Topsport en ondernemerschap hebben véél gemeen. Wie daar nog mocht aan twijfelen, ziet die vooroordelen smelten als sneeuw voor de zon bij het lezen van deze Dubbel met twee sterke ambassadrices. Ann Wauters leverde een belangrijke bijdrage tot de groeiende populariteit van vrouwenbasketbal in ons land, terwijl Julie Lietaer de jongste jaren uitgroeide tot het boegbeeld van duurzaamheid in de textielindustrie. “Modieuze en recycleerbare outfits voor damesbasket: zouden we daar samen eens geen werk van maken?”
Tokio 2021 was het mooie orgelpunt van de fenomenale basketcarrière van Ann Wauters. Als één van de ‘leading ladies’ van de Belgische topsportwereld gaf ze intussen al ettelijke ‘keynotes’ over de links tussen topsport en ondernemen. Dé geknipte persoon voor deze Dubbel, waarvoor ze als sparringpartner Julie Lietaer, CEO van European Spinning Group (ESG) en initiatiefneemster van Ariadne Innovation en Ellie.Connect (zie kaderstukje) uitnodigde. Die keuze was allerminst geïnspireerd door toeval.
Ann Wauters: “Ik wou sowieso een vrouw als gesprekspartner, bij voorkeur iemand uit de regio waar ik woon (Ann woont in Bellegem, een deelgemeente van Kortrijk, red.). Mede op aanraden van Annelies Verlinden, een goeie vriendin van mij (en minister van Binnenlandse Zaken, red.), kwam ik al snel bij Julie terecht. Het is altijd fijn nieuwe mensen te leren kennen, zeker als ze in hun sector voor meerwaarde zorgen én zich knap staande houden in een mannenwereld.”
Paplepel
STERCK. Eigenlijk stond het in de sterren geschreven dat jij ondernemer zou worden, Julie.
Julie Lietaer: “Daar zit zeker een grond van waarheid in. Het was mijn grootvader die destijds startte met Symaco, dat zich toelegde op de trading en distributie van garens. Mijn vader heeft die zaak verdergezet en uitgebouwd met eigen spinnerijen. Mijn mama heeft les gegeven, maar haar vader had ook een weverij. De liefde voor textiel werd eigenlijk wel met de paplepel ingegoten, al was het aan de keukentafel zeker niet het belangrijkste gespreksonderwerp. Papa hield ons daar altijd bewust wat van weg, misschien vanuit het besef dat het een moeilijke sector is. Toch leef je daar onbewust in mee, zeker als je als meisje regelmatig in die spinnerij rondloopt.”
Ann: “Zelf stam ik helemaal niet uit een ondernemersnest. Mijn vader heeft zijn hele carrière als sociaal assistent bij de Stad Sint-Niklaas gewerkt, terwijl mama al die jaren in dezelfde stad aan de slag was bij het PMS (het huidige CLB, Centrum voor Leerlingenbegeleiding, red.).”
STERCK. Hoe ben je in het familiebedrijf verzeild geraakt?
Julie: “Ik heb eerst in de consultingwereld gewerkt, maar merkte al snel dat je in die rol niet echt het verschil kan maken. Je geeft je klanten een bepaald advies, alleen heb je er totaal geen zicht op in hoeverre ze daarmee aan de slag gaan. Nadien kwam ik bij Barco terecht als business controller. Het boeide me altijd al om te weten hoe zo’n grote organisatie werkt, bovendien kon ik daardoor weer in het Kortrijkse wonen, in de nabijheid van mijn man. Aanvankelijk was het familiebedrijf niet meteen mijn zorg, al hebben mode en design me altijd al gefascineerd. Mede onder impuls van mijn broer ben ik hier toch begonnen, nu vind ik het heel fijn om op mijn manier iets te betekenen voor de design- en textielwereld.”
Ik heb nog nooit in mijn leven ook maar een dag het gevoel gehad aan het werk te zijn.
STERCK. Je bent intussen ook bestuurder bij textielfederatie Fedustria. Hoe fel is de vervrouwelijking daar al doorgedrongen?
Julie: “Veel van de Fedustria-leden zijn kmo’s, die in de meeste gevallen momenteel nog een iets oudere, mannelijke generatie aan het roer hebben staan, maar waar wel een aantal jongere vrouwen staan te popelen om het familiale roer op (korte) termijn over te nemen. Dat is een positief signaal, want als vrouw geef je sowieso andere impulsen. Zelf ben ik bijvoorbeeld een ‘people manager’, die het heel belangrijk vindt om verbondenheid te creëren, onder meer via een wijdvertakt netwerk. Vermoedelijk heb ik minder connecties dan bepaalde mannelijke collega’s, maar ze zijn wel diepgaander.”
