn ondergebracht, is dé referentie waar we eind 2017 de Grote Gemeentetest van Het Nieuwsblad mee wonnen. Dat is een verdienste van onze gemeentelijke organisatie, maar natuurlijk ook van mijn voorganger Luc Vanparys. In 2020 zaten we met onze dienstverlening opnieuw bij de nationale top. Als ondernemende gemeente met een krachtige handelskern, zagen we enkele maanden geleden met het kantorencomplex O’Forty een knap nieuw business- en meetingcenter verrijzen. Het zijn factoren die ervoor helpen zorgen dat inwoners van deze gemeente nu fier verkondigen dat ze Oostkampenaars zijn. Vroeger zouden ze zich sneller Bruggelingen hebben genoemd.”

STERCK. Op welke plannen broeden jullie nog?

Audenaert: “In de binnenstad hebben we recent de gronden van een voormalig warenhuis, kasteel en meubelfabriek opgekocht. Het is nog niet zeker welke bestemmingen die zullen krijgen. Mogelijkheden zijn onder meer extra parking, meer groen of een nieuw zwembad, maar daarnaast is er nog plaats. We zullen nog bekijken wat we daar, in het belang van Torhout, mee zullen doen. Grond moet je optimaal benutten. Het is goed om over zulke zaken eens te kunnen overleggen met mensen die je begrijpen. Ik herinner me nog dat ik Jan toen even over die aankoop heb gepolst.”

de Keyser: “Ik heb jou die investering toen direct aangeraden. Als het gaat om strategische locaties, vlak bij het centrum, moet je niet twijfelen. Je kan er op termijn nog allerlei richtingen mee uit. Bovendien is vastgoed nooit een groot risico en behoudt het altijd zijn waarde.”
Beeusaert-Pattyn: “Volledig akkoord. Je moet eerst eigenaar zijn van een bepaald perceel om er iets mee te kunnen doen. De enige voorwaarde is dat het vroeg of laat een bestemming krijgt die nuttig is voor de hele gemeenschap.”

Het nieuwe bedrijventerrein is nu al een aanwinst.

STERCK. Hoe komt het dat de relaties tussen jullie drie entiteiten zo goed zijn?

Audenaert: “Het kan nooit kwaad goed overeen te komen met je buren, zonder daarbij elkaars deur plat te lopen.”
Beeusaert-Pattyn: “Veel projecten zijn grensoverschrijdend. Fietssnelwegen, beken … stoppen niet aan de gemeentegrenzen. Ook voor de ontwikkeling van bedrijventerreinen kan je elkaar vinden. Bovendien gaan veel van onze Lichterveldse kinderen ook naar school in Torhout.”
de Keyser: “Ik denk dat we alle drie burgemeesters zijn die verbinding belangrijk vinden en wel eens een compromis sluiten waarbij het eigen (gemeente)belang niet altijd op de voorgrond hoeft te staan. Het is, zoals altijd, een verhaal van geven en nemen. Dat bevordert de onderlinge verstandhouding.”

STERCK. Houden zo!