STERCK. Klinkt dat ergens herkenbaar, Ann?
Ann: “Goh, mijn pad kronkelde toch langs andere wegen. Als topsporter hoef je eigenlijk alleen maar aan trainen, rusten en wedstrijden te denken, al de rest wordt voor jou geregeld. Het voelt wel fijn om je eigen carrière te beheersen en je tijd te besteden aan iets waar je volledig in kan opgaan. Eerlijk: ik heb nog nooit in mijn leven ook maar één dag het gevoel gehad aan het werk te zijn. Of ik een goede ondernemer zou zijn? Enerzijds ligt de wil om impact te hebben zeker in mijn karakter, anderzijds ben ik geen grote durver. Dat neemt niet weg dat ik tijdens het houden van ‘keynotes’ en in de voorbereiding ervan, mijn ogen wijd open hou. Tijdens het voorgesprek met een bedrijf voel je al snel wat er leeft en welke cultuur daar aanwezig is.”
Zoeken
STERCK. Wist je na je actieve carrière als speelster meteen welke richting je uit wou?
Ann: “In eerste instantie maak je de oefening wat je wel en zeker niet wil doen. Die ‘keynotes’ geef ik wel graag, maar die doe je wel alleen, al is er op het eind altijd nog wat interactie met het publiek. Het was voor mij snel duidelijk dat ik graag met mensen wil blijven connecteren. Je bent zoveel sterker samen, als team. Er zijn al veel nieuwe dingen op mij afgekomen, waaronder mijn rol binnen de atletencommissie van het BOIC (Belgisch Olympisch en Interfederaal Comité). Sinds eind maart ben ik in de States aan de slag als assistent-coach bij Chicago Sky. Zo kom ik weer in de wereld terecht waarin ik groot ben geworden, maar die nieuwe functie zal sowieso weer wat zoeken zijn.”
Ann Wauters
Ann Wauters, geboren in Sint-Niklaas, studeerde af in Latijn-wetenschappen om vervolgens een imposante basketbalcarrière uit te bouwen. Op haar 16de, in 1997, werd ze voor het eerst geselecteerd voor de nationale ploeg bij de vrouwen (Belgian Cats). Wat nadien volgde, was één lange succesvolle reis langs zeven continenten en 21 clubs. Dat leverde haar vijf keer de titel van Beste Speelster van Europa op, maar ook een hele rist trofeeën die ze behaalde in teamverband: 4 keer de Euroleague, 1 keer de Eurocup en 2 keer zelfs het wereldkampioenschap voor clubs. Daarnaast verzamelde ze heel wat nationale titels in de Verenigde Staten (1), Frankrijk (4), Rusland (4), Spanje (1), Zuid-Korea (1) en België (1). Ze mocht ook tien keer met een nationale beker zwaaien (4 keer in Frankrijk, 5 keer in Rusland, 1 keer in Turkije). Met de Belgian Cats behaalde ze de bronzen medaille op het EK in 2017. Sinds eind maart is ze aan de slag als assistent-coach bij Chicago Sky, de club waar ze onder meer Belgian Cats Emma Meesseman en Julie Allemand onder haar hoede krijgt.
Julie: “In het begin is het altijd wat aftasten, denk ik. Voor mezelf wist ik wel dat ik een actieve rol wou spelen binnen het verduurzamen van de sector. Ariadne is daarvoor een geschikt platform, maar de creatie van zo’n start-up is wel een totaal ander gegeven dan werken binnen een relatief groot bedrijf. Je wil vooral waarde creëren voor het bedrijf en de mensen die er werken.”
STERCK. Hoe doe je dat sinds je begin 2022 de enige CEO van European Spinning Group werd?
Julie: “Het is een rol waarin ik, aan de zijde van mijn vader, stelselmatig ben kunnen groeien. Toen ik hier begon, was mijn eerste doelstelling een project opzetten om het bedrijf naar het volgende niveau te brengen. Aanvankelijk deed ik dat als aankoopverantwoordelijke. Het komt er vooral op aan mensen mee te krijgen in je verhaal. Hoewel binnen de textielsector veel mannen op sleutelposities zitten, heb ik nooit het gevoel gehad dat mijn ‘vrouw-zijn’ een nadeel is.”
STERCK. Door je initiatieven inzake circulair textiel, ben je zowat de ambassadrice van die markt geworden. Welk gevoel geeft dat?
Julie: “Het is best tof dat mensen automatisch aan jou denken als ze met vragen over dergelijke thema’s zitten. Tegelijk is dat ook de reden waarom we met het digitale platform Ellie.Connect zijn gestart. Enerzijds proberen we via dat kanaal zoveel mogelijk mensen uit de sector aan elkaar te linken, daarnaast streven we ernaar om de ‘Siri’ van de textielwereld te ontwikkelen. Zo ver zijn we nog niet – je moet er ook de nodige kennis voor opbouwen en financiering voor vinden – maar we zijn ons netwerk wel volop aan het verbreden.”
Mentale fitheid
STERCK. In je ‘keynotes’ heb je het regelmatig over het belang van veerkracht, Ann. Op welke momenten heb je dat talent het meest nodig gehad?
Ann: “Eigenlijk kan je dat elke dag gebruiken. Basket is bij uitstek een sport waar je continu met succes en tegenslag wordt geconfronteerd. Elke keer je naar de ring gooit, gaat de bal erin of niet. Zo leer je voortdurend uit je winst en uit je fouten. Veerkracht heeft alles te maken met mentale fitheid. Dat kan je, via de sport, spelenderwijs trainen. Als kind al liep ik ‘ambetant’ als ik verloren had. Ik heb moeten leren verliezen en daar toch telkens iets positiefs uithalen, zelfs al loop je af en toe met je hoofd tegen de muur. Het voordeel is dat je in sport elk succes, hoe klein ook, even kan vieren. Dat kan omdat we, na een intensieve periode, altijd weer een herstelperiode hebben. Voor ondernemers ligt dat moeilijker.”
Julie: “Dat vieren van kleine succesjes is inderdaad niet iets wat je in je opvoeding leert. Als ondernemer is het altijd weer verder doen. Voor mij zijn er twee niveaus van veerkracht. Enerzijds is er het persoonlijk aspect: je moet er altijd weer staan, maar om dat te kunnen moet je heel regelmatig aan zelfzorg doen. Op bedrijfsniveau is veerkracht eerder een synoniem van wendbaarheid. Zeker in onze sector hebben we de voorbije jaren de ene uitdaging na de andere getrotseerd: de Brexit, corona, de oorlog tussen Rusland en Oekraïne … Dat zorgt voor veel stress in een organisatie. Die kan je wegnemen door te werken aan persoonlijke veerkracht. Gelukkig is dat een thema waar steeds meer bedrijven goed mee omgaan, actief aan werken.”
STERCK. Succes in basketbal en als bedrijf behaal je als team. Hoe kweek je de ideale teamspirit?
Ann: “In sport leef je van doel naar doel. Gaandeweg leer je de momenten vast te grijpen als ze zich aandienen en van elk succes te genieten, al is het maar even. Die successen zijn het gevolg van teamwork en dat bereik je alleen maar door vertrouwen te geven. Dat laatste is makkelijk gezegd: je bereikt het uiteindelijk door een proces waarbij iedereen zijn ‘commitments’ nakomt en op elk moment het beste voor heeft voor de andere teamgenoten.”
Julie: “Met onze start-up proberen we elke kleine mijlpaal te vieren. In deze fase zijn we vooral bezig met het op de markt afstemmen van ons product. Een digitaal businessmodel in een vrij klassieke sector integreren, is geen sinecure. Daarom mogen we voor elke vorm van positieve feedback en voor elke nieuwe (betalende) klant wel even juichen.”
“Onlangs had ik bij Vlerick een sessie over cultuur en psychologische veiligheid. Het komt erop neer dat mensen zich volledig veilig moeten voelen in een organisatie, voor ze initiatief durven nemen. Dat is iets waar traditioneel gestructureerde bedrijven vaak op botsen. Met ‘#hackyourjeans’ (project waarbij vezels van afgedankte jeansbroeken worden gebruikt voor de productie van sneakers, red.) hebben we dat wel effectief gedaan, wat heeft geleid tot een kettingreactie van verschillende initiatieven. Het helpt als je een project neerlegt bij iemand die er oprecht interesse voor heeft en er zijn schouders onder wil zetten. Op die manier zie je vaak veel kleine connecties ontstaan, die er uiteindelijk voor zorgen dat je grote stappen kan zetten.”
In de textielsector heb ik nooit ervaren dat mijn ‘vrouw-zijn’ een nadeel is.
Ann: “Zo is het ook bij de Belgian Cats gegaan. We stonden niet zomaar plots op het wereldkampioenschap of de Olympische Spelen. Het bewijst dat je grote dromen kan verwezenlijken door op zich realistische doelstellingen te stellen en de lat telkens weer iets hoger te leggen. In mijn geval, bijvoorbeeld, was het ondenkbaar om ooit als gymnaste de Spelen te halen. We zijn er met de Cats in 2021 in Tokio uiteindelijk geraakt, maar die droom rijpte al twintig jaar bij mij. Het begon toen ik teamgenotes van mijn toenmalige club zag terugkeren van de Spelen en besefte dat ik zelf ook het niveau haalde om daar te kunnen staan. Alleen moesten we daarvoor een Belgisch team samenstellen dat competitief genoeg was. Uiteindelijk is dat gelukt. Toen ik vorig jaar na de Spelen weer thuiskwam, besefte ik dat die twee weken Tokio niet de mooiste van mijn professionele leven waren geweest. Daarvoor waren de omstandigheden niet ideaal, door corona moesten we zonder publiek spelen en in de slotseconde misten we de kwalificatie voor de volgende ronde met één punt. De weg ernaartoe was eigenlijk mooier.”
Gehavende knieën
STERCK. Kijken jullie vaak achterom?
Julie: “Als ondernemer richt je je blik vooral vooruit, maar af en toe eens reflecteren over wat er al geweest is, vind ik best een boeiende oefening Zo zie je wat je al gerealiseerd hebt, met welke mensen je daarvoor hebt samengewerkt. Je hebt een bepaald pad gevolgd en kan, met de ervaringen die je op die reis hebt opgedaan, beslissen of je in de toekomst dezelfde of een andere weg bewandelt.”
Ann: “Als ik terugkijk op het uitstel van de Spelen door corona, stel ik vast dat we ons daar doorheen hebben geslagen met de steun van elkaar en de kracht van een team. In de extra tijd die iedereen plots had, geef je waarde aan dingen die anders minder aan bod komen (tijd met het gezin, wandelen …). Voor de jongere speelsters was dat jaar uitstel van weinig belang, voor mij – gezien mijn ‘gezegende’ sportleeftijd – wel. Ik heb er vooral uit geleerd alles zoveel mogelijk vanuit een positieve mindset te benaderen. Door mijn gehavende knieën was ik niet meer op de top van mijn mogelijkheden, maar dan bekijk je wat je wél nog kan bijbrengen aan het team. Je mag je niet naar beneden laten trekken door de omstandigheden, maar moet er op je eigen manier – en zo positief mogelijk – mee omgaan.”
Julie: “Door corona hebben we met onze start-up eigenlijk een jaar verloren. We zijn met Ariadne gestart na de eerste of tweede golf, in de veronderstelling dat het virus niet meer zou opflakkeren, maar dan stel je al snel vast dat er geen netwerkmomenten meer zijn en je dus eigenlijk een hele periode stilstaat. Dat is best wel confronterend. De omstandigheden waren niet ideaal, maar nu hebben we echt wel weer de moed om er voluit voor te gaan.”
Julie Lietaer
Na het afronden van haar studies Handelsingenieur, gevolgd door een Master in Financial Management aan Vlerick Business School, ging Julie Lietaer eerst aan de slag als business analist bij Arthur D. Little (2008), een functie die ze gedurende drie jaar (tot augustus 2013) ook invulde bij Barco. In september 2013 kon ze niet langer weerstaan aan de lokroep van familiebedrijf European Spinning Group, waar ze eerst als strategiemanager en nadien als (co-)CEO aan de slag ging. Sinds 2020 legt ze met haar start-up Ariadne Innovation zich ook sterk toe op het connecteren van duurzaam textiel met modepartners. Via het platform Ellie.Connect is ze de geestelijke moeder van Ellie. Zo is Ellie.Boutique een interactieve ‘product booth’, gevestigd in Hangar K (Kortrijk) waar je automatisch alle informatie krijgt over het textielitem dat op het scherm verschijnt. Ellie.Xperify fungeert als virtuele showroom voor productdemonstraties. Via deze digitale tools wil ze een relevant ecosysteem met duizenden textielactoren uitbouwen, dat een maximale impact heeft op de duurzaamheid en circulariteit van deze industrie.
STERCK. Wat mogen we jullie wensen voor de toekomst?
Julie: “Het zou tof zijn om met zowel ESG als Ariadne een begeleidende rol te spelen in de verduurzaming van de textielindustrie. Als we mede dankzij de inspiratie die we bieden méér dan een steentje in de rivier kunnen verleggen, zal ik heel blij zijn.”
Ann: “Ook ik hoop, op mijn manier, een bepaalde impact te kunnen blijven hebben. Sport is een ideaal uitstalraam om waarden zoals inclusie en diversiteit te bevorderen en andere cruciale uitdagingen, zoals duurzaamheid, aan te pakken. Dat zal deels in het basketbal zijn, maar ook via mijn engagement in de atletencommissie van het BOIC en IOC (Internationaal Olympisch Comité). En, waarom niet, op duurzaamheidsvlak? Sportkledij en mode zijn al jaren thema’s die moeilijk hand in hand gaan, wie weet kan ik daar samen met Julie ooit verandering in brengen?”
Julie: “Afgesproken!”